Proef: Smartphone vervangt ov-chipkaart

Reizen met een smartphone in plaats van een OV-chipkaart: het is vanaf vandaag de realiteit voor 200 testreizigers. Als alles volgens plan verloopt, volgt de verdere uitrol in 2016. Dat zeggen de OV-bedrijven bij de lancering van de proef.

Deelnemers van de proef doen precies hetzelfde wat ze in het verleden met de OV-Chipkaart deden, maar nu met de smartphone. Zo moet er ook geld opgewaardeerd worden en moet er in- en uitgecheckt worden. Het in- en uitchecken gaat via een speciale app. Voor het in- en uitchecken is het niet noodzakelijk dat de telefoon aan staat; wel is er verbinding nodig om het actuele saldo te tonen. De proefreizigers kunnen met de app ook zien of ze wel of niet ingecheckt zijn. Ook zijn de laatste tien reistransacties terug te lezen. 

Nog niet iedere smartphone is geschikt voor de proef. Zo moet de telefoon zijn uitgerust met de NFC-technologie en is er een Android-toestel met versie 4.4 of hoger nodig. Op dit moment kunnen bovendien alleen deelnemers van KPN of Vodafone deelnemen: die bedrijven doen namelijk mee aan de proef.

De proef duurt drie maanden. "Er zijn veel verschillende soorten smartphones. We willen testen hoe dat in de praktijk gaat," legt Inge Keur van het GVB uit. Het Amsterdamse vervoersbedrijf heeft in deze pilot veel werk verzet, maar ook alle andere vervoerders doen mee. Als de proef een succes is, volgt er waarschijnlijk eerst nog een vervolgproef. 

Ook moet tijdens de proef blijken hoe makkelijk controleurs de smartphones kunnen controleren. Een NS-conducteur legt uit dat ze het advies hebben gekregen om de telefoons niet van de reiziger te pakken: "Want stel dat ´ie valt en kapot gaat. Wiens schuld is het dan?"

De vervoerders zeggen dat het reizen via de smartphone een aanvulling wordt op reizen met de OV-chipkaart. "De reiziger krijgt keuzemogelijkheid," zegt commercieel directeur Hans Peters van NS. Of de OV-chipkaart over vijf jaar nog bestaat durft hij niet te zeggen. "Maar ik zal niet verbaasd zijn als de kaart naast de smartphone nog bestaat. Er blijven denk ik altijd mensen die behoefte hebben aan de kaart."

Het gebruik van smartphones zal overigens niet de laatste innovatie zijn. Ook de bankpas moet volgen. De HTM heeft nu een laboratoriumproef met reizen met de bankpas. Toch zal het nog wel even duren voordat er met de bankpas in- en uitgecheckt kan worden, zegt TLS-directeur Arco Groothedde. "Daarvoor moet alle apparatuur – bijvoorbeeld de paaltjes – vervangen worden. Dat soort veranderingen is niet nodig voor de proef Smart-OV," zegt hij.