Spitsheffing en schrale dienstregeling: NS mag vanaf 2025 variëren met prijzen tickets

Vanaf 2025 mag NS variëren met de prijzen van treintickets, bijvoorbeeld door een spitsheffing in te voeren. Dat schrijft staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur in een brief aan de Tweede Kamer. Dat betekent dat dezelfde treinreis het ene moment duurder kan zijn dan het andere.

Door de spitsheffing kan NS treinreizen in de spitsuren (6:30-9:00) duurder maken. Ook moet het spoorbedrijf volgens de Kamerbrief “personeel en materieel zo doelmatig mogelijk inzetten”, wat in de praktijk neerkomt op verschraling van de dienstregeling als dat nodig is. Immers, buiten de spits zijn er meer treinen met een lagere bezetting die daardoor als minder doelmatig gezien kunnen worden.

‘Efficiëntie vergroten’

Het zijn geen maatregelen die positief zijn voor de reiziger. Heijnen doet deze adviezen om zo ‘de efficiëntie te vergroten’. In 2025 gaat de nieuwe vervoersconcessie in voor het hoofdrailnet (HRN), dat zijn de belangrijkste spoorlijnen in Nederland. Op 25 december dit jaar moet besloten zijn welke vervoerder onder welke voorwaarden over dat HRN mag rijden. De kans dat NS die concessie krijgt, is groot. Het kabinet heeft al laten weten voornemens te zijn de nieuwe concessie aan NS te gunnen, tot onvrede van andere maatschappijen.

Omdat NS nog niet volledig financieel hersteld is na de coronacrisis en de reizigersaantallen ook nog niet zo hoog liggen als voor 2020, is Heijnen bereid de Nederlandse Spoorwegen te voorzien van financiële steun in de vorm van subsidies. Daarnaast wil de staatssecretaris het dus toestaan dat NS variabele prijzen voor treintickets kan aanbieden. In de huidige concessie is dat ook toegestaan, maar alleen onder voorwaarde dat treintickets in de daluren goedkoper worden, en de maatregel opbrengstneutraal is.

Proef met korting

Op dit moment hebben treintickets per traject een vaste prijs, ongeacht hoe laat of op welke dag je reist. Wel hield NS vorig jaar een proef op de intercity Den Haag-Eindhoven, waar reizigers in de daluren tot 60% korting kregen. De vervoerder achtte die proef geslaagd en nu geldt ‘NS Voordeel’ standaard op dat traject. Ook is de HSL-toeslag op het traject Rotterdam Centraal-Schiphol Airport in de spits duurder (€2,90) dan in de daluren (€1,74)

In augustus presenteert staatssecretaris Heijnen de voorlopige concessie voor 2025-2035 aan de Tweede Kamer.

De redactie van Treinreiziger.nl is uitgebreid. Tijn van der Muuren zal per vandaag – 1 mei – onze redactie versterken en met regelmaat artikelen publiceren op deze site.