Staat gedaagd om Fyra – NS luisterde niet naar vakmensen
08 jun 2013 11:31
De Nederlandse staat wordt voor de Europese rechter gesleept vanwege de aanbesteding van de Fyra. Daarbij was sprake van illegale staatssteun, stelt reizigersorganisatie Maatschappij voor Beter OV zaterdag in De Telegraaf. Vervoerders Veolia en Arriva overwegen zich bij de zaak aan te sluiten.
"Wij hebben grote bedenkingen of er bij de Fyra wel aan alle regels van de aanbesteding is voldaan en we vragen ons af of er niet sprake is van illegale staatssteun", zegt directeur Anne Hettinga van Arriva in de krant. Hij en directeur Manu Lageirse van Veolia noemen het ongelofelijk dat NS vier maanden de tijd heeft gekregen om met alternatieven te komen, zoals staatssecretaris van Infrastructuur Wilma Mansveld (PvdA) vrijdag bekendmaakte.
390 miljoen euro
Juristen onderzoeken voor het kabinet of sprake is van staatssteun. Daar moet voor 1 oktober duidelijkheid over zijn. Volgens anonieme juristen raakt NS mogelijk niet alleen de betaalde 120 miljoen kwijt, maar moet het spoorbedrijf mogelijk alle bestelde treinen afnemen en zo´n 390 miljoen euro betalen. Dat scenario is echter niet reëel, denkt de redactie van Treinreiziger.nl.
Gewaarschuwd
Ook in veel andere kranten is er zaterdag veel aandacht voor de Fyra. De Volkskrant wijst erop dat bij de aanschaf van de Fyra V250 treinstellen NS-managers niet luisterden naar vakmensen, die adviseerden geen hogesnelheidstrein te kopen bij AnsaldoBreda. Eerder meldde NRC Handelsblad al dat topman Bert Meerstadt in 2003 door technici gewaarschuwd werd.
Veel ingewikkelder
In de groepsraad, een half jaar voor de definitieve aankoop, is hem voorgehouden dat de techniek van AnsaldoBreda zich niet bewezen had en dat het onderhoud veel ingewikkelder zou zijn dan de Italianen beweerden. Een van de aanwezigen toen: "Letterlijk zeiden we: dit wordt een drama." Meerstadt, destijds als verantwoordelijk directielid aanwezig, schoof de kritiek terzijde, zo meldde NRC Handelsblad eerder.
Gerenommeerde fabrikant
De Volkskrant heeft zaterdag een zelfde analyse. Vanaf het moment dat de NS-directie flitstreinen van het Italiaanse AnsaldoBreda wilde bestellen, uitten techneuten hun bezwaren, aldus de krant. Ze wezen erop dat het bedrijf in Italië dan wel een goede reputatie heeft, maar dat het mis gaat zodra het bedrijf over de grens levert. De techneuten adviseerden dan ook nadrukkelijk om voor een gerenommeerde fabrikant te kiezen.
Geen bus
"Een trein is geen autobus op stalen wielen", zegt een voormalig inkoper van NS in de Volkskrant. Hij bedoelt dat een bus op de lopende band wordt gemaakt, terwijl bij een trein heel precies moet worden omschreven wat de klant wil hebben en onder welke omstandigheden de trein moet presteren. "De problemen ontstaan als je directie dat niet weet." De directie legde volgens de krant alleen eisen neer die gaan over de snelheid en het aantal zitplaatsen.
Deuren
De medewerkers zeggen dat de gebrekkige inhoudelijke kennis bij de managers ook op andere vlakken voor problemen zorgt. Zo moesten ongeveer zes jaar geleden de deuren van de gewone treinen worden vervangen. Die zijn uitgerust met speciale deuren vanwege de vibraties op het Nederlandse spoor. Een manager van de werkplaats negeerde adviezen om bij het vervangen ook speciale deuren te gebruiken. Een paar maanden later bleek dat de nieuwe deuren op het punt stonden uit de treinen te vallen, met alle risico´s van dien.
Parlementaire enquête
"Spoorkennis heeft plaatsgemaakt voor algemeenheden uit managementboekjes", stelt een oud NS´er. De parlementaire enquête die er komt moet zich volgens de oud-medewerkers dan ook niet alleen op de aanschaf van de Fyra richten.
(c) Novum Nieuws / Treinreiziger.nl. Foto: Peter Boere.