Treinen in de spits blijven rustig: een derde van normaal
08 sep 2020 8:36
In augustus hebben veel mensen de weg naar de treinen van NS weer teruggevonden, maar het thuiswerken zorgt ervoor dat we nog ver van het aantal reizigers van voor de coronatijd zitten. Dat is de voorzichtige eerste conclusie van de Nederlandse Spoorwegen in een analyse van de reizigersaantallen.
Weekenden relatief druk
Normaal gesproken is september de drukste maand van het jaar. Voorgaande jaren liep het aantal reizigers op tot 1,3 miljoen per dag, maar dit jaar zal dat niet gebeuren. NS blijft nu steken op iets minder dan de helft van normaal: circa 600.000 reizen per dag.
Vrijetijdsreizigers weten de trein steeds beter terug te vinden. Daardoor bleek de trein de afgelopen periode vooral in het weekend populair. “Op sommige momenten zagen we dat meer dan tweederde van de reizen weer gemaakt werd”, zegt het spoorbedrijf. Het gemiddelde over de gehele week blijft steken op ongeveer de helft.
Spits vlakker
De laatste dagen van augustus is te merken dat de vakantie erop zit. Ook doordeweeks wordt het weer wat drukker, met soms meer dan de helft van de reizigers die weer terug is. De avondspits blijft het drukste moment van de dag, maar de spits is wat vlakker. “In de ochtend- en avondspits zien we ongeveer een derde van het normale aantal reizigers terug. In de daluren is dat ongeveer de helft”, zegt NS.
Dat de spits nu vlakker is, komt volgens het spoorbedrijf mede door afspraken die zijn gemaakt met onderwijsinstellingen. Ook aan de oproep om zoveel mogelijk thuis te werken wordt goed gehoor gegeven. “Maar dat mensen goed gehoor geven aan de oproep om thuis te werken, betekent wel wat voor onze inkomsten. En dat blijft nog wel even zo”, zegt Tjalling Smit namens de Raad van Bestuur van NS. In 2020 worden de gemiste inkomsten grotendeels door de overheid gecompenseerd.
Cijfers CBS
De cijfers van NS staan niet op zich, blijkt ook uit cijfers van het CBS en Translink. Op 10 maart, de laatste dinsdag voor de lockdown, bedroeg het aantal check-ins in het gehele openbaar vervoer 4,73 miljoen, vergelijkbaar met een gemiddelde dinsdag in 2019. Later die week werd de lockdown afgekondigd, waardoor reizigers massaal thuis bleven. Een week later, op dinsdag 17 maart, waren er nog maar 1,01 miljoen check-ins. Een afname van bijna 80 procent. En die afname zette zich ook daarna door. In de weken daarop schommelde op dinsdagen het aantal check-ins rond de 0,5 à 0,6 miljoen. Een afname dus van 90 procent.
Gemiste inkomsten? Spitsen kosten toch alleen maar geld?
Ja, dat heeft NS altijd geroepen en daarom waren de prijzen in de spits torenhoog.
Er wordt wel over thuiswerken gesproken. Maar in hoeverre zijn de nieuwe automobilsten nog bereid de trein te nemen. De auto kost veel geld ook zonder 1 km te rijden en alleen rijden maakt de auto rendabel. Hoe zit het met de mensen, die het OV mijden ivm de mondluiers, Corona angstigen en mensen, die het horkerige gedrag van de NS directie ten tijde van de lockdown meer dan zat zijn. Mensen willen in de weekenden weer wat dingen doen of naar een terrasje in een andere plek (nieuwe stappen) en nemen daarvoor weer een groot deel de trein. Hoeveel mensen maken weer lange afstandstreinritten zou een goede vraag zijn?
Behalve mijn vakantie en een paar essentiele ritten ben ik mijn woonregio niet uitgeweest en ik heb de trein genomen naar wat buurplaatsen. En het feit dat alle studenten een OV abo hebben maken ze daar ook gebruik van.
Ik wil weten hoe het met het OV gebruik zit over een half jaar of 9 maanden? Dan kunnen we echt inzien hoe het met het werkelijke OV gebruik zit en dan kan de dienstregeling ook aan de nieuwe situatie aangepast worden.
Mocht er een nieuwe lockdown komen zou dit een zeer zware klap voor het OV worden. Daarbij zal het OV als de Covid19 echt terug komt een superspreader worden. Mede door de gedeeltelijk recyclerende HVAC en de nauwelijks werkende mondkapjes.
Reizen in het weekend en dan in het bijzonder op de zaterdag is alsof je op een rustige zondag door het land toert heb ik recent kunnen ervaren. Stations als Eindhoven, Den Haag CS en Utrecht CS en zelfs de luchthaven Schiphol doen zo rustig aan dat je er bijna kunt “zaalvoetballen”. Op de luchthaven waren zelfs winkels en horeca gesloten die voordien open waren en in menige trein had ik zoveel ruimte tot mijn beschikking dat eerste klas reizen voor de rust overbodig was. Het treinpersoneel was zelfs blij reizigers te zien zei een zeer lieftallige conductrice tegen mij. Kortom. Als het in de spits door het thuiswerken meer weg heeft alsof men in de daluren reist, vraag ik mij af waarom NS en co de regels (tijdelijk) niet versoepelen door het reizen in de spits voor mensen mogelijk te maken denk aan de Kruidvat dagretour die men tot en met 31-12-2020 mag gebruiken in het weekend de hele dag, maar op werkdagen alleen in de daluren ? Als er meer mensen zouden reizen die met in acht neming van de regels de trein zouden pakken, kan dat ook positieve effecten hebben. Door het wegvallen van de “dagjesmensen” zijn binnensteden ook veel rustiger en heeft dat zijn weerklank op de lokale economie. Veilig en Gezond leven is anno 2020 van grotere betekenis dan ooit, en daar mag een treinreis zeker niet aan ontbreken om ook in mentale zin de bakens te verzetten…
Ja de spits-beperkingen van abonnementen ed. hadden allang opgeschort moeten worden door NS om de besmettingskans te verlagen. In ieder geval tot 2021 of tot dat we allemaal zijn ingeënt.
Ik reed door Schiphol op woensdag 19 augustus om 08 uur; ook uitgestorven.
Te zien aan het grafiekje in het artikel hierboven is de spits nog altijd de drukste (cq. minst rustige) periode. Als je de spits-beperkingen opschort gaan er meer mensen tegelijk in de spits reizen, dus dan neemt de besmettingskans toe.
In de spits is het nog steeds veel drukker dan in de daluren.
De OV-bedrijven lijken het nog altijd niet te snappen. Het probleem is dat veel reizigers definitief zijn weggejaagd en niet meer terugkeren.
Vorige week een lachwekkende actie van Arriva op de Maaslijn. Extra lange treinen en perronduwers voor de enorme drukte terwijl de treinen gewoon grotendeels leeg waren. Men snapt het echt niet.
Tja, met zo’n wegjaagbeleid was dat natuurlijk te verwachten. Het zal
wel een tijdje duren, voordat zulke lui het weer eens wagen om met de
trein te gaan.
Hier in de .cz republiek bleef iedereen gewoon vrolijk met de trein
reizen. Met mondkapje, dat wel. En met een hoop werken die naar voren
zijn gehaald en daarmee voor trammelant zorgen (lang niet alleen bij
het spoor).
Trouwens, hoe commercieler (en dus infantieler) het spoor wordt, hoe
meer zelfs *ik* (een hele verstokte treinreiziger) erover denk om m’n
rijbewijs te gaan halen en een karretje aan te schaffen. Zover is het
nog niet gekomen, laten we hopen dat het ook nooit gebeurt…
Dat riep je in een ander topic ook al, of niet? Waar baseer je dat op? Bijna alle thuiswerkers die ik ken zijn het inmiddels spuugzat. Allemaal leuk en aardig dat thuiswerken. Voor wie het eerder nooit gedaan heeft is het ook opeens heel interessant allemaal. Maar even samen brainstormen voor een whiteboard gaat niet – even op toeroep iets tussen neus en lippen door regelen gaat niet en de hele dag tegen die blinde muur in de tot werkkamer omgebouwde logeerkamer gaat ook snel vervelen. Het kan allemaal wel, voor even. Mensen redden zich ermee. Maar bijna alle initiële enthousiasme is al lang weer verdwenen. Mensen staan te popelen om weer naar de zaak te gaan.
Maar doen ze dat met de trein, of met de auto?
De vervoersstromen kunnen wel eens danig “verstoord” zijn.
Uit onderzoek van o.a. NS blijkt dat veel reizigers rekenen op de lange termijn vaker af en toe thuis te zullen werken. Deel van de reizigers heeft een alternatief gezocht, zoals tweedehands auto of e-bike. Dat is op totaal een fractie. Maar dat de vraag naar treinreizen nog lang minder zal blijven, daar lijkt bijna niemand over te twijfelen.
Nederlanders zijn jojo-ers die achter iedere trend aan hollen. “O, de huizen gaan in de uitverkoop want het is crisis (in 2009). Weet je wat, ik ga ver onder de vraagprijs verkopen, anders kom ik nooit van mijn huis af.” O wat was iedereen in paniek, het zou allemaal nooit meer goed komen. Tien jaar later is het precies andersom. “Gauw kopen, ver boven de vraagprijs en absurd ver boven een reëler marktwaarde, want anders krijg ik noooooit meer de kans.”
Datzelfde zie je in de trein. “O, iedereen uit de trein? Ik ga ook niet meer met de trein hoor. Eindelijk een goeie reden voor die e-bike die tegenwoordig zo in is.”
Dat onderzoek van NS, midden in Corona-tijd, neem ik met een flinke korrel zout. Nu is het allemaal nog hip enzo. Wacht maar tot de eerste herfstregens geweest zijn, dan gaat de e-bike weer de schuur in. En tweedehands auto’s zijn nu goedkoop, omdat iedereen zijn verbrander inruilt voor iets elektrisch. Maar zodra er van alles aan moet gebeuren om hem door de apk te krijgen is ie opeens toch een stuk duurder dan gedacht en staat ie zo weer op marktplaats. Treinvolk blijft treinvolk, autovolk blijft autovolk. Dat verander je niet met een paar maandjes Corona-paniek. Schrijf maar vast in je kalender: over twee jaar is iedereen uitgejojoot en staat iedereen weer als sardientjes in de trein, in de spits.
Prorail twijfelt juist niet over het tegendeel:
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/corona-of-niet-prorail-voorspelt-overvolle-treinen-en-sporen~bfe6ee2e/
Ondertussen lees ik dat in Zwitserland het aantal reizigers alweer bijna op peil is – 70 en 80% in respectievelijk Fern- en Regionalverkehr. Ik stel mijn voorspelling bij: Na de eerste herfstregen van 2021 staat iedereen weer als een sardientje in de trein in de spits en lezen we weer huilberichten van NS in de krant dat er capaciteit bij moet. Zoniet sta ik met een standje met gratis gevulde koeken voor iedereen op Hildebrands volgende treinkilometer-vreter evenement.
Ik snap niet dat pas half mei, tijdens ‘intelligente locdown’, de samenreiskorting is geschrapt. Dit had toch ook al half maart gekund als je juist minder reizigers wilde hebben.
Men kondigde aan de volledige dienstregeling weer te gaan rijden, daardoor heerste er angst dat veel mensen plotseling weer met de trein zouden gaan rijden (wat heel erg mee viel). In maart en april was men beetje overvallen door corona, en de treinen waren toen al heel erg leeg.
De treinen waren helemaal niet leeg, die waren vol in maart april.
NS reed met slechts stoptrein SLT4’s tussen Utrecht en Den Haag bijvoorbeeld, en als die te vol zaten haalden ze die ook nog eens leeg ter maximering van de besmetting.
Ter herinnering: geen mondkapjes toen en ook geen zitplaatsrestricties, wel zo vaak mogelijk overstappen en zo lang mogelijke reistijd.
Iedereen met een essentieel beroep is halsoverkop naar een tweedehands autohandelaar gerend.
Treinen waren echt vrijwel allemaal leeg, al zijn er wel een paar uitzonderingen. Met name rond Rotterdam – Amsterdam en Den Haag – Utrecht. Op enkele trajecten was er iets te enthousiast geschrapt.
Over nachttreinen lees je niets bijv. de Nightjet naar Innsbruck/Wenen vanuit Dusseldorf/Brussel hoe gaat dat met de plaatsverdeling: gemengd of juist niet? En reed de UrlaubsExpress Hamburg-Verona?
Volgende week komt er een uitgebreid artikel over de Nightjet. Daar zijn er nog steeds gedeelde coupes beschikbaar, maar er zijn ook meer privé cabines gecreëerd.
De UrlaubsExpress Hamburg.Verona is ingekort tot Innsbruck eb op enkele dagen zelfs tot München. Eerst in 2021 zal de trein mogelijk weer naar Verona rijden. Zie daarvoor het artikel op de site van UrlaubsExpress:
https://urlaubs-express.de/verona-zuege-verkehren-2020-abweichend-bis-innsbruck-verona-ab-2021-wieder-im-programm/
Veel reizigers hebben definitief afscheid genomen van het OV door de maandenlange actie om het OV te “verbieden” voor iedereen die niet werkzaam was in een “vitaal beroep”. Al die mensen zijn overgeschakeld op alternatieven zoals een auto, een fiets, een brommer, etc. Die mensen zie je gewoon niet meer terug.
Het OV is nooit verboden geweest voor iedereen die niet werkzaam was in een “vitaal beroep”. Het OV was verboden voor niet-noodzakelijke reizen.
Volgens mij is het reizen met de trein in Nederland nooit verboden geweest tijdens de coronacrisis, zelfs niet voor dagjesmensen.
Niet-noodzakelijke reizen waren verboden, maar omdat het begrip ‘noodzakelijke reis’ niet was gedefinieerd, kon je je reis naar eigen inzicht noodzakelijk noemen en dan mocht het.
Mensen met een vitaal beroep, zoals in de zorg, gaan niet met het OV vanwege de slechte service buiten de ‘spits’.
Het eerste wat een kennis deed toen ze haar diploma had en een baan kreeg in het ziekenhuis was het van haar eerste salaris aanschaffen van een auto omdat ze de slechte service en onveiligheid van het OV ‘s nachts en in het weekend meer dan beu was.
Voor mensen met onregelmatige diensten is het OV inderdaad onbruikbaar omdat het in het weekend te laat begint. Maar niet iedereen met een vitaal beroep werkt in onregelmatige diensten.
Na 1 januari worden de treinen in de avondspits nog rustiger als reizigers hun voordeelurenkaart dan miet meer met korting mogen reizen.
Dit geldt ook voor de ochtendspits in de vakantiemaanden juli en augustus.
Sociaal.
Er worden meer tweedehandse auto’s verkocht, maar nieuwe auto auto’s daar ligt de verkoop nog steeds onder de maat en dat merken ze bij de vrachtsector waar minder staal voor de auto industrie met treinen vervoerd wordt dan voordien lees ik in o.a. Railmagazine.
Mensen zijn sociale wezens, thuis (moeten) werken zonder je collega’s kunnen brainstormen, ideeën uitwisselen dat komt de productiviteit niet altijd ten goede. Ook persoonlijke contacten dragen niet bij aan de sociale cohesie als die (noodgedwongen) verminderen of wegblijven. Dus particulier of openbaar vervoer dragen wel hun steentje bij om de sociale contacten te stimuleren of optimaliseren. In een (tweedehands) autotootje is men maar een éénling, wie met het OV reist ontmoet ook andere mensen en krijgt daar soms leuke contacten mee, soms voor korte en soms voor langere duur. Momenteel hebben we in de samenleving op tal van terreinen een “time-out”, maar eens dat achter ons ligt en we op gezonde voet door gaan met leven, kan de trein in en buiten de spits de samenleving alleen maar ten goede komen, tenzij de “time-out” een structureel karakter krijgt en blijvend van invloed zijn op ons reis- en gedragspatroon en of de vervoersmaatschappijen daar voldoende rekening mee houden blijft de vraag…
Dat laatste is een probleem, denken dat de reizigers zo meteen weer gewoon terugkomen is in hoge mate naief. Sinds begin juli zit het OV doordeweeks op 50% en in het weekend op 60% van het oorspronkelijke aantal reizigers en daar zit sindsdien ook geen enkele stijging in. De vervoerders blijven tegen beter weten in doen alsof er niets structureels aan de hand is.