NS onderzocht TGV als alternatief voor Fyra

De NS wilde af van het contract met AnsaldoBreda, maar kon het niet omdat de Belgen het alternatief niet naar Brussel wilden laten rijden. Dat zei Merel van Vroonhoven, directielid van de NS van 2009 tot en met 2014 voor de parlementaire enquêtecommissie Fyra. 

• Zie ook: Merel van Vroonhoven blikt terug op vijf jaar NS en Vroonhoven in opleiding voor conducteur

Toen het ook niet lukte om de TGV te krijgen, zat NS vast aan de Italiaanse treinenbouwer AnsaldoBreda. "Natuurlijk kijk je de hele tijd hoe het beter kan," aldus Van Vroonhoven. Zij heeft intensief onderhandeld om een trein te laten rijden.

In april 2010 is gekeken naar het afscheid nemen van AnsaldoBreda om een oplossing te vinden, bijvoorbeeld door de Traxx-Prio treinen te laten rijden naar België of TGV´s te huren. De Belgen wilden daar volgens Van Vroonhoven niet aan meewerken. De financiële situatie van NMBS was slecht, er was een ongeluk geweest waardoor ze voorzichtig waren en het kostte hen meer dan het opleverde. De parlementaire enquêtecommissie van de Fyra wees erop dat NS-dochter HSA zelf ook weinig financiële speling had. Vroonhoven erkende dat, maar volgens haar was dat niet de belangrijkste reden van het mislukken van de gesprekken.

Verder bleek tijdens het verhoor dat alarmbellen rond de Fyra de directie niet bereikten. Niemand hees de rode vlag, zo stelde Van Vroonhoven. Volgens het voormalige directielid waren in Nederland en België twaalf instanties betrokken bij de Fyra en de hogesnelheidslijn tussen Amsterdam en Brussel. Voortdurend was het oordeel van de experts dat het op veel fronten moeizaam ging, maar dat het verantwoord was om door te gaan.

Bovendien werden steeds maatregelen genomen om problemen op te lossen en men hield vertrouwen in de Italiaanse bouwer van de Fyra-treinen, AnsaldoBreda. "Maar AnsaldoBreda leverde gewoon niet, dat moeten we niet vergeten. Het is nooit eerder gebeurd dat een leverancier zo niet-leverde."

Van Vroonhoven erkende dat het achteraf verstandiger geweest was om in december 2012 niet met de Fyra te gaan rijden. De treinen werden op 17 januari 2013 stopgezet nadat twee dagen eerder een afdekrooster van een Fyra-trein was gevallen. Van Vroonhoven werd over dat incident niet meteen geïnformeerd, maar pas toen exploitant HSA er de conclusie aan verbond dat verder rijden niet veilig was.

De enquêtecommissie vroeg Van Vroonhoven onder meer of intern de druk zo groot was geworden dat afblazen van het Fyra-project niet meer mogelijk was en dat experts die rode vlag niet dúrfden te hijsen. Van Vroonhoven gaf toe dat de druk rond de Fyra al jaren heel groot was, maar waarom mensen niet harder aan de noodrem trokken, kon ze niet zeggen.

(c) Treinreiziger.nl / AllesIsPolitiek.nl / ANP