Comfortabel of niet: lang leve de nachttrein!

Met de nachttrein op vakantie. Steeds meer mensen proberen het. Karolien van Wijk is inmiddels een trouwe gebruiker. Want, zo betoogt ze in deze column, comfortabel of niet: de romantiek en het avontuur van de nachttrein leveren onvergetelijke herinneringen op.

Column door Karolien van Wijk

Milieumoraalridder?

Als ik vertel wat onze komende vakantiebestemming is, krijg ik soms de vraag met welke maatschappij we vliegen. We gaan niet met het vliegtuig. Echt niet? Nee, echt niet. Al jaren niet meer. In plaats daarvan pakken we de trein, nachttrein, bus, veerboot of fiets. Vliegen bleek, in elk geval binnen Europa, nergens voor nodig.

Nu komt het moment in het gesprek waarop ik moet uitkijken dat ik niet de milieumoraalridder uithang, want zelf niet vliegen impliceert dat je een mening hebt over mensen die dat wel doen. Vliegen is belastingvrij herrie maken boven mijn achtertuin en het klimaat naar de vaantjes helpen, maar dat zeg ik er maar niet bij. Ik gun iedereen een fijne vakantie. Dus babbel ik wat over alle prachtige treinreizen van de afgelopen jaren, want die zijn er genoeg, met als toppunt de nachttrein.

Goed kroegverhaal

Nachttreinen hebben alles; reizen terwijl je in je bedje wegsoest, wakker worden op een nieuwe plek, romantiek en avontuur op rails. Ervaren nachttreinreizigers weten ook dat dit vaak gepaard gaat met keiharde, krappe bedjes, hoogbejaarde rijtuigen, onwillige airco’s en slordig rangeerwerk als je eindelijk slaapt.

Nee, comfortabel zijn nachttreinen doorgaans niet, maar is vliegen dat wel? Vliegtuigen vertrekken bij voorkeur om 4:15 uur, voorafgaand wordt tot ver achter de bilnaad gecontroleerd, waarna de versufte reiziger uren vertoeft in een stoel die voor een 8-jarige lijkt te zijn ontworpen. Nachttreinbedden zijn ook krap, maar daar kan ik uitgestrekt in liggen, en ik mag zoveel bagage meenemen als ik zelf wil. Dat je in een nachttrein gemiddeld evenveel slaapt als een jonge ouder met een babytweeling is niet erg, dat haal je in tegenstelling tot voornoemde ouder de volgende nacht wel in. Een nacht in een ijzig ligrijtuig onder een fleecedekentje op servetformaat wordt bovendien een goed kroegverhaal.

Finse nachttrein

Toch kan een beetje extra comfort in een nachttrein geen kwaad, maar daarvoor moeten partijen als de ÖBB hun nieuwe nachttreinmaterieel geleverd krijgen. Tot die tijd moet ik het doen met de herinnering aan de nachttreinrit tussen Rovaniemi en Helsinki: zachte, schone bedjes, een usb-poort om de telefoon op te laden en als toppunt van luxe een rekje om mijn bril veilig naast mijn slapende hoofd mee te laten reizen. Zo wordt de nachttrein pas echt een luxe en avontuurlijk antwoord op het vliegtuig, een plek waar je glimlachend aan de rijen op Schiphol denkt voordat je in een diepe slaap valt.

Foto: de moderne en comfortabele slaaprijtuigen van de Finse spoorwegen. (c) VR

This post was last modified on 30 september 2023 12:46

Bekijk reacties

  • "Vliegen is belastingvrij herrie maken boven mijn achtertuin en het klimaat naar de vaantjes helpen"

    Weer die klimaat prietpraat. De hele wereld behalve Nederland zet in op meer vliegen.

    Reizen per trein prima, maar dan moet het qua comfort en prijs wel concurrerend zijn. En dat betekent geen 50 jaar oude treinen tegen de hoofdprijs.

    • "De hele wereld behalve Nederland zet in op meer vliegen."
      In elk geval wordt in Europa breed ingezet op de trein voor de kortere afstanden. Zie het verbod op korte vluchten in Frankrijk als het ook per trein snel te bereiken is, zie het klimaatticket in Oostenrijk om de trein te stimuleren, zie de afname van het aantal vluchten tussen Madrid en Barcelona door hogesnelheidstreinen. Zie ook het succes van de Italiaans hogesnelheidstrein. Zie de grote toenemende vraag in Zweden. Het kan best zo zijn dat per saldo daar het aantal vliegbewegingen toeneemt en in Nederland iets af. Maar ik denk zeker niet dat Nederland naar inwoneraantal weinig vluchten heeft (al heb ik het niet onderzocht).

      • Tja... Dan moet je wel de reizigers meetellen, die naar een Duits vliegveld gaan om hun vliegreis te beginnen. Ik hoor veel van dit soort verhalen in mijn regio. Ik heb niet het idee dat de modale burger het veel op heeft met het klimaatgezeik, maar het feit dat Schiphol zo langzamerhand een onaantrekkelijke luchthaven is doet vakantiegangers naar alternatieven zoeken. Net als met de benzine en de tabak. Zelf ben ik eigenlijk de laatste jaren niet meer ver op vakantie geweest en mits betrouwbaar geef ik toch de voorkeur aan de trein. Vliegen is leuk, maar niet met 120-gen in een koekblik. Ik heb een hekel om ergens samengepakt te worden. Ondanks ik nachtreinen zeer symphatiek vind, heb ik zelf moeite om in een trein in slaap te vallen.

      • FR/ES/IT/SE: allemaal landen waar veel meer plaats is om hard te gaan. Grote delen van het land waar niemand woont en dus ook niemand protesteert tegen overlast.
        Dat is in Nederland niet te doen. De bodem is te zacht, het land te dicht bevolkt.

        • Nederland heeft al een HSL. Veel mensen staan best open voor de trein voor een internationale reis, mits betaalbaar, met name directe treinen en reistijd tot 4 (a 6) uur.

    • Qua comfort kan (hogesnelheids) trein makkelijk concurreren. Zie dure Eurostar. Ondanks de hoge tarieven is er een groep die voor de Eurostar kiezen i.p.v. de (low cost) vliegverbindingen naar Londen.

    • CNN kijkt er toch wat anders tegenaan en heeft hier een aardig artikel over de nieuwe treinen van ÖBB.

      https://edition.cnn.com/travel/article/obb-nightjet-new-trains/index.html

      Erg mooi, daar zouden we er hier ook een aantal van moeten hebben voor de eerste voor de hand liggende bestemmingen. Zoals London via regulier spoor, Berlijn, Zuid-Frankrijk, Frankfurt en of Zwitserland, Praag. Dat zouden er al zo'n 12 of meer moeten zijn. Noord-Italië is goed te doen.

  • Ik vind het toch altijd weer bijzonder dat sommigen in een column altijd het woord JE menen te moeten gebruiken..

    "Dat je in een nachttrein gemiddeld evenveel slaapt als een jonge ouder met een babytweeling is niet erg, dat haal je in tegenstelling tot voornoemde ouder de volgende nacht wel in."

    "Nee, comfortabel zijn nachttreinen doorgaans niet, maar is vliegen dat wel? Vliegtuigen vertrekken bij voorkeur om 4:15 uur, voorafgaand wordt tot ver achter de bilnaad gecontroleerd, waarna de versufte reiziger uren vertoeft in een stoel die voor een 8-jarige lijkt te zijn ontworpen."

    Wat een kletspraat toch weer, neemt Karolien ook de stelselmatige defecte WC's in de ES treintjes even mee? Fijn, Bedankt.

    • Een scherpe mening mag. Een column is ook wel bedoeld voor een prikkelende mening. Ik weet toevallig dat ze recent European Sleeper heeft gereisd. Ik weet niet of ze toen stelselmatig de defecte WC's heeft gebruikt, dat denk ik niet.

      • Een scherpe mening mag zeker, maar een vlucht bij voorkeur om 4:!5? Prachtig, maar er klopt niet zo heel veel van. Net als het belastingvrij vliegen trouwens, waarbij Karolien het doet voorkomen alsof dat voor ALLE vliegreizigers een keuze is. Jammer en onnodig ook.

        • Ik denk dat het belastingvrij vliegen vooral gaat om het feit dat er geen btw op tickets zit en geen accijns op de kerosine.

        • 4.15 uur vertrek zijn er weinig vluchten. Tussen 5 en 7 vertrekken best de nodige vakantievluchten. Dan 2 uur vooraf aanwezig en 30 a 60 minuten reistijd met de auto, en dan opeens vertrekken best veel reizigers in de nacht of vroege ochtend. Natuurlijk is het allemaal beetje gechargeerd.

      • een prikkelende mening mag zeker. Zou wel zo eerlijk zijn als je dan ook in de titel schrijft 'let op COLUMN /Mening/opinie".
        maar dan nog: ook een Column moet zich aan de feiten houden en geen fake news verspreiden. Helaas vervalt dit epistel in de laatste categorie

      • een prikkelende mening mag zeker. Zou wel zo eerlijk zijn als je dan ook in de titel schrijft 'let op COLUMN /Mening/opinie".
        maar dan nog: ook een Column moet zich aan de feiten houden en geen fake news verspreiden. Helaas vervalt dit epistel in de laatste categorie

        • @Max of Jan met de lange achternaam: er staat duiduidelijk in de headline: column. Daar nog eens schuingedrukt boven het artikel. En fake nieuws zie ik allerminst. Wellicht tunnelvisie en eenzijdig.

      • een prikkelende mening mag zeker. Zou wel zo eerlijk zijn als je dan ook in de titel schrijft 'let op COLUMN /Mening/opinie".
        maar dan nog: ook een Column moet zich aan de feiten houden en geen fake news verspreiden. Helaas vervalt dit epistel in de laatste categorie

        • Meerdere pseudoniemen om dezelfde onzin 3x te posten.... Ga wat nuttigs doen: in de verpleging zoeken ze altijd mensen. Of buschauffeur, daar is een groot tekort aan.

  • Wat een leuk stukje. Wij twijfelen nog of we komende zomer met de dagtrein of de nachttrein naar het Zillertal gaan. Vooral omdat je met de nachttrein vrijwel zonder overstappen op je bestemming kunt komen. En dat je het minder interessante stuk Duitsland in de nacht doet en weer fris bent wanneer het uitzicht weer leuk wordt.

  • Nu ken ik weinig vluchten die om 4.15 vertrekken maar goed ik heb waar mogelijk de vergelijking gemaakt, Eurostar kan redelijk concurreren qua tijd maar is veel te duur, zelfs als je, zoals ik afhankelijk bent van British Airways, de krappe stoel ach je vliegt 45 minuten, de veiligheid en douane is bij Eurostar niet anders, wil je wat meer luxe ben je 499 tot 700 euro kwijt.

    • Verbaast me dat de frequentie Amsterdam - Londen toch redelijk hoog is. Dit vanwege inchecken. Als er één drempel is om de Eurostar te nemen is het inchecken via de terminal. En daarna de lange stop bij Brussel Zuid/Midi.

      Desondanks is er toch een bepaalde segment reizigers tussen Amsterdam - Londen die de Eurostar nemen. De tarieven zijn inderdaad hoog. Het is een bontjassen trein. Een term die Groen Links ooit bedacht om aan te geven dat sommige treinen alleen voor rijke mensen was.

    • Zelfs als ze om 7.00 vertrekken moet je nog om 4 uur of eerder je nest uit. En Schiphol of Eindhoven of Rotterdam Airport op tijd per trein bereiken lukt slechts vanaf enkele stations in NL. Dus 4.15 of 7.00 maakt niks uit. Voor de omwonenden wel. Die zijn echt niet blij met die herrie midden in de nacht.

      • Ongeveer 80% van de passagiersvluchten vanaf Nederlandse vliegvelden vertrekt na 10:00. Geen enkele vlucht vertrekt om 4:15 of voor 5:00 en over het algemeen zijn het alleen vakantievluchten van Transavia die voor 6:30 vertrekken.

        • Het maakt natuurlijk niks uit of het een Transtravia budgetvlucht is of een andere lijndienst. Vliegtuig = vliegtuig.

  • Alternatief voor de nachttrein is natuurlijk de dagtrein. Steden als Berlin, Praha, Wien, Milano, Paris, London en Koebnhavn zijn binnen een dag uitstekend te bereiken met een dagtrein en bovendien, als je vroeg boekt zijn dagtreinen helemaal niet duur. Wil je echter naar Stockholm, Krakow, Budapest, Roma of Barcelona dan dan moet je ergens onderweg overnachten wat de prijs opdrijft. Wil je naar Riga, Athene, Lisboa of Dublin dan is vliegen de enigste optie.

    • Richting Kopenhagen zal het over ruim 6 jaar een stuk sneller gaan. Afhankelijk waar je woont in Nederland.

      Degenen die in Twente wonen en opstappen in Hengelo in ruim 6 - 7 uur via een overstap in Osnabrück Hbf en Hamburg Hbf. Met een rechtstreekse ICE vanaf (Köln) Osnabrück - Kopenhagen kan daar nog meer tijd vanaf.

      Voorlopig is één dag naar Kopenhagen te langzaam. De EC Kopenhagen - Hamburg met DSB Vectron + Talgo rijtuigen zal waarschijnlijk in dienstregeling 2025 rijden via Ringsted, Odense, Kolding. Dan zal de reistijd ongeveer 4 uur en 30 minuten zijn. Vanaf 2030 via Fehmarnbelttunnel is het 150 minuten.

    • Wie het niet erg vindt om naar een Duitse vakantiebestemming een dagje te treinen kan behoorlijk ver komen met een QDL ticket. Ben sinds de Corona plandemie niet meer met de trein in Duitsland geweest, dus ik weet niet hoe druk de treinen zijn met de klimaat tickets.

    • Richting Kopenhagen is treinproduct nu gewoon slecht. Te vaak overstappen. Te lange reistijd. Te onbetrouwbaar. Milaan, Praag en Wenen zijn op papier prima haalbaar maar eigenlijk ook te lang en onbetrouwbaar. Niet altijd wordt het pp een dag gehaald. En niet iedereen zit erop te wachten om op de 12 uur in de trein te zitten. Mijn vrouw vind 3 a 4 uur prima en 5 a 6 uur eigenlijk maximum dat ze te doen vindt. Nachttreinen vind ze wel leuk (mits alles een beetje functioneert en er wat comfort is), en dan is 12 uur geen probleem.

      • Zoals je bekend is moet er zoal geen sprake zijn van vaak overstappen. Ook niet met internationale treinen. 1 keer in eigen land overstappen op de internationale treinen is geen punt.

        Maar richting Kopenhagen overstappen in Osnabrück Hbf en Hamburg Hbf is een te hoge drempel. Vooral voor degenen die niet bekend zijn met de complexe treinwereld. Dan haken de meeste af. Het is daarom te hopen dat er een ICE Amsterdam/Köln - Kopenhagen gaat rijden. Voorlopig is dat toekomstmuziek.

        Kies zelf niet voor nachttrein. Het moet wel echt comfort en privacy bieden. De huidige nachttreinen zijn vaak te oud. Het wordt tijd voor gloednieuwe (Talgo) nachtrijtuigen. Met meer comfort.

    • Naar Barcelona is met de HSL prima in 1 dag te doen,het is wat uitzoekwerk, dat mag wel eens wat slimmer gemaakt; dit voorjaar in 1 dag van Antwerpen V 05.04 uur naar Madrid A 20.10 uur gereisd - dus hoezo vliegen, bhoezo overnachten? Maar als klimaatscepticus ben je het wel aan jezelf verplicht tte blijven vliegen ;-)

    • Naar Barcelona is met de HSL prima in 1 dag te doen,het is wat uitzoekwerk, dat mag wel eens wat slimmer gemaakt; dit voorjaar in 1 dag van Antwerpen V 05.04 uur naar Madrid A 20.10 uur gereisd - dus hoezo vliegen, bhoezo overnachten? Maar als klimaatscepticus ben je het wel aan jezelf verplicht tte blijven vliegen ;-)

  • Een nachttrein kan comfortabel
    zijn als de trein uitsluitend
    bestaat uit slaaprijtuigen.
    De Talgo nachttreinen tussen
    Parijs en Barcelona en Madrid
    heb ik veel meegereisd en het
    is jammer dat deze niet meer
    rijden. Wel belangrijk is de
    baanligging. Er zouden
    hogesnelheidsnachttreinen gecreëerd
    moet worden, via hsl rijden.
    Nu heeft vliegtax geen omdat
    geen alternatief wordt geboden.

    • De moderne Talgo nachtrijtuigen zal prima. Veel beter dan de oude meuk. Al is er ook de Nightjet.

      Er waren plannen voor hogesnelheidsnachttreinen. Maar vermoed dat dit niet van de grond komt omdat in de nacht onderhoudswerkzaamheden zijn aan HSL.. Vooral in Frankrijk.

      Zou mooi zijn. Want dan kun je in één nacht moeiteloos van Amsterdam naar Barcelona.

      • Het grote probleem met nacht-HSL's is dat je ze uitsluitend 's nachts kunt gebruiken en dat dat peperdure materieel dan overdag stilstaat. Daarmee is het moeilijk om het financieel kostendekkend te krijgen. Het is niet voor niets dat DB 's nachts liever gewone ICE's inzet.

        • Alles kost geld. Maar belangrijk is ook wat het opbrengt.

          Waarschijnlijk zijn hogesnelheidsnachttreinen duur. Maar alle hogesnelheidstreinen zijn duur. Zie Thalys met zijn vele beveiligingssystemen die véél duurder is dan een binnenlandse TGV Reseau. Maar het levert ook véél op.

        • @Hanzeboog
          Nachttreinen leveren niet veel op omdat ze relatief maar heel weinig passagiers kunnen meenemen.

        • Je kan het uit gefaseerde oude materieel ombouwen en moderniseren. Ik denk ook dat HST wel interessant kan zijn maar wellicht is het beter om een tandje terug te doen en bijvoorbeeld op 200km/h te gaan zitten. Met 8-10 uur rijden kom je dan een heel eind.

        • Anoniem:

          Die treinreizigers betalen voor het reizen wel méér. Maar ben met je eens dat het niet altijd kostendekkend is.

          Nachttreinen zijn zoal moeilijk kostendekkend te krijgen. Daarom zijn er ook weinig spoorbedrijven die nog nachttrein verbindingen willen exploiteren. Ondanks dat er een revival is.

    • Je voortdurende gedweep met die Talgo-treinen, doet me denken aan de tijd van de Fiat Multipla. Toen had je ook figuren die dachten dat het een hype was, terwijl iedereen in de lach schoot van dat belachelijke ding.

      • Op zich is met Talgo treinen weinig mis. Wat een fundamenteler probleem is is dat specifieke nachttreinen overdag de hele dag stilstaan en dan geen inkomsten genereren. Een vliegtuig of een Flixbus kun je zowel overdag als 's nachts inzetten.

        • Wat er volgens mij ook enorm tegenwerkt, is dat je er op meerdere segmenten van de markt gemikt moet worden om het ding vol te krijgen. In recensies en verhalen als dit, heeft iedereen altijd minimaal een ligplek. Dat terwijl de capaciteit voor zeker 75% van de reizigers een zitplaats behelst. Dat is goedkoop en leuk voor interrailers, maar niet voor reizigers die serieus ergens naartoe moeten. Die plekken worden bovendien tegen kostprijs (of zelfs eronder) aangeboden, dus het levert weinig op.

          Onlangs had ik een casus van een budget-airline waarbij het om een poule van 8 Boeing 737's ging. Die poule in de lucht houden, kost ongeveer 170.000 per dag. Dat komt ongeveer neer op 120 euro per stoel. Eigenlijk een makkie, als je weet dat ieder toestel 4 tot 6 vluchten per dag maakt.

        • @Annemiek
          Daar zit natuurlijk ook een groot verschil. Een vliegtuig gaat van Amsterdam naar Berlijn drie keer per dag op en neer, een gewone IC gaat eens per dag op en neer en een nachttrein slechts eens per twee dagen. Dan wordt de business case hel lastig.

        • @Opa Ties. Het grootste deel van de reizigers in de nacht gebruikt een zitplaats. Ik denk dat er een grote weerzin bestaat tegen het delen van een hokje met 5 vreemden, zoals dat in de primitieve nachttreinen gebeurt. Vooral als daar figuren tussen zitten die de bon vivant willen uithangen en vrienden voor het leven willen maken of die koste wat kost hun fles wijn met je willen delen of iets anders spartaans willen doen om hun 'avontuur' in te kleuren. Een extra voordeel van de inzet van ICE's in de nacht, is dus dat reizigers er daar (net als in een gewone trein) voor kunnen zorgen dat ze relatief met rust gelaten worden.

        • Ben het op het punt van keuze voor het type nachtverblijf met Annemiek eens. Mijn ervaringen naar Zwitserland in een 6-persoons warme slaapcoupé zijn ook niet doorslaand positief. Tegenwoordig kies ik met de NightJet een comfortabel 2e klas rijtuig van de Zwitserse SBB. In de tijd van CNL was dit rijtuig van hen bij mij favoriet: https://rail.cc/night-train/amsterdam-zurich-cnl40419/16#gallery-8

          Vergelijkbaar met vliegtuig, echter de leunigen konnen heerlijk ver achterover. Jammer dat deze niet zijn opgenomen in de huidige vloot.

          Binnennkort ga ik ook weer eens de nacht-ICE proberen; die doe ik 1e Klasse.

      • 'voortdurend gedweep'...?

        Als je even had opgelet dan had je kunnen weten dat deze technologie al decennia in gebruik is. Afzeiken kan iedereen, inclusief jijzelf, dat is onderhand vrij duidelijk.

        • Ja, voortdurend gedweep. Bij ieder topic over nacht- of hogesnelheidstreinen verschijnt deze gast om te vertellen over de Talgo. Het is een ziekelijke uiting van parafilie, waar je best wat van mag zeggen.

      • Er was ooit een VW Polo advertentie waarbij een passant liever bij zijn fiets bleef.

  • Ik heb net een uur of drie besteed aan het boeken van een retourtje Nice in november, voordat ik een redelijk tarief had gevonden, moest ik het traject eerst opdelen in al dan niet grensoverschrijdende stukjes, bij NS International, NMBS en SNCF prijsvergelijkingen met en zonder kortingskaarten en via-routes maken en nog wat trucs toepassen, en toen was ik horendol. Gelukkig had ik toen net een tarief van € 350 retour voor twee personen gevonden in plaats van de aanvankelijke € 600, feliciteer me maar. Met een retourtje KLM of Easyjet was ik binnen tien minuten klaar geweest voor evenveel of minder centjes. Betrekt Karolien dit soort bezopen tarieftoestanden ook in haar afweging trein of vliegen?

    • Je reis opdelen in verschillende stukken is niet per se handig. Als je niet op tijd bij de 2e etappe van je reis bent door vertraging in het eerste deel, ben je je geld en je ticket kwijt.

  • De mooie lijnen in landen ver weg zijn leuk voor de vakantie en vereisen behoorlijk budget, vaak moet je eerst naar Japan, Canada, UK, Zweden enz vliegen om te kunnen starten.

    Hier zou men snel aan materieel moeten zien te komen, nieuw spul zal echter in drie jaar niet beschikbaar zijn. Ook toont NS international niet veel initiatief om zelf wat te starten. De trein naar Brussel of Berlijn is al ingewikkeld genoeg.
    In de tussentijd maar plannen maken voor een beter reserveringssysteem, capaciteit op het spoor en natuurlijk bedenken waar de behoeftes zijn zodat de treinen ook economisch functioneren. Daarbij zal men de op vertrek en aankomsttijden moeten mikken zodat het allemaal een beetje prettig is.
    Voor de zakelijke klanten zou men wagons moeten hebben met veel privé cabines waar men even zitten kan en rustig kan slapen en met eigen douche/toilet. Dubbeldekkers zouden hier wel wat zijn.
    Een dagelijkse nachttrein naar de Alpenlanden moet toch te doen zijn. Naar UK via normaalspoor. Zuid-Frankrijk of Noord-Italië en Spanje zelfs. Kopenhagen, Berlijn, Warschau, Praag en Stockholm moet ook kunnen.
    Het mooiste zou toch zijn om een speciaal station te hebben als Schiphol als het ware met parkeer- en aanreisvoorzieningen. Jammer dat Schiphol te krap is en vol zit. Wellicht is Hoofddorp wat. Dan kan de airport shuttle daar ook langs en is Amsterdam ook voorzien.

  • Zolang vliegen nog steeds veel goedkoper en sneller is, weet ik niet waarom ik een nachttrein zou moeten nemen.

    • Je moet ook niks. Maar aangezien de luchtvaartmaatschappijen hun winst en jouw goedkope tickets over de rug van alle belastingbetalers realiseren is het goed dat er discussie over het onderwerp gevoerd wordt. En in tegenstelling tot neoliberaal verziekt Nederland zijn er landen die van mening zijn dat nachttreinen wel een waardevol onderdeel van de mobiliteit in bepaalde relaties vormen:

      • Zwaar overdreven, dat "over de rug van alle belastingbetalers". Vliegverkeer is gewoon waanzinnig efficiënt, in tegenstelling tot treinverkeer. Een nieuwe rechtstreekse bestemming vanaf Schiphol is bij wijze van spreken binnen een dag geregeld, bij het spoor duurt dat jaren.

        • Vliegtickets en Kerosine zijn belastingvrij. Vliegen wordt compleet vetgesubsidieerd door de overheid. Dus met belastinggeld.

        • tja, vliegtuigen vliegen door de lucht en moeten alleen in het rooster passen. Voorts gebruiken ze gedeelde voorzieningen die veelal door de belastingbetaler bekostigd worden en voor hen niets kosten. Ook dragen maatschappijen niets bij aan de omgeving of de maatschappij.
          Vandaar dat velen in de luchtvaart veel te veel kunnen verdienen met eenvoudig werk rond de vliegtuigen. Anderen moeten er juist voor weinig werken om de luxe van sommigen te bewaren.

        • @Dries
          Waarom moet een vervoersbedrijf "bijdragen aan de maatschappij"? Dat lijkt me niet hun taak.

        • Voor de mensen die steeds maar roepen dat vliegtickets belastingvrij zijn. Op bv een retourtje amsterdam-londen heathrow zit euro 118,91 TAX (luchthavenbelastingen , veiligheidstoeslagen etc)

        • Het is de normaalste zaak om volledig te participeren en bij te dragen. Je onttrekken aan belastingheffing zoals de luchtvaart en vele bedrijven als U2, Rollng Stones, Booking, Uber door hier wel te profiteren en groot leed te veroorzaken maar niets bij te dragen. Wat bezielt de nep-ondernemende ambtenaren om daar aan mee te werken met tax rulings en brievenbusbedrijffaciliteiten.

        • Luchthaven Tax is geen belasting zoals BTW, maar de airline betaalt dit voor de diensten van de luchthaven. Deze worden doorberekend aan de passagier.

        • Dat neemt niet weg dat die efficientie bereikt wordt zonder belastingen te betalen op kerosine en zonder BTW over de tickets. Dus waar andere vervoermodaliteiten betalen voor het gebruik van de dingen die van ons allemaal zijn (rust, ruimte, gezonde lucht, het spoorwegnet, wegennet, bruggen) parasiteert de luchtvaart door gratis over jou en mijn hoofden te vliegen.

        • @Dries Molenaar. Juist vanuit de spoorwegwereld (en met name de nachttreinen) bestaat de roep om zich te onttrekken aan belastingen. Zo smeken ze om vrijstelling van de toch al lage BTW en infraheffingen. Als het gaat om belastingheffingen is het vanuit de spoorwegwereld nogal hypocriet om naar andere modaliteiten te wijzen.

          Booking.com behoort tot de grotere werkgevers in Nederland, met een omzet die ongeveer 10 keer zo groot is als die van NS. In tegenstelling tot NS, heeft Booking.com wel haar coronasteun terugbetaald aan de staat.

          De kosten van het gebruik van stations en de aanleg van dergelijke infrastructuur wordt niet doorbelast aan treinreizigers. Zou dat wel gedaan worden, zoals in de luchtvaart, dan zou het spoor direct onbetaalbaar worden. Vliegtuigpassagiers betalen voor de benodigde infrastructuur wel luchthavenbelasting. Daarnaast kennen we natuurlijk de vliegbelasting en die bedraagt EUR26,43 per persoon per vlucht en die eindigt gewoon in de schatkist. Dat vliegen onbelast is, is dus gewoonweg onwaar.

        • @annemiek, Booking heeft afgezien van de COVID voorzieningen omdat het toen wel erg lastig werd de CEO en aanhang nog zo krankzinnig te belonen. Dat geldt in de luchtvaart nog meer. KLM hangt als sinds WO2 aan het subsidie-infuus terwijl het personeel riant verdient en zelfs in het buitenland woont zonder hier belasting te betalen en af en toe voor een werkweekje gratis met KLM naar NL vliegt.
          Het lijkt wel voetballen waar bijna alle clubs dik aan de subsidie zitten van de gemeentes maar onderwijl tientallen miljoenen aan spelers verlonen. Zelfs wanneer die niet spelen en waar de gemeenschap voor op moest draaien tijdens de COVID. Dit alles ook waarbij het stadion enz vaak met vrijwilliger verzorgd en in stand moet worden gehouden.

        • @Dries Molenaar. Nogmaals: het is hypocriet om vanuit het oogpunt van de spoorwegen naar andere partijen te wijzen omdat je vindt dat ze te weinig belasting betalen, terwijl dat het ideaal van de spoorwegen zelf is.

          Als ik piloot bij KLM was en ik kon voorkomen dat ik ruim een halve ton loonbelasting in Nederland moest aftikken, door gewoon ergens anders te gaan wonen, dan deed ik het ook. Zeker gezien het feit dat dat geld via de Nederlandse overheid toch terecht komt bij kanslozen die jou je baan als piloot misgunnen.

        • @annemiek, de belasting van de piloot is gebruikt voor zijn opleiding en gaat in de algemene middelen. Het lijkt er meer op dat de belasting vooral met 100-den miljoenen naar Groningers gaat waar lui zonder enige schade enveloppen met Euro 30.000 in de brievenbus krijgen en zelfs nog meer durven te eisen. Terwijl anderen met echte schade nog in de procedures zitten.
          In plaats van een Hanzelijn kunnen ze beter Groningen ontruimen en de mensen in het Westen laten werken. Veel goedkoper.

          https://www.nrc.nl/nieuws/2023/10/02/in-groningen-regent-het-geld-voor-schade-die-er-eigenlijk-niet-is-a4176001

        • Een opleiding tot piloot wordt helemaal niet door de staat gefinancierd. Als ouders het niet kunnen veroorloven, gaan aspirant piloten gaan daar een lening voor aan. Over het algemeen rond de 130.000 euro. Er zijn gespecialiseerde financiers die rekening houden met de markt. Als je als Nederlandse piloot niet direct bij KLM terecht komt, moet je haast wel in het buitenland gaan wonen. Stroom je daarna wel door naar KLM, dan kun je beter in het buitenland blijven wonen.

          Ik heb geen idee wat Oost-Groningen er verder mee te maken heeft.

        • Annemiek beweert dat treinreizigers niet betalen voor de infra. Dat is niet waar: NS past de treintarieven aan met jaarlijkse inflatie correctie + de jaarlijkse stijging van de infraheffing die Prorail oplegt.

        • @Kroes. Je moet beter lezen. Ik zei dat de kosten voor de aanleg van stations en dergelijke infrastructuur niet aan de reiziger worden doorbelast. De infraheffing behelst de kosten van het onderhoud van het spoor. Dus niet de aanleg.

        • De kosten voor aanleg van Schiphol worden ook niet doorbelast aan de luchtreiziger. Het gaat om exploitatielasten.

    • Je moet wel alle voor- en natransporten meerekenen, en bedenken dat je een groot deel van de reis kan slapen, dus echt langer is het in die zin niet. Daarnaast stopt de trein in het centrum en hoef je niet eerst te bedenken hoe je van het vliegveld in datzelfde centrum komt, want je bent al in dat centrum.

      • Ik heb de indruk dat de gemiddelde gebruiker van de nachttrein vakantieganger is en dus sowieso niet zo'n haast heeft.

      • Ervan uitgaande dat je in het centrum moet zijn, wat vooral een vanzelfsprekendheid lijkt voor degenen die het treinverkeer propageren. Waar niks op tegen is, maar het argument is vrij zwak als je het mij vraagt. Veel zakenreizigers moeten bijvoorbeeld wel degelijk bij het vliegveld zijn omdat zich juist daar veel bedrijven hebben gevestigd (zie Schiphol).

        • Dan neem je trein van Amsterdam C of Utrecht C naar Schiphol. Vliegreizigers doen dat in omgekeerde richting.

      • sommige steden hebben gewoon 'city' luchthavens hoor, Bremen, Biarritz, Bodø zijn een paar voorbeelden van luchthavens die ik gewoon heb gewandeld. Ook bijvoorbeeld Chicago heeft met Midway een daadwerkelijke luchthaven middenin de stad.

        • De luchthavens van Biarritz en Bremen liggen een flink eind buiten het centrum in een unheimische omgeving. Geen aantrekkelijke wandelroute. Overigens is Transavia gestopt met vliegen op Biarritz. Te weinig aanbod van passagiers.

        • @Bert Sitters. Tja, dat is een voordeel van de luchtvaart, als vluchten naar Biarritz niet blijken te werken, dan kun je je zonder al te veel problemen terugtrekken. Rechtstreekse vluchten vanuit Nederland werden echter om een andere reden geschrapt. Toen binnenlandse vluchten van Orly naar Bordeaux verboden werden, hebben KLM/Transavia NL hun slots geruild met Transavia FR, zodat Transavia FR dagelijks drie vluchten tussen Orly en Biarritz kan uitvoeren. Een deel van de vrijgekomen slots voor Bordeaux is inmiddels vervallen.

          De omgeving van Bremen airport is volgens mij helemaal niet zo unheimisch. Met de ESA, de campus van Lufthansa, de hogescholen, het opleidingscentrum van de Politie om de hoek, is het juist een hele nette buurt met veel groen. Het stuk tussen de BSAG-stalling en de Weser is niet minder unheimisch dan de meeste woonwijken in Duitsland. Ik zou het naar Duitse begrippen zelfs een goede buurt willen noemen. In theorie is de afstand tussen de luchthaven en het centrum met gemak binnen een uurtje te lopen, maar waarom zou je dat willen?

          Bij luchthavens waar ik wel eens naartoe ben gevlogen en die dicht op het centrum liggen, moest ik meteen denken aan Pisa en Reykjavik. Maar ook in Innsbruck en Klagenfurt kun je zo van/naar de luchthaven lopen. En ook in Lissabon ligt het vliegveld dichter op het centrum dan de duur van de metrorit je laat denken.

        • @Bert Sitters: Bodø heeft wel een station. Het is eindpunt van de spoorlijn Trondheim-Bodø.

        • @Annemiek.
          De luchthavens van Innsbruck, Klagenfurt, Lissabon en Reykjavik ken ik.
          Innsbruck en Klagenfurt liggen inderdaad dichtbij de stad. Klagenfurt is echter piepklein met slechts een paar vluchten per dag. Dat zal nog minder worden als de HSL via Graz naar Wenen gereed is. Lissabon is ook onderhand ingebouwd door de stad. Er wordt al jaren gesproken over een nieuwe Luchthaven ten zuidwesten van de stad.
          De luchthaven van Reykjavik ligt echt op bijna 50 km van de stad. IJsland kent geen treinen.

        • @Bert sitters. Reykjavik heeft een eigen vliegveld. Jij doelt op Keflavik.

          Ik moest trouwens ook nog denken aan de luchthaven van Gibraltar, die midden in de bebouwing staat.

          Voor mijn huidige opdrachtgever vlieg ik regelmatig naar Bergamo. Dat vind ik ideaal, aangezien de locatie ongeveer tegenover het vluchthavengebouw is. Nu ik erover nadenk, denk ik dat ik dan soms dagenlang binnen 200 meter van de luchthaven blijf. Ik baal als een stekker als een ander een ticket voor mij boekt naar Linate of Malpensa.

        • @Annemiek.
          Keflavíkurflugvöllur is de internationale luchthaven van Reykjavik.
          Van Reykjavíkurflugvöllur vetrekken binnenlandse vluchten en wat vluchten naar Groenland en Faeröer. Er kunnen alleen kleinere vliegtuigen landen.

          Milaan-Bergamo is ver van de stad. Misschien handig als je dat op 200 meter afstand moet zijn. Voor de rest een vervelend vliegveld, afgestemd op passagiers van stuntmaatschappijen. Ik was daar in mei. Wordt verkocht als Milaan-Bergamo, maar overal ver vandaan. Bagage kwam laat. De huurauto stond ver weg. Pendelbus kwam maar niet.
          Terug eindeloze rijen voor de veiligheidscontrole.
          Gibraltar Airport is een verhaal apart. De startbaan kruist de toegangsweg vanuit Spanje. Als een toestel landt of opstijgt gaan verkeerslichten op rood en sluiten de bomen over de weg. Overigens maar weinig vluchten.

      • gesteld dat iedereen om geheimzinnige redenen naar het centrum zou willen of er vandaan komt.

        • @menheer Molenaar. Veel mensen moeten in het centrum van een stad zijn. Rond de Coolsingel in Rotterdam zie aanzienlijk meer mensen dan op de Delftweg in de buurt van Rotterdam-the Hague Airport

  • 'Wat een leuk stukje!' schrijft Karin Ühl over de column van Karolien van Wijk. Inderdaad, een goedgeschreven column die blaakt van optimisme en reislust!
    Jammer dat Karins menig bijna verloren gaat tussen de talloze negatieve commentaren van het vliegtuigtuig (oeps!) en van de aanbidders van de heilige koe, kortom van hen die het Spoor bijster zijn. :-P

    • Inderdaad, je vraagt je toch af wat zulke mensen dan wel op een website over treinreizen verwachten te lezen...

Share
Tags: Nachttrein

Recent Posts

Bijna helft van alle IC Direct-treinen op HSL vertraagd door werkzaamheden en problemen op spoor

De afgelopen maand was 47 procent van alle IC Direct-treinen op de HSL (Breda-Rotterdam-Amsterdam) vertraagd,…

23 uur terug

Spoorverzakkingen in Zeeland: mogelijk nog wekenlang hinder tussen Roosendaal en Vlissingen

ProRail heeft toch langer nodig om de spoorverzakkingen op de Zeeuwse Lijn aan te pakken.…

2 dagen terug

Nijmeegse studenten bedenken mobielvrije zones in trein: ‘Mensen worden gestimuleerd om gesprek aan te gaan’

We hebben in Nederland al stiltezones in de trein, maar voor wie juist op zoek…

2 dagen terug

Black Friday: tot 25% korting op Interrail Pass

Ben je klaar om Europa te verkennen? Goed nieuws, want Interrail biedt een ongelooflijke Black…

1 week terug

Half jaar geen rechtstreekse trein tussen Amsterdam en Londen

Vanaf juni 2024 rijdt er een half jaar lang geen directe Eurostar tussen Amsterdam en…

1 week terug

Komende twee weekenden geen treinverkeer van en naar Rotterdam Centraal

Tijdens de weekenden van 25 en 26 november en 2 en 3 december is er…

1 week terug