Spoorboekloos rijden (PHS) door bezuinigingen opnieuw vertraagd

De investeringen om het spoorboekloos rijden mogelijk te maken, worden uitgesteld. Dat blijkt uit een brief die Mansveld en Schultz naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. De benodigde infrastructurele maatregelen hoeven nu pas in 2028 gereed te zijn. 

Het is een nieuwe tegenslag. In 2004 hoopte NS nog op metroachtige frequenties per 2007. Dat bleek veel te ambitieus.Vier jaar later worden de ambities voor spoorboekloos rijden concreter: NS, ProRail en de goederenvervoerders lanceren het plan Programma Hoogfrequent Spoorvervoer. De politiek omarmt de ambities en er wordt een budget van 4,5 miljard beschikbaar gesteld om de benodigde spoorverbeteringen door te voeren. Die investering wordt nu uitgesmeerd over de periode tot 2028, in plaats tot 2020.

Door de bezuinigingen komt er minder geld beschikbaar voor het traject Schiphol – Amsterdam – Almere – Lelystad (OV-SAAL). Dit traject zal zich de komende jaren ontwikkelen tot één van de grootste spoorknelpunten van Nederland, verwacht de redactie van Treinreiziger.nl. Voor goederenvervoerders is er ook slecht nieuws. Er wordt minder ruimte gecreëerd voor goederentreinen in Oost-Nederland.

Aan de investeringen voor de invoering van ERTMS wordt niet getornd. Daarvoor blijft de komende jaren 2 miljard euro voor beschikbaar. Met ERTMS moet het spoor veiliger worden, en moeten treinen sneller na elkaar kunnen vertrekken. Concreet kan daardoor de infrastructuur beter worden benut.

Dossier Spoorboekloos Rijden

• 2004: Toenmalig president-directeur van NS, Aad Veenman, maakt reizigers enthousiast voor spoorboekloos rijden. "In pakweg 2007 gaan we in de Randstad vaker rijden, met meer Intercity’s en Sprinters,” zo zei Veenman destijds in het NS-klantenblad Spoor. Veenman: "Dat betekent elke paar minuten een trein naar de meest gangbare bestemmingen.” 
• 2007: Veenman blijkt te enthousiast; er gaan weliswaar 3% meer treinen rijden, maar van iedere paar minuten een trein was geen sprake.
• 2008: Bert Klerk belooft in een interview met de Volkskrant per 2010 iedere tien minuten een trein tussen Amsterdam en Eindhoven, en per 2015 ook op andere trajecten.
• 2008: Ook in 2008 verschijnt het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS). Met dit spoorplan wordt de ambitie voor spoorboekloos rijden voor het eerst concreet. Bijvoorbeeld over het traject Amsterdam – Utrecht, waar per 2012 of eerder de eerste stappen richting metroachtige frequenties werden beloofd. "Concreet betekent dit: 6 Intercity-treinen per uur tussen Amsterdam Centraal – Utrecht – Eindhoven; 6 Sprinters tussen Utrecht Centraal en Geldermalsen en 2 goederenpaden tussen Amsterdam en de Betuweroute", aldus het spoorplan.
• 2009: Spoorboekloos rijden lijkt er nu echt aan te komen. Er wordt een eerste proef gehouden. Een week lang rijden er tussen Amsterdam en Eindhoven zes intercity´s per uur in de spits, en tussen Utrecht en Geldermalsen rijdt er iedere tien minuten een Sprinter. De proef is een succes.
• 2010: Spoorboekloos rijden wordt nog niet ingevoerd, maar er volgt wel een tweede proef Spoorboekloos rijden. Dit maal duurde de proef een maand. Tijdens de proef komen er veel klachten binnen over te volle en uitvallende treinen.
• 2012: De ambitie van PHS om iedere tien minuten een trein in de spits te realiseren tussen Amsterdam en Eindhoven is niet gehaald. NS en ProRail zijn tot de conclussie gekomen dat dit pas haalbaar is als de infrastructuur verder is aangepast. "De ambitie is er nu gericht op om voor 2020 spoorboekloos rijden mogelijk te maken" zegt een woordvoerder van NS tegenover Treinreiziger.nl.
• 2013: Spoorboekloos rijden is verder weg dan ooit. De ambitie van 2020 is niet langer meer reëel, want de benodigde investeringen in het spoor worden nu uitgesmeerd over de periode tot 2028.