Kritiek op personeel Thalys

Het personeel van de Thalys-trein waarin vrijdag een aanslag is verijdeld, heeft alleen zichzelf in veiligheid gebracht en niets gedaan om de passagiers te beschermen. Dat zegt een Nederlandse vrouw die in de trein richting Parijs reisde. "Ik vind het een kwalijke zaak dat het personeel, zonder enige waarschuwing, zichzelf veilig stelde en ons aan ons lot overliet.´´

De Nederlandse Nicole de Groot zag rond 18.00 uur het personeel door haar coupé naar het einde van de trein rennen. "Daar gingen ze een deur door en die ging dicht.´´ Nadat een passagier had geroepen dat iemand aan het schieten was, raakten de mensen in de coupé in paniek. "Iedereen rende snel in de richting waar de personeelsleden waren verdwenen. De deur bleek echter gebarricadeerd. We bonsden op de deur, maar we kregen geen gehoor.´´ De reizigers vreesden dat ieder moment een gewapende man in hun coupé zou komen. "We konden nergens heen en zaten als ratten in de val.´´ 

Franse acteur
De Franse acteur Jean-Hugues Anglade die vrijdag ook in de Thalys zat, vertelt in de Franse krant Le Figaro hetzelfde verhaal. De acteur, die aan de noodrem trok en daarbij zijn hand verwondde is woedend op het treinpersoneel, schrijft de krant. Hij noemt het "onacceptabel´´ dat het personeel de reizigers in de steek liet. Volgens hem vluchtten de personeelsleden van de Thalys naar hun eigen wagon, die ze openmaakten met een speciale sleutel. Daarna trokken ze de deur achter zich dicht terwijl de schutter zich op tientallen meters afstand bevond. Niemand reageerde toen hij en medepassagiers op de deur bonsden.

In de steek gelaten
"Radiostilte´´, zei de acteur. "We waren in de steek gelaten, wanhopig en alleen, het was vreselijk en ondraaglijk. Voor ons was het onmenselijk. Minuten leken uren. Ik heb met heel mijn lijf mijn kinderen afgeschermd, terwijl ik maar bleef zeggen dat alles goed ging," aldus de acteur.

Conducteurs hielpen wel
Volgens Thalys liep het anders, zo schrijft De Telegraaf zondag. De treinmaatschappij zegt dat een van de conducteurs kogels langs zijn oren hoorde suizen. Hij nam toen een aantal reizigers, die Anglade voor collega’s heeft aangezien, mee naar het hok en was van plan om aan de noodrem te trekken. Ook zouden de conducteurs weldegelijk de gewonden hebben geholpen. De Franse acteur was zelf één van de drie gewonden.

Conducteur naar de machinist
Tegenover het ANP kon Thalys in eerste instantie niet reageren op de kritiek. Later zondagmiddag reageerde het bedrijf alsnog. De conducteur heeft zich niet achter de gesloten deur verschuild, zegt het bedrijf. Volgens deze verklaring van Thalys zou de conducteur de procedures gevolgd hebben en naar de machinist gegaan zijn en gezorgd hebben dat de trein stopte. 

Betreurt beeldvorming
De conducteur nam een groep passagiers die in paniek waren geraakt, mee naar een speciale ruimte naast het motorrijtuig. Die is naar het rijtuig afgesloten met een ijzeren deur. Door het lawaai van de motor kan het goed zijn dat een persoon in de speciale ruimte niets hoort als er iemand op de deur bonkt. De Thalys-woordvoerder betreurt de "beeldvorming´´ dat de conducteur zou zijn "weggelopen´´. Hij ging "met een doel´´ naar het voorste treindeel, namelijk "communicatie met de machinist´´. 

Niet zien instappen
Michel Bruet deed vrijdag dienst in de betrokken Thalys. Hij heeft de dader niet zien instappen op het station Brussel-Zuid. Tegen de Franse zender France Info zei de conducteur zondag dat de man mogelijk achter de rug van hem en zijn collega de trein is ingestapt. Bruet zag de overmeestering van de verdachte deels gebeuren.

Drugs
In eerste instantie meende Bruet dat het om een normale vechtpartij ging. Omdat de trein uit Amsterdam kwam dacht hij dat het een drugsgerelateerde ruzie was. Plots zag hij dat een van de mannen een wapen bij zich had, iets dat eruitzag als een mitrailleur. De schutter richtte op een zeker moment zijn wapen op hem. "Ik zag mensen op hem springen, het ging allemaal heel snel," aldus de conducteur die vervolgens zijn manager om hulp had gevraagd. "Ik heb reizigers niet verteld wat er was gebeurd om geen paniek te veroorzaken," aldus Bruet.

Drie personeelsleden
In totaal waren er volgens Thalys drie medewerkers in het treinstel aanwezig. Eén van hen was geen getuige van het incident. Een derde personeelslid van Thalys aan boord was op dat moment niet in dienst. Hij heeft wel geholpen bij het overmeesteren van de aanslagpleger, aldus Thalys tegenover het ANP.

Niet in Syrië geweest
De Franse autoriteiten zijn zondag nog steeds bezig met het verhoor van de dader. De man, die vrijwel zeker de Marokkaan Ayoub El Kahzzani is, ontkent ook in Syrië te zijn geweest. Volgens zijn advocaat is de verdachte hoogst verbaasd over de beschuldiging dat hij een terroristische aanslag wilde plegen.

Advocaat: hij wilde eten kopen
De man beweert ook dat hij de wapens had gevonden in een park in Brussel. Hij was alleen van plan geweest om passagiers met de wapens te bedreigen en ze te gebruiken om het raam kapot te schieten om te kunnen ontsnappen na zijn daad, zegt hij. De advocaat voegde daar zondag aan toe dat haar cliënt er fysiek zwak en vermagerd uitziet. "Alsof hij ondervoed is," zei ze tegen de Franse zender BFMTV. Hij zou dakloos zijn geweest en meestal overnachten in het station Gare du Midi in Brussel. Andere daklozen in Brussel hadden tegen hem gezegd dat de trein van Amsterdam naar Parijs "vol zat met rijke mensen". Met de buit van de overval hoopte hij eten te kunnen kopen, aldus de raadsvrouw.

Voetbal en vissen
Mohamed El Kahzzani, de vader van de verachte, weet niet wat zijn zoon op dat moment bezielde. "Hij was een goede jongen, werkte hard," zegt de vader in een telefonisch interview met de Britse krant Telegraph. Volgens de krant huilde de vader tijdens het gesprek. Hij heeft zijn zoon Ayoub naar eigen zeggen al een jaar niet gesproken. "Hij had het nooit over politiek. Alleen over voetbal en vissen," aldus de vader vanuit de Spaanse havenstad Algeciras, waar hij de kost verdient met het recyclen van afgedankte spullen.

Raar
Op de vraag of hij zijn zoons versie van het verhaal gelooft, namelijk dat hij een overval wilde plegen in de trein, reageert EL Kahzzani verbaasd. "Overvallen? Overvallen? Het is allemaal zo raar," antwoordt de emotionele vader.

(c) ANP