Zwitsers trots bij opening langste treintunnel ter wereld

Met ontroering onder bewindslieden, bouwers en gasten is woensdag de nieuwe spoorwegtunnel door de Alpen, de Gotthard-Basistunnel, geopend. Met 57 kilometer lengte is het tussen het Zwitserse Erstfeld en Bodio voorlopig de langste spoorwegtunnel ter wereld. Zwitserland heeft er zeventien jaar non-stop werk en 11 miljard euro in gestoken. Negen arbeiders zijn tijdens de werkzaamheden omgekomen.

De Zwitserse bondspresident Johann Schneider-Amann zei bij de opening dat "de tunnel het volk en de economieën van Europa samen zal brengen´´. Het door de Zwitsers betaalde project zou ook de veiligste treintunnel ter wereld zijn. De Zwitserse minister van Verkeer, Doris Leuthard, kon haar tranen maar nauwelijks bedwingen. "Het is een dag van trots, dat het Zwitserse volk ja (in een referendum over de tunnel) heeft gezegd en dit heeft volbracht´´, zei Leuthard tegen Zwitserse media.

Schultz van Haegen
De Duitse bondskanselier Angela Merkel, een van de regeringsleiders die te gast waren, noemde de tunnel "het hart´´ van het Europese project om vracht op grote schaal door de Alpen heen over de rails te vervoeren. Ook de Nederlandse minister Melanie Schultz van Haegen is onder de genodigden.

Rotterdam – Genua
Het bouwwerk bestaat in feite uit twee met elkaar verbonden tunnels met elk één spoor. Ze is een belangrijke schakel in wat de ´vrachtcorridor Rotterdam – Genua´ wordt genoemd. Duitse en Italiaanse spoorwegprojecten die moeten aansluiten op de nieuwe lijn door de Alpen liggen nog erg ver achter op schema, maar dat drukt de feestelijke stemming in Zwitserland niet. 

Duitse deel
"De aorta ontbreekt nog´´, erkende Merkel bij de opening en gaf toe dat Duitsland nog heel ver achter ligt met de aanleg van de spoorlijnen voor de NEAT (Neuen Eisenbahn-Alpentransversale). Merkel beloofde vaart te zetten achter het Duitse deel van de route. 

Feest
De eersten die de tunnel door mochten rijden zijn duizend Zwitserse burgers. De hoogwaardigheidsbekleders moesten hen voor laten gaan. De Zwitserse spoorwegen – de SBB – vieren de opening van de tunnel groots met allerlei festiviteiten. Die duren voort tot en met 5 juni. 

De Gotthard-Basistunnel zorgt ervoor dat de treinen niet meer omhoog hoeven te klimmen naar Göschenen.

11 miljard
De tunnel zou oorspronkelijk in december 2017 in gebruik worden genomen, dat wordt nu een jaar eerder.  Voor de tunnel is 4 miljoen kubieke meter beton gebruikt en 1,4 miljoen kubieke meter cement. Al in 2011 kostte de tunnel 4 miljoen werkuren. En natuurlijk heeft de tunnel heel wat geld gekost: zo´n 11 miljard euro. 

Ceneri-Basistunnel
In de verdere toekomst moet de reistijd tussen Zürich en Milaan verder afnemen. Op de route wordt namelijk aan nog een nieuwe tunnel gewerkt, de Ceneri-Basistunnel. Hier wordt duidelijk dat niet alle infrastructurele projecten in Zwitserland volgens planning verlopen. Deze 15 kilometer lange tunnel had in 2019 klaar moeten zijn, maar volgens de huidige inzichten wordt dit een jaar later.

Minder dan drie uur
Als ook de Ceneri-Basistunnel klaar is, zal de reistijd tussen de Zwitserse hoofdstad en Milaan slinken van ruim vier uur nu naar iets minder dan drie uur straks. De beoogde reistijd van de treindienst staat in schril contrast met de beginjaren van de Gotthard-spoorlijn. Zo bedroeg de reistijd Basel – Chiasso in 1894 nog ruim 9 uur en 30 minuten.

1947
Het idee van de Gotthard-Basistunnel komt uit 1947. De bouw van de tunnel is echter complex. Want alhoewel het Zwitserse volk in 1992 bij een referendum instemde met de bouw van de tunnel, stuitte men echter op problemen. Zo deed men tussen 1993 en 1996 bij Polmengo proefboring, waarbij gestuit werd op ´suiker-dolomiet´. Dat is een brij van verpulverd gesteente, gips en water die onder zeer hoge druk staat. De oplossing bleek nog iets dieper te boren, waarbij er sprake is van hard en droog dolmiet en ontstaan er dus geen problemen met water onder zeer hoge druk.

Rotterdammer
Bij de bouw is ook een Rotterdammer betrokken, weet het Algemeen Dagblad. Floriaan Alfrink liep in 1997 een halfjaar stage bij de opdrachtgever van de Gotthardtunnel. "We controleerden de aannemer die de tunnel bouwde, maar ook de materialen, zoals stenen, die vrij kwamen bij het boren. In een laboratorium gingen we dan de stenen onderzoeken en werd besloten of die steen geschikt was om te gebruiken voor het spoor of juist voor een ander doel´´ zegt hij tegen het AD.

Documentaire van National Geographic Chanel (onder)

 (c) Treinreiziger.nl/ANP. Foto: SBB