Nieuw station Bergen – een opvallend en duur klein stationnetje
03 jan 2025 13:19
In het Belgische Bergen (Mons) is vlak voor kerst het nieuwe treinstation in gebruik genomen. Het duurde een tijd en het kostte wat, maar in de Waalse stad hebben ze nu een station dat gezien mag worden. En dat voor een station dat qua aantal reizigers eigenlijk maar klein is.
In 2006 werd de Spaanse architect Santiago Calatrava gekozen om het nieuwe station van Bergen te ontwerpen. Het ging toen om de aanleg van een traverse en een herontwerp van het stationsgebouw. Het werk zou 37 miljoen euro moeten kosten en het gebouw moest in 2015 klaar zijn. Maar in de tussentijd veranderden de plannen en werd het project groter. Er ging een aannemer failliet en er waren conflicten met onderaannemers. En zo duurde het allemaal bijna tien jaar langer.
Positieve reacties en kritiek
Met de jaren stegen ook de kosten. De teller staat voorlopig op 480 miljoen euro. Hoewel veel reizigers positief reageren op het futuristische uiterlijk van het station, klinkt er ook daarom kritiek. ’’Dit dossier staat symbool voor een megalomane aanpak, waardoor veel middelen zijn afgeleid van investeringen die veel noodzakelijker waren, zoals het aanbod van kwaliteitsvolle treinen en treinverbindingen’’, reageert het Belgische oud-Kamerlid Jef Van den Bergh (CD&V) voor de Vlaamse televisieomroep VRT.
Het is niet niet eens voor het eerst dat een project van de NMBS flink ’ontspoort’. Het station Luik-Guillemins, ook van Calatrava, werd met 610 miljoen euro veel duurder en de renovatie van station Gent-Sint-Pieters duurt veel langer dan gedacht waardoor ook hier de kosten flink oplopen: 600 miljoen euro.
De Belgische spoorwegmaatschappij NMBS lijkt er nu van geleerd te hebben. Woordvoerder Dimitri Temmerman laat weten dat er tegenwoordig een andere keuze zou worden gemaakt en meer wordt ingezet op functionele, duurzame en toegankelijke stations.
Slechts 9000 reizigers per dag
Opvallend is ook dat Bergen geen belangrijk station is. Met ruim 9000 reizigers per dag staat het station qua aantal reizigers op plek 16 in België. Voorheen stopten de hogesnelheidstreinen tussen Brussel en Parijs nog hier maar dat eindigde in 2015. Nu stopt wel de nieuwe Ouigo-trein tussen Brussel en Parijs op dit station.
Het aantal reizigers op station Bergen is vergelijkbaar met het Nederlandse station Driebergen-Zeist in Nederland. In 2020 opende dit vernieuwde station. In Driebergen-Zeist werd zowel het station als de omgeving onder handen genomen. Dit hele project kostte 120 miljoen euro.
Een van de grootste stationsprojecten in Nederland van de laatste jaren was de nieuwbouw van station Rotterdam Centraal. De herbouw duurde in totaal zeven jaar. De bouw van de nieuwe stationshal, Weenatunnel en ondergrondse fietsenstalling kostte 388 miljoen euro. Het nieuwe station opende in 2014.
Calavatra tekende ook duurste station ter wereld
Projecten van architect Calatrava zijn altijd spraakmakend, is het niet om het uiterlijk dan is het wel om de prijs. In Nederland ontwierp de Spanjaard drie spraakmakende bruggen in Haarlemmermeer. Calatrava ontwierp ook het duurste station ter wereld, het World Trade Center station in Manhattan, New York. Het station, Oculus, kostte 4 miljard dollar. Op dit station komen twaalf metrolijnen.
(c) Treinreiziger.nl
Het valt me op dat station in België vaak veel groter zijn dan vergelijkbare stations in Nederland. Zelfs kleine regionale stationnetjes hebben vaak 6 of 8 perronsporen.
Kortrijk 8, Libramont-Chevigny 6, Zottegem 6, Denderleeuw 9. Allemaal stations die in Nederland niet eens in de top 50 van drukste stations zouden staan.
Belangrijker dan de drukte van het station is hoeveel perrons er nodig zijn om alle treinen die normaal gesproken in één richting passeren te laten keren als er verderop een stremming is.
Op station Verviers-Central zijn perrons buiten gebruik gesteld.
Vanaf Denderleeuw vertrokken ooit autoslaaptreinen.
Op veel Belgische stations hadden diverse lijnen eigen perronsporen. België had een zeer dicht spoorwegnet, maar na de Tweede Wereldoorlog zijn veel lijnen opgeheven.
Ik dacht als ik de foto zie dat ik op een UFO spaceport ben ipv op een station van de SNCB aka NMBS. Ziet er mooi uit, maar wel veel te duur. Voor veel minder bouwt men hier stations, die prima (kunnen) voldoen. Een station mag zeker mooi en moet functioneel zijn, maar dat kan ook voor een aanzienlijk kleiner budget.
Wow, Arnhem Centraal, een grandioos mislukt project dat megalomaan door z’n kosten gelopen was kostte “slechts” 90 miljoen euro uiteindelijk….
Kende je de mop van de Belg die een station probeerde te verbouwen?
De Ouigo trein is een goedkoper alternatief voor de snellere Eurostar tussen Brussel en Parijs en terug. Ik nam deze trein ook afgelopen donderdag 2 januari 2025 en komende zondag op5 januari 2025 terug! De trein rijdt nu slechts 3 retourritten, maar het lijkt een succes te worden. Gezien het volle perron zal deze trein wel vaker kunnen rijden per midden december 2025. De trein stopt niet alleen in Mons maar ook in Aulnoye Ameries en Creil in Frankrijk. Van mij kan deze trein ook stoppen in Maubeuge waar aansluiting is op treinen van en naar Charleroi en Saint Quentin. Dit zal ongetwijfeld ook voor de Fransen uit deze steden een mooie uitkomst bieden. Eventueel ook een stop in Quevy waar je nog niet van en naar Frankrijk kan reizen. Dit is het grensstation dat alleen door Belgische Desiro treinen van en naar Mons wordt aangedaan!
Wel ja, dan ben je nog veel langer onderweg.
Maubeuge kan niet, of je zou de al jaren afgetakelde verbindingsboog moeten opknappen en van nieuwe bovenleiding moeten voorzien. De trein moet dan in Maubeuge een kopstop maken. Kost nog een veel extra tijd.
Quevy is een soort spookstation. Vaak stapt daar niemand in of uit.
Het station was niet voor reizigers, maar voor het verrichten van grensformaliteiten die nu niet meer nodig zijn.
Voor dat extra geld hadden ze misschien WiFi in de Belgische treinen kunnen uit rollen. We hebben nu een tweede Luik.
Volgens het NMBS management kost uitrol van WiFi op de treinen teveel geld maar als compensatie gaan ze de ramen in de treinen vervangen zodat de 4 of 5G gemakkelijker tot aan je toestel geraakt. No joke.
Liever andere stations ook beter toegankelijk gemaakt met liften en roltrappen.
In 2015 was Bergen Culturele Hoodstad van Europa. Oud-buremeester van Bergen en ook ex-premier van België Emilo di Rupo, de man met het vlinderdasje, heeft dit project aangejaagd dat Bergen op de kaart moest zetten.
Het oude station van Bergen was helemaal niet zo slecht. Gebouwd na de Tweede Wereldoorlog. Met het opknappen van de perrons, het realiseren van roltrappen en liften en het aantrekkelijker maken van de tunnel was de reiziger voldoende geholpen.
Nu tien jaar later komt het ontwerp van Santiago Calatrava als peperdure mosterd ver na de maaltijd van het feest in 2015.
In België hebben nog steeds veel stations geen liften en roltrappen. Perrons zijn te laag en tunnels zijn sociaal unheimisch. Met dat geld hadden meer Belgische stations aangepakt kunnen worden.
Di Rupo en de Parti Socialiste vriendjes hebben er goed aan verdiend, zoals altijd (!).
Wellicht kan er een foto geplaatst worden van het vorige station van Bergen uit 1952. Ontworpen in de wederopbouwsttijl door Rene Panis.
Tegen de sloop in 2013 zijn in Bergen fde nodige protesten geweest.
Vertraging in oplevering is dus niet alleen in Duitsland en ons land een boosdoener, ook bij onze Zuiderburen gebeurt dit dus ook! Mons heeft naast dit dure, maar imposante stationsgebouw ook een mooi oud historisch centrum. Bovendien heb je zowel dichtbij station en Centrum een Auberge de Jeunesse, een jeugdherberg waar ook ontbijt inbegrepen is. Jeugdherberg is wel een wat oubollige benaming, want elke leeftijd is hier welkom! Vroeger was dat echt voor jeugdigen die met school, verenigingen of met ouders hier verbleven.
Mons is misschien zo grote stad waar de trein nu driemaal daags stopt naar en van Frankrijk via de Ouigo formule. Deze trein zal succesvol kunnen worden, gezien dat ik dit zelf als getuige bij was! Met deze trein mag je niet van Brussel naar Bergen om daar te verblijven, het is een internationale trein die gereserveerd moet worden.
Vroeger hadden we ook internationale treinen op kleinere stations stoppen, nu ook.weer! Wat dacht je van Rotterdam Hillegersberg, tegenwoordig bekend als Rotterdam Noord. Later werd deze stop vervangen in het voorportaal van Rotterdam op Schiedam Rotterdam West, thans Schiedam Centrum! Schiedam is minder bekend dan Rotterdam en ligt ook daadwerkelijk op de grens van Westelijk Rotterdam
Thans rijden EC Direct treinen naar Almere Centrum, Buiten en Lelystad Centrum v.v. Ook Amersfoort Schothorst is maar een simpel station, daar stopt de IC Direct dan weer.Als Vathorst nu ICD halte was , profiteerde heel Amersfoort er van!
Maar ook de Nederlandse intercity’s stoppen vaak op nietszeggende stations. Bovenkarspel Flora, Heemstede Aerdenhout, Dieren, ,Olst, Wijhe en Anna Palowna. Het zijn eigenlijk de oude Sneltreinen van de jaren 90 geworden dan volbloedige IC treinen uit de jaren 70
Sorry, ik kan het niet laten hier een afbeelding uit Google Earth te plaatsen, waarin het oude station van Mons in 3D bovenop het in aanbouw zijnde plat gedrukte gebouw van Calatrava staat. Weet even niet hoe met met de rechten zit, haal de foto anders maar weer weg, Hildebrand. Iedereen kan zelf gaan kijken. Aardig is ook om op GE tussen de historische luchtfoto’s te zien hoe het nieuwe gebouw langzaam opschuift.
Er zijn goede foto’s van de voorgevel van gesloopte stationsgebouw uit 1952.
In Belgie gebeuren reizigerstelling “manueel”. Enkel opstappers worden geteld, geen af- op overstappers.
Daardoor lijken cijfers altijd matig, zelfs in drukke stations.
Hoe telt NS ?
Overigens wordt de Ouigo een success.
Kostprijs stationsrenovatie is een schande. Slechts 20 van de stations zijn in orde ivm liften, roltrappen….
Volgens mij worden in België reizigers geteld die in een trein stappen.
Dat zouden dan ook overstappers kunnen zijn.
In Nederland worden overstappers niet geteld.
In Nederland worden ook reizigers die in- of uitchecken bij een andere vervoerder dan NS niet geteld.
Ook vrij recent opende het Grand Central te Belfast. Een kopstation met acht stationssporen en een enorm busstation dichtbij het hartje van het centrum. De kosten daarvan bedroegen ongeveer 400 miljoen euro. Ik denk dat ze daar meer waar voor hun geld hebben gekregen dan de Belgen.
Belfast is wel de hoofdstad van Noord-Ierland met ook een belangrijke “Internationale verbinding” naar Dublin, de hoofdstad van de Ierse Republiek.
Het station staat dan ook in de stad van een ex-partijvoorzitter van de meest corrupte partij van Europa de Waalse Parti Socialiste.
Station Gent St Pieters wordt al jaren verbouwd. Het budget al ruim overschreden. Staat nu op ++ 600mio Euro.
Kortrijk, waar ook een ‘zwaar” politicus burgemeester achter de schermen is, gaat mooi na-oorlogs station vernietigen en modern spul neerzetten. Nu begroot op. 80mio. Het worden er +450mio..
Kortrijk kan best wel een nieuw fatsoenlijk station gebruiken. Wat er nu staat is niet veel.
Met verbeteren van de perrons en de tunnel, het aanleggen van liften en roltrappen en wat facelift kom je een heel eind.
Volgens de treinenplanner van de NMBs moet ik voor Antwerpen naar Rijsel in Kortrijk overstappen.
In de praktijk klopt dat niet. De drie rijtuigen van Antwerpen naar Rijsel hangen gewoon achter de zes rijtuigen naar Poperinge.
In Kortrijk wordt de trein gesplitst en krijgen de drie rijtuigen naar Rijsel een ander treinnummer. Door dit andere treinnummer staat deze verbinding ook niet juist in de treinenplanner.
Die vorige burgemeester van Kortrijk was geen socialist maar een “blauwe” van de VLD: de Vlaamse VVD.
Heeft iemand een idee van de begrote kosten voor de renovatie van station Mechelen? Dat is ook al heel lang gaande. Spoor 11 en 12 zijn in gebruik, op sporen 9 en 10 groeit een bos, en bij sporen 1 en 2 wordt nu de nieuwe overkapping gebouwd, maar dit kan nog heel lang gaan duren…
In Mons stopten géén hogesnelheidstreinen van Brussel naar Parijs, maar de klassieke D-treinen op deze route. Daar hoorden ook de D-treinen Amsterdam – Brussel – Paris bij.
Ook de Transeurope Express van Amsterdam naar Parijs ging via Bergen.