Van Vollenhove: ATB nu vernieuwen – niet langer wachten

(Novum) – Volgens Van Vollenhove moeten alle 6.000 Nederlandse seinen veiliger gemaakt worden. Pieter van Vollenhoven, de voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid doet zijn uitspraken tegenover de NOS. Het treinbeveilingssysteem – Automatische Trein Beïnvloeiding (ATB) – grijpt nu alleen in sommige omstandigheden in, maar niet altijd als een sein wordt genegeerd.

Hoewel de afgelopen vier jaar in afwachting van een nieuw Europees systeem (ERMTS) elfhonderd seinen van verbeterde bewaking zijn voorzien is dit volgens Van Vollenhoven te weinig. Het hele spoornet van zesduizend seinen moeten volgens Van Vollenhoven veiliger worden gemaakt. De Onderzoeksraad voor Veiligheid en zijn voorganger, de Raad voor Transportveiligheid hameren al sinds 1992 op betere treinbeveiliging. Enkele voorbeelden:

• 1993. Directie NS zegt in een openbare zitting van de Spoorwegongevallenraad dat zij rekende op een spoedige invoering van een nieuw ATB systeem (ATB Nieuwe Generatie). Dit nieuwe ATB systeem is nooit op landelijke schaal uitgerold.
• 1998. Van Vollenhove in Zembla over ATB: ´Het is in wezen afgeschreven en verouderd.´ Lees artikel Volkskrant (1998) over de Zembla uitzending.
• 2005. Er is onvoldoende prioriteit voor het veiligheidsbeleid op het spoor. Dit concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid, onder voorzitterschap van mr. Pieter van Vollenhoven, naar aanleiding van de treinbotsing bij Amsterdam CS op 21 mei 2004.

Destijds stemde de Tweede Kamer ook in met een nieuw beveilingssysteem, maar nadat duidelijk werd dat er een Europees veiligheidssysteem zou komen, werd het ATB systeem niet op grote schaal vervangen. Het Europese systeeem wordt inmiddels op de Betuweroute en de HSL gebruikt, maar het zal nog jaren en jaren duren voordat heel Nederland is overgegaan op dit systeem. De binnenlandse treinen zijn ook nog niet geschikt voor dit systeem.

Toezicht
Daarnaast moet de Inspectie Verkeer en Waterstaat scherper toezicht gaan houden op vervoerders die zich niet aan de regels houden. Zij zouden ook in het uiterste geval van het spoor geweerd moeten worden. Ook moet er een beter volgsysteem komen dat technische makementen bij goederenwagons signaleert.

Vorige week donderdag botsten twee goederentreinen bij Barendrecht frontaal op elkaar, waarbij een machinist om het leven kwam.

Achtergrond: Hoe werkt het ATB-systeem?

• ATB grijpt alleen in als een trein harder dan 40 kilometer per uur rijdt.
• ATB grijpt alleen in als een machinist in zijn geheel niet reageert. Als een machinist wel remt, maar niet naar de vereisde snelheid, grijpt het ATB systeem niet in. Bijvoorbeeld: als een machinist bij rood sein remt, maar vervolgens weer optrekt.
• Als ATB ingrijpt, wordt een trein tot stilstand gebracht.

Bij de meeste situaties gaat het om een treinongeval met een snelheid lager dan 40 kilometer per uur. Maar in 2007 reed in Harmelen – de plaats waar in 1962 het grootste treinongeluk van de Nederlandse geschiedenis plaats vond – met hogesnelheid een passagierstrein een rood sein voorbij. De machinist had weliswaar het rode sein niet gezien, maar had toch iets qwa snelheid geminderd, waardoor het ATB systeem niet ingreep. Gelukkig had de goederentrein op het naast gelen spoor in de gaten dat de passagierstrein het rode sein negeerde. Deze goederentrein stopte voor het groene sein, waardoor een ernstig ongeluk voorkomen werd.