Beroemde GoldenPass Line na 100 jaar deels direct: droom wordt werkelijkheid
15 jul 2020 9:26
Twee keer overstappen om de beroemde GoldenPass Line af te leggen behoort vanaf juni volgend jaar tot het verleden. De bij toeristen geliefde verbinding krijgt een directe trein Interlaken – Montreux. De nieuwe trein wordt een technisch hoogstandje: de trein zal gedurende de rit wisselen van spoorbreedte.
Al meer dan 100 jaar oud idee
Voor de verbinding zijn 4 nieuwe treinen (bestaande uit 19 rijtuigen) bij Stadler besteld, waarbij de draaistellen worden geleverd door Alstom. Het spoor Montreux – Zweisimmen is een smalspoorlijn van de MOB met een breedte van één meter, terwijl Zweisimmen – Interlaken wordt verzorgt door de BLS over normaalspoor (1,435 meter). Al meer dan 100 jaar wordt er gesproken over een directe verbinding, maar tot nu toe zonder succes.
“Het idee om het Meer van Genève, Gstaad en de meren van Thun en Brienz met elkaar te verbinden dateert uit 1873. Zelfs toen was het doel drie grote toeristische regio’s met elkaar te verbinden” vertelt een woordvoerder van de MOB. Toch werd er toen uiteindelijk niet voor één spoorbreedte gekozen. Smalspoor is op de bergachtige lijnen populair omdat scherpere bochten mogelijk zijn. Hierdoor kunnen de landschapscontouren beter worden gevolgd, waardoor minder grondverzet, tunnels en bruggen nodig zijn. Maar de verschillende spoorbreedtes hebben jarenlang een directe trein onmogelijk gemaakt.
Daar komt nu deels verandering in. Deels, want de spoorlijn Interlaken – Luzern van de ZentralBahn behoort ook tot de GoldenPass Line. Bij de reis Luzern – Montreux zal een overstap in Interlaken nodig blijven. Want de ZentralBahn is weliswaar net als de MOB een smalspoor maatschappij, maar de elektrificatie is anders. Tussen Interlaken – Luzern rijden de treinen op 15.000 volt 16 2/3 Hz wisselstroom, terwijl bij de MOB 850 volt gelijkstroom hanteert. Daardoor is een directe trein Montreux – Luzern vooralsnog niet mogelijk.
Technisch hoogstandje
Alhoewel de verbinding niet helemaal rechtstreeks wordt, is het toch een technisch hoogstandje dat Interlaken en Montreux wel een directe trein krijgen. Door de jaren heen is het idee veel vaker ter sprake gekomen, bijvoorbeeld in de jaren ’30. Toen werd er gesproken over een derde rail te bouwen, maar die is er uiteindelijk niet gekomen.
De nieuwe poging werd ruim 10 jaar geleden ingezet, nu met de technologie om draaistellen te gebruiken die zowel op smalspoor als breedspoor inzetbaar zijn. In Zweisimmen komt er op spoor 6 en 7 een installatie om de treinen om te sporen. “Het is een droom die nu werkelijkheid wordt” zegt de MOB, die het project leidt.
In maart 2019 zijn 550 wisselingen van het ene spoor naar het andere voltooid, bij een maximale snelheid van 15 km / u. De treinen hebben bijna 850 km gereden op de smalspoorbreedte, tests op normaalspoor volgen nu ook.
Meer comfort en meer reizigers
De treinen zullen echter op meerdere vlakken vernieuwend zijn. Niet alleen omdat de treinen straks op zowel smalspoor als breedspoor kunnen rijden, maar ook omdat er een nieuwe klasse wordt geïntroduceerd. Naast de 1e en 2e klassen krijgen de treinen ook een nieuwe premium klasse. Hier kunnen de stoelen draaien en kunnen de zittingen verwarmd worden.
De treinreis zal straks ongeveer drie uur duren, dat is vergelijkbaar met nu. Alhoewel het niet sneller wordt, is de verwachting wel dat de directe trein voor meer reizigers gaat zorgen. De MOB mikt op een toename van 15%.
Snelheid zal voor de meeste reizigers ook niet belangrijk zijn: de treinreis Montreux – Interlaken is niet het snelst via de GoldenPass route, maar via de route Sion, Visp, Spiez. De GoldenPass Line is echter veel populairder, vanwege het mooie uitzicht. Om beter te kunnen genieten van het uitzicht zijn de treinen voorzien van panorama ramen (extra ramen).
Populaire trein bij toeristen
De trein had eigenlijk overigens al per december moeten gaan rijden, maar die planning bleek te optimistisch. De eerste trein is pas net af. Nu wordt er gemikt om per juni 2021 vier keer per dag rechtstreeks te gaan rijden. Op overige momenten zullen er verbindingen zijn met overstaps in Zweisimmen en Spiez.
De route Montreux – Zweisimmen – Interlaken – Luzern is erg in trek bij touristen. De GoldenPass Line is een combinatie van een reis door heuvels, bergen en meren. In totaal loopt de route via acht meren, waaronder het Meer van Geneve, Thunersee en de Brienzersee. De trein verbindt Duitstalig Zwitserland met het Franstalige gedeelte.
Meer over treinreizen in Zwitserland weten? Zie ons artikel over de Glacier Express, de langzaamste sneltrein ter wereld en de Bernina Express, via de mooiste spoorlijnen ter wereld.
Iets aan dit artikel is mij niet geheel duidelijk en dat zit hem in de stroomsystemen. Dat de MOB onder 850V Gelijkstroom rijdt en de ZB onder de generieke Zwitserse Wisselspanning rijdt moet volgens mij niet het probleem zijn. De BLS rijdt namelijk ook onder de generieke Zwitserse Wisselspanning (15kV 16 2/3 Hz). Als deze treinen net zo werken als MS locomotieven dan kunnen ze toch Luzern-Zweisimmen onder 15kV 16 2/3 Hz rijden en van spoorbreedte wisselen in Interlaten van ZB naar SBB/BLS breedte en in Zweisimmen van BLS/SBB naar MOB breedte incl systeemwissel van Wisselstroom naar Gelijkstroom. Er zal vast iets anders zitten dan het probleem dat nu geschetst wordt van de verschillende spanningen.
Volgens mij is eerder het probleem dat er in Interlaten Ost geen ruimte is om een omspoorinstallatie te bouwen tussen de SBB en ZB sporen.
Het probleem zit in het gebruikte tandrad systeem wat word gebruikt door de MOB en ZB.
Deze zijn verschillend, wat betekend dat de tandwielen op de assen niet gelijk zijn dus niet kunnen worden gebruikt op de steilere hellingen waardoor de trein niet de heuvel op/af kan rijden.
Wat Ben op 17 juli schreef is niet helemaal correct. De MOB heeft namelijk nergens tandrad. Dus met de nieuwe aan te passen draaistellen kan wel tot Meiringen gereden worden, maar niet via de Brünigpas. Het lijkt me dat die draaistellen al technisch apart genoeg zijn om er ook nog eens een tandradwiel in te plekken. Wat betreft verschillende stroomsystemen zijn de mogelijkheden tegenwoordig legio met omschakelbare apparatuur in de voertuigen. René