NS kan hogere boetes maar ook bonussen krijgen

De Nederlandse Spoorwegen en ProRail krijgen in het vervolg hogere boetes als ze ´herhaaldelijk slecht´ presteren. Dat schrijft staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Wilma Mansveld (PvdA) maandag in een brief aan de Tweede Kamer. De bewindsvrouw wil NS en ProRail zo dwingen betere prestaties te leveren. Het geld moet vervolgens ten goede komen aan de reizigers.

De boete voor NS is bij een eerste overtreding van de prestatieafspraken 500.000 euro. Daarna lopen de boetes op tot 750.000 en 1 miljoen euro. De boetes kunnen oplopen tot maximaal 6,5 miljoen euro. Voor Prorail lopen de boetes op van 75.000 euro tot 125.000 euro, met een maximum van 2,75 miljoen euro. Consumentenorganisaties mogen van Mansveld voorstellen doen voor de besteding van het boetegeld.

Voorlopige boetes
NS kan nu nog maximaal 2,75 miljoen euro boete krijgen. Het gaat bovendien om voorlopige boetes, als NS en ProRail de prestaties alsnog verbeteren hoeven zij de boete niet te betalen. Begin dit jaar betaalde NS daarom pas de volledige boete uit 2012.

4,6 miljard omzet
Alhoewel de boetes hoger worden, blijven ze in verhouding weinig voor NS. NS haalt een jaarlijkse omzet van 4,6 miljard euro. Bovendien hebben de boetes negatieve invloed op het dividend dat NS uitkeert aan de Staat. Eerder verklaarde Mansveld toch waarde te hechten aan het boete-mechanisme, omdat de publieke aandacht voor boetes voor NS niet voordelig is.

Bonussen
Behalve boetes kan NS en ProRail voor het eerst ook bonussen verdienen. Die bonussen kunnen oplopen tot 10 miljoen, en dienen als stimulans om goede prestaties te leveren. De nieuwe afspraken maken onderdeel uit van de nieuwe vervoersconcessie. NS krijgt het hoofdrailnet gegund voor de periode 2015 – 2025.

Minder snel geld terug
Ook de hogesnelheidslijn gaat onderdeel uitmaken van het hoofdrailnet. Daardoor krijgen reizigers vanaf 1 januari bij vertraging minder snel geld terug bij Intercity Direct. De toeslag tussen Schiphol en Rotterdam blijft echter bestaan.

Tweede Kamer
Eerder dit jaar mochten Tweede Kamer en andere betrokken organisaties al een reactie geven op de plannen. Mede op aandringen van de Kamer is in de nieuwe ontwerpconcessie het boeteplan aangeschrerpt. Eerste en Tweede Kamer mogen zich nu opnieuw buigen over de vervoerconcessie.

Mogelijkheid spitstarief blijft
In het aangepaste ontwerp blijft NS de mogelijkheid krijgen om een spitstarief door te voeren. Treinkaartjes mogen dan maximaal 10 procent duurder worden, op voorwaarde dat de treinkaartjes in de daluren 12 procent goedkoper worden. Ook mogen maand- en jaarkaarten dan duurder worden. De Tweede Kamer heeft felle kritiek gehad op deze optie, maar desondanks blijft Mansveld bij de optie. Ze wees er eerder op dat er alleen een spitstarief kan worden doorgevoerd als daar nader onderzoek naar is verricht en dat bijdraagt om reizigersstromen meer te spreiden.

Eisen vergelijkbaar
De eisen op het gebied van klanttevredenheid en punctualiteit blijven in eerste instantie redelijk vergelijkbaar. Wel is de intentie dat de komende vier jaar de prestaties worden verbeterd. Nieuw is verder dat er een top-10 in de afspraken is opgenomen van trajecten met volle treinen waar de tevredenheid moet verbeteren. Ook zijn tien specifieke punten benoemd waar de aankomstpunctualiteit moet gaan verbeteren. Bij Intercity Direct blijft vertraging door externe oorzaken niet meetellen in de prestatiecijfers.

(c) Novum / Treinreiziger.nl