Connexxion-topman: Meer Sprinters naar regionale vervoerders (en hoofdrailnet naar NS)

Het is prima dat NS ook in de toekomst de intercity’s gegund krijgt, mits commerciële vervoerders in Zeeland, Groningen, Friesland en Overijssel Sprinters van NS mogen overnemen. Dat zegt topman Pier Eringa van Connexxion in een interview met Treinreiziger.nl.

Een stoptrein in Zeeland

Eringa noemt direct de huidige situatie in Zuid-Limburg als voorbeeld, waar NS sinds 2016 alleen nog de Intercity-diensten uitvoert. De regionale Sprinterdiensten gingen daarbij over naar Arriva, waardoor de regionale bus- en treindiensten in één contract (concessie) konden worden aangeboden. Volgens Eringa kon daardoor het gehele lokale vervoer slimmer en beter op elkaar worden afgestemd. “Dat is misschien wel het beste voor de reiziger” stelt hij.

Eringa ziet mogelijkheden om dat concept op veel meer plekken te verbeteren. Als concreet voorbeeld noemt de topman Zeeland. Daar stopt de NS-intercity richting de Randstad momenteel op elk station. “Er zijn heel veel kleine stationnetjes onderweg. Waarom zou je niet een regionale vervoerder met een stoptrein laten rijden die de mensen vanuit Zeeland naar Breda brengt?” vraagt hij zich af. NS zou daardoor de intercity’s kunnen versnellen door non-stop naar Middelburg en Vlissingen te rijden.

Ook op andere plekken, zoals Zwolle – Groningen, Zwolle – Leeuwarden, Apeldoorn – Enschede en Eindhoven – Deurne zouden wat Eringa betreft ook de Sprinters van NS over kunnen gaan naar regionale vervoerders. Connexxion heeft samen met Arriva, Qbuzz, EBS en Keolis daarvoor een concreet plan ingediend bij de minister. Zie onderaan dit artikel voor meer informatie.

Hoofdrailnet opknippen niet realistisch

Tot nu toe hebben de commerciële vervoerders onder aanvoering van Arriva-topman Anne Hettinga altijd aangedrongen om het volledige hoofdrailnet op te knippen. Eringa denkt dat dit niet realistisch en waarschijnlijk ook niet haalbaar is. “En NS doet het ook goed. Dus de prestaties maken het ook niet dat NS van het hoofdrailnet af hoeft” herhaalt de topman meerdere keren tijdens het interview.

Wel vindt Eringa dat als NS het hoofdrailnet gegund krijgt zich niet moet bemoeien met het regionale spoor. Iets wat NS – na het fraudeschandaal in Limburg – niet heeft gedaan, maar wel van plan is weer op te pakken. NS-directeur Roger Van Boxtel maakte eerder al bekend dat NS wil meebieden op de Valleilijn (tussen Amersfoort en Ede-Wageningen), waar nu Connexxion rijdt. Dat is tegen het zere been van Eringa. “Ze krijgen het hoofdrailnet gegund, maar moeten ze dan ook nog de regionale vervoerders van het spoor drukken? Dat is niet fair.”

Opgebloeide regionale lijnen

De spoorvakbonden zijn niet enthousiast om het spoor verder op te knippen. Ze vrezen dat de goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden van het spoorwegpersoneel verloren gaan. Eringa benadrukt dat ook de commerciële vervoerders zorgen voor goede arbeidsomstandigheden, maar erkent dat deze minder goed zijn dan bij de geel-blauwe vervoerder. “NS is wel heel goed voor hun personeel. Ze zitten veel meer op de rendabele lijnen en kunnen zichzelf daardoor veel makkelijker bedruipen. Wij rijden op onrendabele plekken en dan moet er geld bij”.

Critici wijzen erop dat een aanbestedingsprocedure veel geld kost. Zowel provincies als overheden steken er enorm veel tijd en energie in. Maar volgens Eringa is dat het geld waard. “In de tijd dat NS daar nog over ging zat het regionale spoor in de versukkeling. En nu leeft het en bloeit het weer volop. Mooie dienstregelingen, hogere frequenties, goede treinen en goede services. Dat heeft veel nieuwe treinreizigers getrokken”.

Omchecken moet opgelost worden

Een nadeel aan het huidige systeem is wel het in- en uitchecken per vervoerder, wat ruim 200.000 keer per jaar fout gaat. Wat Eringa betreft moet dat heel snel opgelost worden. “De reiziger moet geen last hebben van wisselen van palen of pasjes. Dat moet simpel kunnen”. De Connexxion-topman stelt dat de minister nu aan zet is. “Dit moet de overheid er gewoon doorheen drukken. Hier is een sterke regiefunctie van de overheid nodig.” Als reizigers nu de fout in gaan en bijvoorbeeld inchecken bij de verkeerde paal, dan lopen zij het risico op een forse boete. Maar, volgens Eringa is het niet de bedoeling dat de goedwillende reiziger beboet wordt. “Mensen die slechte bedoelingen hebben of agressief zijn moeten keihard aangepakt worden. Maar, mensen die het proberen goed te doen en een keer een foutje maken moet je vergeven en ervoor zorgen dat je het netjes oplost”.

De commerciële vervoerders verenigd in Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) hebben woensdag een visie aangeboden voor meer regionale treinen. Hieronder per regio de plannen. FMN bestaat uit Connexxion, Arriva, EBS, Keolis en Qbuzz.

Visie OV-Netwerk Noord

• Sprinters Zwolle – Groningen en Zwolle – Leeuwarden gaan naar de commerciële vervoerders. In de spits elk kwartier een Sprinter Groningen – Meppel.
• Nieuwe stations: Assen Noord, Heerenveen IJsstadion, Leeuwarden Werpsterhoeke en Staphorst. Groningen Noord moet plaats maken voor een nieuw station Groningen Zernike (kosten infrastructuur 300 miljoen euro, maar exploitatiekosten bus dalen).
• Opening Lelylijn

Visie OV-Netwerk Oost

• De Sprinter Apeldoorn – Enschede gaat van NS naar de commerciële vervoerders en gaat altijd 2x per uur rijden (nu alleen in de spits). Deze gaat ook stoppen op het nieuwe station Bathmen (kosten 10 miljoen euro).
• Twee snelle treinen per uur tussen Zwolle – Wierden – Almelo – Enschede (500 miljoen euro benodigd voor spoorverdubbeling).
• Doorgaande trein Winterswijk – Apeldoorn, waardoor de reistijd vanuit de Achterhoek naar Apeldoorn met een half uur moet dalen (investering in infrastructuur noodzakelijk, kosten: 17 miljoen euro).
• Trein Arnhem – Winterswijk versnellen door tussen Arnhem en Doetinchem niet meer overal te stoppen. Benodigde investering: 180 miljoen euro. Reistijdwinst vanuit Achterhoek: 15 minuten richting Utrecht.

Visie OV-Netwerk Limburg

• Intercity Direct Amsterdam – Maastricht: 15 minuten sneller (non-stop Amsterdam – Eindhoven en non-stop Eindhoven – Maastricht).
• Nieuwe regio Express Eindhoven – Heerlen – Aken
• Sneltrein Nijmegen – Maastricht (MaasExpres), beoogde reistijdwinst 22 minuten, spoorverdubbeling Maaslijn noodzakelijk. Kosten: 300 miljoen euro.
• Sneltrein Eindhoven – Düsseldorf (deze trein gaat er los van deze visie komen per 2025 en wordt aanbesteed)
• Drielandentrein Luik – Maastricht – Aken per 2022.
• Opening nieuw Kerkrade West (per 2022), bediening via de Sprinter Sittard – Kerkrade. Kosten: 10 miljoen euro.
• Heropening Miljoenenlijn Kerkrade – Schin op Geul, kosten: 70 miljoen euro.

Visie OV-Netwerk Zeeland

• Sprinter Dordrecht – Breda kan bij NS blijven.
• NS intercity hoeft niet meer overal te stoppen en kan daardoor 15 minuten versneld worden. Alleen Middelburg, Goes en Bergen op Zoom zijn volwaardige intercitystations.
• Elk half uur een Regio Sprinter Breda – Vlissingen die door de commerciële vervoerders wordt uitgevoerd. Die gaat stoppen op drie nieuwe stations. Kosten: 30 miljoen.
• Nieuwe spoorlijn (stadsspoor) naar Vlissingen, om het centrum van Vlissingen beter bereikbaar te maken. Investering benodigd. Comblicatie: oversteek van het Kanaal door Walcheren. Kosten: 50 miljoen euro.

Financiën

De plannen van de commerciële vervoerders vragen een investering op de korte termijn van 100 miljoen en op de middellange termijn van 1,5 miljard euro. Dat is exclusief aanleg Lelylijn, die kosten worden geraamd op 4 miljard euro.

Video en foto: door Stefan Verkerk
Afbeeldingen: Bron FMN