Ook ICE verloor deur – Argumenten om de Fyra nog niet af te schrijven

De Fyra V250 is een miskoop geweest. Dat staat vast. Maar moeten we de trein inderdaad nu afschrijven en nu naar de sloop brengen? Volgens redacteur Hildebrand van Kuijeren zijn er ook argumenten denkbaar om de Fyra nog niet af te schrijven. Hij wijst er op dat ook de Duitse hogesnelheidstrein ICE van Siemens in het verleden eens een deur verloor. Nota benen op hoge snelheid.

Opinieblog door Hildebrand van Kuijeren

De Fyra is één groot drama geworden. Terecht kijkt NS nu ook naar treinen van andere fabrikanten. En terecht dat NS geen treinen wil met allerlei mankementen. Zeker als je dat afzet tegen de vraagprijs van zo´n 320 miljoen euro voor de 16 Fyra´s. Die problemen zijn er echter wel, volop. Reden genoeg om te stoppen met de Fyra V250.

Doorgaan met de Fyra – zes argumenten
Maar, ondanks al die problemen, zijn er ook een aantal argumenten denkbaar die ervoor pleiten om de Fyra nog niet volledig af te schrijven. Zes argumenten: 

• Ook andere hogesnelheidstreinen kennen problemen bij winterse omstandigheden. Zo valt de ICE in de winter vaker uit en rijdt de Thalys met sneeuw zachter. Kennelijk is het niet zo vreemd dat de Fyra niet op hoge snelheid door de sneeuw kan.
• Ook een deur verliezen is helaas niet iets dat alleen voor de Fyra voorbehouden is. De ICE Amsterdam – Basel verloor in 2010 eens een deur op volle snelheid in Duitsland. Levensgevaarlijk. Toch zijn alle ICE´s nog gewoon in dienst. Waarom dan wel de Fyra afschaffen?  
• Ook de Thalys kampte eerst met ERTMS problemen, daar heeft men de problemen weten op te lossen. Ook hier ging het om een ERTMS systeem van AnsaldoBreda. De fabrikant heeft dus laten zien ERTMS problemen succesvol te kunnen oplossen.
• De Fyra gebreken zijn te repareren, zegt ook Mott MacDonalds, die de treinen op verzoek van NS heeft doorgelicht. Dat kost dan wel 17 tot 22 maanden en AnsaldoBreda moet meewerken.
• NS heeft al 200 miljoen betaalt. De vraag is in hoeverre dat bedrag terug te vorderen is en hoeverre AnsaldoBreda in staat is dat bedrag terug te betalen. Wellicht komt er wel niets terug. Dan kan je maar beter proberen om een akkoord met AnsaldoBreda te bereiken en het contract aan te passen. Bijvoorbeeld met 50 of 60 procent korting op de aanvankelijk afgesproken prijs. 
• Een andere trein dan de Fyra zal nog duurder zijn dan de Fyra. (Tenzij de eisen anders zijn.)

Ik geef toe, niet alle argumenten zijn even sterk. Alle treinen hebben soms problemen, maar de ernst en de regelmaat waarbij het bij de Fyra mis ging was onaanvaardbaar. 

Aanvaardbaar
Wat mij betreft was het aanvaardbaar geweest als NS voor de hogesnelheidslijn nieuwe treinen had besteld en tegelijkertijd had geëist dat AnsaldoBreda alle problemen had opgelost, met daar bovenop een fikse korting op het aanvankelijke order bedrag. Uiteraard zou dan ook een onafhankelijk bureau als Mott MacDonalds de treinen vooraf kunnen testen. Mocht de V250 dan toch opeens een goede trein blijken te zijn, dan hadden de V250´s ingezet kunnen worden op de Hanzelijn, of als reserve vloot voor de Fyra. 

Denemarken
Voor een soortgelijke oplossing hebben de Denen ook gekozen. Ook daar leverde AnsaldoBreda treinen jaren later dan gepland en met de nodige problemen. De Denen dreigden ook het contract op te zeggen met AnsaldoBreda, maar uiteindelijk hebben de Deense spoorwegen (DSB) en AnsaldoBreda een akkoord bereikt: DSB kreeg een korting van ca 50% van wege de te late levering. Ook werd er een nieuwe uiterste leverdatum afgesproken. Als er dan niet geleverd zou worden, zou de DSB zonder discussie het contract kunnen opzeggen. Er zijn inmiddels 78 IC-4 treinen voor de Denen gemaakt, waarvan er nu 23 in reizigersdienst. Die treinen rijden punctueel, maar DSB is nog steeds terughoudend met de inzet van de treinen. Dit vanwege een incident in 2011. 

Conclusie
Van een echt succes is dus ook in Denemarken nog geen sprake. Wat dat betreft ben ik ook niet heel erg rouwig dat NS het contract heeft opgezegd. Nu maar hopen dat er nog iets van de 200 miljoen euro terug komt.