Continuïteit en kwaliteit centraal in gesprek ministerie en Arriva over Noordelijke Lijnen
24 sep 2025 13:00
Continuïteit en kwaliteit van de Noordelijke Lijnen zullen voorop staan in de gesprekken van staatssecretaris Thierry Aartsen (openbaar vervoer) met vervoerder Arriva. Aartsen schrijft aan de Tweede Kamer dat hij conform de uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) in gesprek gaat met Arriva.
Het CBb heeft de staatssecretaris in een voorlopige voorziening opgedragen met Arriva in gesprek te gaan. Aartsen meldt nu dat hij behalve met Arriva, ook gaat praten met de provincies Groningen, Friesland en Overijssel en NS die momenteel de concessie heeft voor de Noordelijke Lijnen (Zwolle – Groningen, Zwolle – Leeuwarden). Voor 8 december meldt Aartsen de uitkomst van de gesprekken aan het CBb en de Tweede Kamer.
Gesprekken in 2023 gestopt
Het gesprek met Arriva is eigenlijk een voortzetting van gesprekken die tot 2023 werden gevoerd. Destijds zouden Arriva en het ministerie al ver zijn gekomen in de onderhandelingen om de stoptreindiensten op de Noordelijke Lijnen buiten de concessie voor het hoofdspoornet te laten en Arriva daar in open toegang stoptreinen te laten rijden. Maar het ministerie stopte de gesprekken en besloot de stoptreinen toch in de concessie te laten die aan NS werd gegund.
Volgens Aartsen is er destijds een ’intensief proces’ doorlopen met Arriva. Volgens de staatssecretaris is besloten Arriva niet de stoptreinen in open toegang te laten rijden omdat er onvoldoende zekerheid was dat Arriva de stoptreinen onverminderd zou blijven rijden. Aartsen schrijft ook dat het bedoeling was om met Arriva en andere vervoerders in gesprek te blijven om te kijken of de concessie in 2029 aangepast kan worden en de stoptreinen alsnog in open toegang te laten rijden.
Kans groot dat Arriva stoptreinen krijgt
Door de uitspraak van het CBb komt het gesprek met Arriva nu eerder. De rechter gaf in de voorlopige voorziening aan dat de zorgen van het ministerie over de continuïteit van de stoptreinen onterecht waren en dat het ministerie in 2023 de gesprekken niet had mogen stoppen. Daarmee is de kans groot dat de uitkomst van de nieuwe gesprekken is dat Arriva de stoptreinen toch krijgt toegewezen.
Zaken bij Europese Hof
De Europese Commissie heeft in de zomer aangekondigd Nederland voor het Europese Hof te slepen omdat de commissie vindt dat Nederland de concessie voor het hoofdspoornet niet onderhands had mogen gunnen aan NS. Aartsen schrijft dat het ministerie nog geen verzoekschrift heeft ontvangen voor deze zaak.
Ook de zaak van Arriva en andere vervoerders bij het CBb tegen de concessie gaat nog door en hiervoor is advies gevraagd aan het Europese Hof. Aartsen schrijft de Kamer dat het mogelijk is dat beide zaken tegelijkertijd door het Hof worden behandeld, maar evengoed twee aparte zaken zijn met eigen regels.
(c) Treinreiziger.nl
Scherp detail: Dat kan dus betekenen dat je straks vanaf Tiel zonder NS-trein, met enkele overstappen, door kan kachelen naar de tientallen stations in Groningen en Friesland. Wat nu nog op zijn verst naar Emmen of Kampen kan.
Feitelijk kom je dan al in de buurt van Duitsland: Daar kan je ook alle stations bereiken via regionaal vervoer, zonder de IC(E). Het duurt alleen een eeuwigheid……
Die route (Tiel-Leeuwarden) heb ik jaren geleden met dieseltreinen gedaan. Erg leuk, maar het kostte inderdaad wat tijd.
De grote truc om NU van Tiel NS-loos naar Groningen te komen is om in Emmen – Groningen met de BRT bus over de hunnebedsnelweg te gaan.
Ja helaas de zomer is net voorbij, maar in juli/aug kom van Tiel naar Emmen in de zomer met een vakantiepret kaartje. (Is wel een hele lange reis Tiel – Arnhem – Winterswijk – Zutphen – Hengelo – Almelo – Hardenberg – Emmen – bus Groningen) Voor de bus Emmen – Groningen moet je weer even OVchippas gebruiken.
—
Verder denk ik dat de lijnen Groningen / Ljouwert – Zwolle gewoon aanbesteedt moet gaan worden door de noordelijke provincies en ik zie heel weinig in open access gedoe, gezien ik de benodigde apps niet kan draaien (bovendien zijn deze apps een privacy nachtmerrie) en als het aanbesteedt wordt komen hiervoor de gewone chippalen op ieder station en gelden ook de landelijke kortingsarrangementen. De gekozen vervoerder kan dan -naar beschikbare capasiteit – ook meer treinen laten rijden als er meer vraag is naar deze RS/RE verbinding.
Het aanbesteden van NS sprinterlijnen in provincies met een hoge graad van aanbesteede spoorlijnen (Groningen, Fryslan, Drenthe, Overijssel en Gelderland) vind ik een goede zaak. Uiteraard moet er wel goede regie zijn vanuit de overheid en de provinciale vervoers autoriteiten om zo een goed en sluitend regionaal treinennetwerk op te zetten.
Laat Arriva dan de SNG treinen overneemt totdat ze zelf nieuwe treinen hebben.
Eventueel stappen een aantal NS treinmachinisten over naar Arriva. Mits de CAO van Arriva beter is……
De CAO van Arriva is significant slechter.
De goudgerande cao’s die door de reizigers opgehoest moeten worden in de vorm van duurdere kaartjes, uitkleden dienstregeling of lengte treinen of de kwaliteit van de dienstverlening.
Kennelijk vinden mensen het OV in Nederland nog te goedkoop. Als reiziger wil ik graag betaalbaarder en meer frequenter OV. De liberalisering heeft zeker veel bijgedragen aan het verbeteren van de frequenties van het OV. En er is hier terecht veel kritiek op de bonden, die voor de hoofdprijs en stakingen gaan, terwijl de NS behoorlijke financiele problemen heeft. Uiteindelijk moet de luxe CAO’s wel ergens van betaald worden.
Artikel niet gelezen? De treinen van NS zijn van NS en blijven van NS. En geloof me, er gaan geen machinisten gedwongen over naar Arriva 😉
“Aartsen schrijft ook dat het bedoeling was om met Arriva en andere vervoerders in gesprek te blijven om te kijken of de concessie in 2029 aangepast kan worden en de stoptreinen alsnog in open toegang te laten rijden.”
De sprinters van NS vervangen door stoptreinen in Open Toegang? Sterkte voor de inwoners van de dorpen daar. Open Toegang betekent dat ze helemaal niet hoeven te rijden als ze er geen zin in hebben of als het op bepaalde tijdstippen niet rendabel is. Doe ze dan in een concessie.
Ik ben ook zeer verbaasd. Geen concessie die een minimumdienstregeling regelt? Heel raar.
Nee, niet raar. De Staat mag alleen landelijke concessies uitgeven en laat dat nu net 1 concessie zijn. Als de staat in de huidige concessie de stoptrein eruit had gehaald of op zijn minst benoemd dan was er minder aan de hand. Mogelijk dat de staat handelt omdat de diensten door 3 provincies lopen. Daarmee blijft dus alleen de optie “open acces” over. De staat kan wel geld bieden voor een bepaalde vergoeding geven door als het ware een bepaald bedieningsniveau in te kopen.
Het enige is: De Staat kan geen afspraken met Arriva maken omdat het geen onderhandse gunningen meer mag doen. Dat zou moeten inhouden dat men of mag terugvallen op de regels die golden op het moment van stoppen of dat de concessie als een noodconcessie voor max 24+24 maanden uitgegeven wordt.
Let wel de lijn Nijmegen – Venlo loopt ook over 3 provincies (Limburg, Brabant, Gelderland) en waarom zou dit met Groningen, Drenthe en Overijssel niet gaan. Drente werkt al sowieso samen met Groningen voor Bus en met Overijssel samen met trein vervoer. Aanbesteden bij de concessie Groningen / Drenthe lijkt me de beste optie, zoals de Nijmegen – Venlo lijn door Limburg is aanbesteedt, terwijl weldegelijk overlegt wordt met de andere provincies. Ook kan dit ook hier gebeuren. Het enige punt van zorg is dat Zwolle een onoverzichtelijke palenwoud wordt of er zal tot palen samenwerking moeten komen tussen Groningen, Fryslan, Drenthe, Overijssel, Gelderland en zo een ondenkbaar iets vind ik dit niet.
Ik zie geen enkele reden om de lijnen Zwolle – Groningen / Ljouwert niet gewoon aan te besteden en zeker als de ingangsdatum 2029 / 2030 is.
Het is heel belangrijk dat de provincies transparant zijn over hun inzet voor deze gesprekken. Een terugval naar bijvoorbeeld een uursdienst in de avond of op zondag zou absoluut een achteruitgang zijn tussen Groningen en Zwolle. Eerder hebben deze provincies de eerste klas voor de concessie Noordelijke Nevenlijnen geschrapt, zonder dat je met een landelijk treinabonnement daar enige tegemoetkoming voor kreeg. Ook moet de sprinter vanuit Groningen blijven aansluiten op de knoop Zwolle en de IC-stop op Meppel (vanuit richting Leeuwarden), anders valt een groot deel van de vervoersfunctie weg. Ik vraag me ook af hoe de knip op Zwolle van de sprinter vanuit Leeuwarden naar Lelystad vormgegeven gaat worden, het lijkt al krap op station Zwolle.
En waarom wordt de provincie Drenthe niet genoemd als gesprekspartner, die lijkt me de belangrijkste belanghebbende voor de bediening van de stations Assen, Beilen en Hoogeveen?
Wat mij in de tekst van het artikel opvalt is dat arriva eerst open acces wilde rijden. En nu gaat het over het wijzigen van de consessie van de NS. Persoonlijk lijkt mij dit een verschil.
Daar is niets vreemds aan. Arriva heeft de treinen aangekondigd onder open toegang toen de nieuwe concessie nog niet vastgesteld was. Volgens de uitleg van Arriva zouden de Europese regels namelijk voorschrijven dat een treindienst alleen in een concessie opgenomen mag worden als er vanuit de vrije markt geen aanbod is of dat aanbod van onvoldoende kwaliteit zou zijn. De overheid had dus, volgens Arriva, de treindienst nooit in de concessie op mogen nemen.
De staatssecretaris was echter van mening dat het aanbod van Arriva onvoldoende zekerheid bood en heeft de treindienst daarom wel in de concessie opgenomen. Het college van beroep heeft nu echter opgedragen toch weer te onderhandelen om te zien of Arriva voldoende kwaliteit en zekerheid kan bieden in open toegang, en zo ja dan zouden deze sprinters mogelijk uit de concessie gehaald moeten worden.
Klopt ze gaan met sneltreinen open access rijden en de stop treinen uit het hoofdrailnet concessie willen ze over nemen.
Ook de sprinter was in open toegang gemeld Sterker nog, Arriva heeft zowat alle sprinters binnen Nederland bij de ACM gemeld in het kader van open toegang: https://www.acm.nl/nl/publicaties/melding-26-nieuwe-passagiersdiensten-spoor-door-arriva
Het is zeer de vraag hoe serieus dit allemaal was, waarschijnlijk gewoon een tactische zet want Arriva zit nergens aan vast maar kunnen wel aantonen dat ze de melding hebben gedaan voor de NS concessie vastgesteld werd.
Dus met andere woorden, als blijkt dat Arriva met open toegang genoeg kwaliteit en zekerheid kunnen bieden, kunnen ze zo volgens jurisprudentie al die gemelde sprinterdiensten van de NS kapen?
Blijkbaar niet dus haha
Dat is toch inherent aan elkaar? Zo lang de lijnen opgenomen zijn in de concessie van NS, mag Arriva er niet in open toegang rijden.
Strikt gezien mag Arriva er wel rijden, alleen moet de NS er ook rijden en er is geen capaciteit voor beide dus zouden eventuele verzoeken van Arriva voor capaciteit afgewezen worden.
Exact, beide gaat niet.
In het Zuiden doet men het zo:
http://www.facebook.com/reel/1342097657511179
Geluid aan zetten.
Mooi om te lezen al die reacties. Ga maar lekker alles knippen en in hapklare brokken aanbesteden. Nu komt ons belastinggeld bij de medewerkers van de NS terecht. Dat mag blijkbaar niet. Straks verdwijnt het grootste deel ervan in de zakken van aandeelhouders waarvan de meesten in het buitenland wonen en hier vrijwel geen belasting betalen. Misschien is het een idee om heel Nederland, met inwoners en al in de aanbesteding te gooien.
Veen???