Treinen door het zand – oliestaten investeren in spoor

Het Franse Keolis, dat in Nederland verschillende regionale lijnen rijdt, gaat helpen om in 2026 de eerste passagierstreinen in de Verenigde Arabische Emiraten te rijden. Keolis en Etihad Rail hebben deze week hiervoor een samenwerkingovereenkomst getekend. Het is een belangrijke stap in de spoorplannen van de Golfstaten.

In de Golfstaten, waar de miljarden uit de oliehandel in de meest waanzinnige projecten worden gestoken, beginnen ze pas nu met spoorwegen. De Arabische Emiraten zijn in 2009 met Etihad Rail gestart met de bouw van een spoornet. Sinds 2016 rijden er goederentreinen waarmee Etihad destijds een samenwerking aan ging met Deutsche Bahn. In 2026 moeten in samenwerking met Keolis de eerste passagierstreinen gaan rijden.

Uiteindelijk langs elf steden

De passagierstreinen gaan in het begin rijden op het traject van Abu Dhabi, via de toeristische trekpleister en economisch centrum Dubai, naar Fujairah. Later groeit de passagierslijn om dan helemaal door de Emiraten van Ghuwaifat naar Fujairah te gaan en in totaal elf steden te verbinden over een totale lengte van 900 kilometer. Het spoor heeft (nog) geen bovenleiding.

In het begin doen de eerste passagierstreinen vier stations aan: Abu Dhabi, Dubai, Sharjah en Fujairah. Volgens Etihad zijn dit strategische hubs en versterkt het spoor straks de economische en sociale verbindingen in het land. De Emiraten verwachten dat het spoor miljarden gaat opleveren voor het toerisme. De nieuwe spoorwegen spelen ook een belangrijke rol in het streven van de oliestaat om in 2050 geheel uitstootvrij te zijn.

Unieke zichten

Het uitzicht vanuit de treinen zal uniek zijn. De treinen doorkruisen woestijn, zandduinen, berggebieden en kuststreken. Voor de passagiersdiensten is een elektrische trein ontwikkeld die 350 kilometer per uur zou halen. Voorlopig zullen de treinen 200 kilometer per uur gaan rijden en plaats bieden aan maximaal 400 reizigers. Er rijdt al een prototype rond. Wie de trein gebouwd heeft, is niet bekend.

In augustus maakte Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum, de premier van de Emiraten en emir van Dubai, de treinreis van Dubai naar Fujairah. “Etihad Rail is een vitale economische slagader die de reis van de VAE naar de toekomst ondersteunt”, liet hij destijds optekenen. “Het is een belangrijke pijler in onze visie om een ​geïntegreerd transportnetwerk te bouwen dat de positie van de VAE als toonaangevend logistiek knooppunt versterkt en tegelijkertijd het verkeer van mensen en goederen faciliteert.”

Passagiersvervoer per spoor is niet helemaal nieuw in de Emiraten. Zo heeft Dubai in de stad een metro, tram en monorail. Abu Dhabi heeft een metro en een tram gepland. Maar verbindingen tussen de steden ontbraken nog, evenals tussen de landen.

Spoorverbinding met alle Golfstaten

Met de Golfspoorlijn moet een spoorverbinding worden gemaakt met alle Golfstaten. De landen die nog geen spoor hebben, hebben gevorderde plannen hiervoor. Landen die wel spoor hebben, willen die graag aansluiten. De ruim 2000 kilometer lange Golfspoorlijn is al in 2009 gepresenteerd met een verwachte ingebruikname in 2030.

De Golfspoorlijn gaat van Koeweit in het noorden naar Saudi Arabië, Bahrain, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten en Oman. Koeweit tekende in het voorjaar een contract met het Turkse bedrijf Proyapi om de benodigde 111 kilometer aan spoor in Koeweit te ontwikkelen.

Saudi Arabië enige met bestaand spoornet

Van Koeweit gaat de spoorlijn naar Saudi Arabië, dat de enige Golfstaat is die al een operationeel spoornet heeft dat na de Tweede Wereldoorlog werd aangelegd voor het transport van olie. Sinds 2018 heeft Saudi Arabië een hogesnelheidslijn tussen Medina en Mekka waar de treinen 300 kilometer per uur rijden. Daarnaast zijn er verschillende andere spoortrajecten in het land en zijn er verbindingen gepland met zowel de Golfspoorlijn als met Turkije via Jordanië en Syrië en met Irak.

Na Saudi Arabië gaat de Golfspoorlijn naar Bahrain. Bahrain heeft nog geen spoor maar wel plannen voor een lightrail systeem met een totale lengte van 109 kilometer. Het spoor voor de lightrail van Bahrain moet aansluiten op de Golfspoorlijn.

Spoor gaat eindigen in Oman

Van Bahrain gaat het spoor naar Qatar dat al een metro en tram heeft. Langeafstandsvervoer per spoor en aansluiting op de Golfspoorlijn is gepland voor 2030. Van Bahrain gaat de spoorlijn door de Emiraten om te eindigen in Oman. Vorig jaar richtten Etihad Rail uit de Emiraten en Oman de joint venture Hafeet Rail op om 300 kilometer aan spoor te ontwikkelen van Abu Dhabi naar de stad Sohar in Oman. Er zijn plannen voor een spoornetwerk door heel Oman, maar momenteel ligt er nog geen spoor in het Sultanaat.

Verbinding met Europa gepland

Een verbinding per spoor met Europa is er momenteel niet, maar dit kan veranderen. Turkije, Syrië en Jordanië hebben eind september een overeenkomst getekend voor de heringebruikname van de Hejaz-spoorlijn door deze landen van Istanboel naar Medina in Saudi Arabië. Hiervoor is flink wat werk en geld nodig want het spoor moet opnieuw gebouwd worden. De Hejaz-spoorlijn is oorspronkelijk kleinspoor en dus smaller dan het normaalspoor, dat in Europa en op de Golfspoorlijn wordt gebruikt. Bovendien zijn flinke stukken van de Hejaz-spoorlijn verwoest.

(c) Treinreiziger.nl / Mark Koghee