Treinen door het zand – oliestaten investeren in spoor
03 okt 2025 12:30
Het Franse Keolis, dat in Nederland verschillende regionale lijnen rijdt, gaat helpen om in 2026 de eerste passagierstreinen in de Verenigde Arabische Emiraten te rijden. Keolis en Etihad Rail hebben deze week hiervoor een samenwerkingovereenkomst getekend. Het is een belangrijke stap in de spoorplannen van de Golfstaten.
In de Golfstaten, waar de miljarden uit de oliehandel in de meest waanzinnige projecten worden gestoken, beginnen ze pas nu met spoorwegen. De Arabische Emiraten zijn in 2009 met Etihad Rail gestart met de bouw van een spoornet. Sinds 2016 rijden er goederentreinen waarmee Etihad destijds een samenwerking aan ging met Deutsche Bahn. In 2026 moeten in samenwerking met Keolis de eerste passagierstreinen gaan rijden.
Uiteindelijk langs elf steden
De passagierstreinen gaan in het begin rijden op het traject van Abu Dhabi, via de toeristische trekpleister en economisch centrum Dubai, naar Fujairah. Later groeit de passagierslijn om dan helemaal door de Emiraten van Ghuwaifat naar Fujairah te gaan en in totaal elf steden te verbinden over een totale lengte van 900 kilometer. Het spoor heeft (nog) geen bovenleiding.
In het begin doen de eerste passagierstreinen vier stations aan: Abu Dhabi, Dubai, Sharjah en Fujairah. Volgens Etihad zijn dit strategische hubs en versterkt het spoor straks de economische en sociale verbindingen in het land. De Emiraten verwachten dat het spoor miljarden gaat opleveren voor het toerisme. De nieuwe spoorwegen spelen ook een belangrijke rol in het streven van de oliestaat om in 2050 geheel uitstootvrij te zijn.
Unieke zichten
Het uitzicht vanuit de treinen zal uniek zijn. De treinen doorkruisen woestijn, zandduinen, berggebieden en kuststreken. Voor de passagiersdiensten is een elektrische trein ontwikkeld die 350 kilometer per uur zou halen. Voorlopig zullen de treinen 200 kilometer per uur gaan rijden en plaats bieden aan maximaal 400 reizigers. Er rijdt al een prototype rond. Wie de trein gebouwd heeft, is niet bekend.
In augustus maakte Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum, de premier van de Emiraten en emir van Dubai, de treinreis van Dubai naar Fujairah. “Etihad Rail is een vitale economische slagader die de reis van de VAE naar de toekomst ondersteunt”, liet hij destijds optekenen. “Het is een belangrijke pijler in onze visie om een geïntegreerd transportnetwerk te bouwen dat de positie van de VAE als toonaangevend logistiek knooppunt versterkt en tegelijkertijd het verkeer van mensen en goederen faciliteert.”
Passagiersvervoer per spoor is niet helemaal nieuw in de Emiraten. Zo heeft Dubai in de stad een metro, tram en monorail. Abu Dhabi heeft een metro en een tram gepland. Maar verbindingen tussen de steden ontbraken nog, evenals tussen de landen.
Spoorverbinding met alle Golfstaten
Met de Golfspoorlijn moet een spoorverbinding worden gemaakt met alle Golfstaten. De landen die nog geen spoor hebben, hebben gevorderde plannen hiervoor. Landen die wel spoor hebben, willen die graag aansluiten. De ruim 2000 kilometer lange Golfspoorlijn is al in 2009 gepresenteerd met een verwachte ingebruikname in 2030.
De Golfspoorlijn gaat van Koeweit in het noorden naar Saudi Arabië, Bahrain, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten en Oman. Koeweit tekende in het voorjaar een contract met het Turkse bedrijf Proyapi om de benodigde 111 kilometer aan spoor in Koeweit te ontwikkelen.
Saudi Arabië enige met bestaand spoornet
Van Koeweit gaat de spoorlijn naar Saudi Arabië, dat de enige Golfstaat is die al een operationeel spoornet heeft dat na de Tweede Wereldoorlog werd aangelegd voor het transport van olie. Sinds 2018 heeft Saudi Arabië een hogesnelheidslijn tussen Medina en Mekka waar de treinen 300 kilometer per uur rijden. Daarnaast zijn er verschillende andere spoortrajecten in het land en zijn er verbindingen gepland met zowel de Golfspoorlijn als met Turkije via Jordanië en Syrië en met Irak.
Na Saudi Arabië gaat de Golfspoorlijn naar Bahrain. Bahrain heeft nog geen spoor maar wel plannen voor een lightrail systeem met een totale lengte van 109 kilometer. Het spoor voor de lightrail van Bahrain moet aansluiten op de Golfspoorlijn.
Spoor gaat eindigen in Oman
Van Bahrain gaat het spoor naar Qatar dat al een metro en tram heeft. Langeafstandsvervoer per spoor en aansluiting op de Golfspoorlijn is gepland voor 2030. Van Bahrain gaat de spoorlijn door de Emiraten om te eindigen in Oman. Vorig jaar richtten Etihad Rail uit de Emiraten en Oman de joint venture Hafeet Rail op om 300 kilometer aan spoor te ontwikkelen van Abu Dhabi naar de stad Sohar in Oman. Er zijn plannen voor een spoornetwerk door heel Oman, maar momenteel ligt er nog geen spoor in het Sultanaat.
Verbinding met Europa gepland
Een verbinding per spoor met Europa is er momenteel niet, maar dit kan veranderen. Turkije, Syrië en Jordanië hebben eind september een overeenkomst getekend voor de heringebruikname van de Hejaz-spoorlijn door deze landen van Istanboel naar Medina in Saudi Arabië. Hiervoor is flink wat werk en geld nodig want het spoor moet opnieuw gebouwd worden. De Hejaz-spoorlijn is oorspronkelijk kleinspoor en dus smaller dan het normaalspoor, dat in Europa en op de Golfspoorlijn wordt gebruikt. Bovendien zijn flinke stukken van de Hejaz-spoorlijn verwoest.
(c) Treinreiziger.nl / Mark Koghee
Dubai en Doha/Qatar hebben wel al een metro/tram c.d. light rail ´network´ of liever wat lijntjes leuk om mee te spelen. In de praktijk rijden vooral de gastarbeiders-veelal uit vb Pakistan/India/Phillippine etc er mee. En ze bedienen ze dus ook.
Die lijn in S-A (let op-was het tot voor kort behoorlijk moeizaam als niet-moslim en geen business hebbend dat land zelfs maar binnen te komen-nu kan dat vrij easy door vooraanmelden en visum betalen bij entry) is altijd vooral benoemd als m.n. bedoeld voor vervoer van pelgrims in de heilige week die daarvoor staat voorgeschreven-en dus bijna 50 weken amper van nut.
Als het echt zal gaan lukken een link met EURopa te herstellen dan zal het wel op komplete totale nieuwbouw en rechttrekken van dat ´Hedjaz´ spoor neerkomen. Enne-je zal dan wel door Syrie heen moeten-afwachten maar hoe het zich daar ontwikkelt.
Ben zelf zo´n 5-6 jr terug-dus pre-covid een korte week in die Emirates geweest en heb op eigen houtje met de redelijk frequent rijdende en luxe express-bussen juist tussen die plaatsen gereisd-dat ging tamelijk simpel. Er is behalve zand echt helemaal totaal nix tussen die plaatsen dus een tussen station is ook niet nodig. Al vermoed ik dat die nieuwe stations wel behoorlijk ver van het business centrum zullen komen-je kan niet al die dure luxe protserige gebouwen daarvoor neergooien om plek te maken. Dubai is behoorlijk duurder als die andere plaatsen voor de zaken die je als bezoeker vooral nodig hebt-onderdak, eten.
Oriënt Express
Duurzaam vervoer is ook in de rijke oliestaten geen overbodige luxe ook als het om passagiersvervoer gaat. Zou er ooit een trein kunnen gaan rijden van Europa naar deze landen dan is er pas echt sprake van de Oriënt Express en misschien wel met plus 200 km/u.
Het is wel opmerkelijk dat men relatief laat aan een spoornetwerk begint, terwijl luchtvaartmaatschappijen en de uitbreiding van menige luchthaven in de regio al veel eerder het daglicht zagen.
Vanwege klimatologische omstandigheden met temperaturen van veertig graden in de warme zomermaanden moet er wel speciaal materieel rondrijden die opgewassen is tegen deze extreme hitte om over zandstormen maar te zwijgen.
Het zou mij niet verbazen als China een leverancier is van de te gebruiken hoge snelheid lijnen, per slot van rekening leverde dat land ook al 350 km/u treinen aan Indonesië tussen Jakarta en Bandung. Frankrijk en Japan mogen we zeker ook niet uitsluiten als treinenbouwers.
Het is te hopen dat deze treinverbinding ook een strategisch doel zullen hebben en de staten in meer dan economisch opzicht nader tot elkaar brengt. Toeristisch zou dat ook leuke voordelen kunnen hebben.
Airbus A 380
Met een Airbus A 380 dubbeldekker in het warme en soms hete en futuristische Dubai aankomen, daar met een door Siemens gebouwde bestuurdersloze metro rit maken en vervolgens met een luxe en van goede airco voorziene hoge snelheid treinen de overige staten en landen bezoeken. Jaren geleden landde ik om 02.00 uur in Dubai en was het nog flink warm te noemen dus zullen treinen en de infrastructuur daarop aangepast moeten zijn.
Visite kaartje
Het is een goed initiatief dat men een uitgebreid railnet wilt aanleggen, geld is er genoeg na het bouwen van al die architectonische bouwwerken, nu prioriteit geven aan personen – en ook vrachtvervoer per spoor, een duurzamere toekomst kan men zich niet wensen en uit milieu technisch opzicht ook niet, beter dan meer ruimte maken voor de vele auto’s die in de vele steden nu al te vinden zijn.
Railvervoer in de Golfstaten, misschien straks wel hét visite kaartje voor de deelnemende landen en staten zelf…
Mensen vinden 6 uur naar Berlijn al te lang. Laat staan dat ze drie dagen onderweg zouden moeten zijn naar Mekka of Doha.
…LANG ? ? ?
Als mensen 6 uur naar Berlijn al lang vinden dan vergeet men dat deze oliestaten in het verleden wel de tussenstop plaatsen waren voor vluchten van Europa naar Azië v.v. toen er nog geen vliegtuigen bestonden zoals de Airbus A 340-500, de Airbus A350-ULR oftewel Ultra Long Range zoals Singapore Airlines die heeft of de Boeing 777-200 LongRange en er In Abu Dhabi, Bahrein en Dubai, een tussenlanding moesten worden gemaakt en na het bijtanken verder gevlogen kon worden naar Bangkok, Kuala Lumpur, Singapore of Jakarta.
Hoe ik dat weet, omdat ik menigmaal deze route gevlogen heb met de Boeing 747-200, DC 10 en MD 11 die konden nog niet NONSTOP vliegen van bijvoorbeeld Amsterdam naar Jakarta of Bali zoals Garuda Indonesia dat nu doet met de Boeing 777-300 Extended Range.
Onderweg genoot ik zittend aan het raam wel van het landschap dat precies vijftig jaar geleden begon.
Pitstop oftewel transit time
Telkens was een pitstop noodzakelijk en kon je het vliegtuig even verlaten, werd het toestel schoongemaakt en kwam er een nieuwe bemanning aan boord.
In de tussentijd kon je “kennismaken” met de warmte van genoemde plaatsen als je via een vliegtrap af moest dalen om naar de terminal te gaan een enkele keer via een niet gekoelde slurf of een souvenir kopen of een hapje nemen en vooral de benen strekken.
Niet alleen de uitmonstering van de luchthavens had iets speciaal, maar ook de taal,de opschriften en de sfeer laat je realiseren dat je in een van deze Oliestaten ben neergestreken. Een enkele keer kon het vliegtuig vroeg in de ochtend vanwege mist niet opstijgen en steeg de temperatuur in snel tempo vliegensvlug omhoog en werd er om 05.00 – 06.00 uur frisdrank uitgedeeld en de airco kon pas functioneren als de motoren gestart werden zittend aan boord van een KLM vliegtuig. Over een reis naar en van Azië deed ik er veel langer dan zes uur over en inclusief voor en natransport was ik een dag zoet, vergelijk dat met de Garuda vluchten die nu in amper 13 uur zonder tussenlanding de afstand kunnen overbruggen.
Singapore Airlines heeft nu de langste non stop vluchten van meer dan 19 uur – Singapore New York en Qantas zal deze straks met ongeveer 22 tot 23 uur weer overtreffen met hun Airbus A 350-1000.
Voordeel van die tussen stop in de Golfstaten was dat je deze kon benutten voor een stopover en aldaar op verkenning gaan iets wat je nu met Emirates ook kan doen.
Relatief…
Het is allemaal relatief wat je onder “lang reizen” verstaat. Avonturiers of mensen die eens wat anders willen heb je altijd en een trein reis kan daar – ook als het meerdere dagen duurt – een onderdeel van zijn zoals er ook in de USA mensen zijn die soms het vliegtuig of soms de Amtrak trein nemen om van Oost naar West te gaan .
ik wil zo´n treinreis van bijvoorbeeld Dubai naar Abu Dhabi best uitproberen als ik de centen heb, je leef per slot van rekening maar één keer jammer genoeg en zal ik er zeker dubbel van genieten net als die eertijds gemaakte vliegreizen…
Toeristisch is het wel interessant. Het schiet mij wel te binnen dat Keulen Thessaloniki alleen al een nachttrein was met twee keer slapen. Dzw drie dagen. Istanbul is dan niet sneller, zeker tegenwoordig niet. Bagdad is dan ook wel drie dagen en dan nog twee naar de Golfstaten. Dat het Noord van Bagdad ook HST zou worden lijkt mij onwaarschijnlijk. In Europe is er ook geen HST voorbij Oostenrijk.
Met hulp van de Chinezen bouwen ze in Servië nu ook aan een hogesnelheidslijn. Een deel daarvan is al in gebruik genomen. Overigens heeft Turkije ook een groeiend netwerk van hogesnelheidslijnen. Momenteel zijn de routes Istanbul – Konya / Ankara – Sivas opengesteld en ze bouwen nog meer bij.
Als het goed is gaat de lijn Budapest-Beograd in het voorjaar van 2026 open en gaat er iedere twee uur een trein van Budapest naar Beograd rijden, waarvan twee treinen per dag afkomstig uit Wien. Met de NightJet kun je straks in 24 uur van Amsterdam naar Beograd reizen. En vanuit Beograd kun je verder met het vliegtuig naar Moskou of Sint-Petersburg.
Budapest=Boedapest, Beograd=Belgrado, Wien=Wenen. Amsterdam heb je dan weer wel goed.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Endoniem_en_exoniem
Inclusief inchecken is Amsterdam-Londen 5 uur.. ook voor velen te lang (en te duur). Ik geloof niet dat die lijn in Arabië op toeristen of forensen is gericht.
NB Het Arabisch subcontinent wordt snel onleefbaar. Vooral dankzij de CO2 uitstoot van door henzelf geleverde olie en gas. Leuk rondreizen is er niet meer bij. Als je Bagdad, Mekka of elders, Isfahan nog wil zien kun je beter opschieten.
Hejaz-spoorlijn klinkt een beetje als Hanzelijn. Het kan niet zo moeilijk zijn bestaande trace’s opnieuw aan te leggen. Normaal spoor past vast ook op het grindbed. Er zijn mooie machines uit Italie en Duitsland die het goed doen. Jammer dat de Turken het mooie klassieke station aan de Bosporus hebben laten afbranden.
Waar moeten al die mensen overigens naar toe? Werken doet bijna niemand daar. Het is dan alleen voor gelegenheid en toeristen? De mensen die wel werken hebben een hongerloon en maar een middag vrij in de maand. De lui met de oliegelden, zonder te werken, vliegen met prive 737s enz naar London en Parijs om daar de bink of prins en prinses uit te hangen. Gelukkig is Nederland te min voor deze lui. Hoewel ze in de zomer schijnbaar wel graag een maandje de hitte ontvluchten en hier een rij huisjes huren, voor de familie en voor de verzorgende staf. Makkelijk herkenbaar aan de Bentley’s, tussen de Fordjes.
Ik denk dat de techniek niet het probleem is, maar eerder de politieke situatie. Ook met de nieuwe regering in Syrië is deze nog instabiel. Ik zie het nog niet snel gebeuren dat Syrië gaat bouwen aan een nieuwe spoorlijn, zeker niet met Turkije.
Cynisch is dat men uitstootvrij zegt te willen zijn, net als Noorwegen, maar het riante staatsinkomen exclusief verkregen wordt door het op grote schaal verpatsen van fossiele brandstoffen die elders wat minder uitstootvrij verstookt worden. Overigens is het winnen van de olie en gas uitbesteed aan derden. Zelf heeft men de lust niet om er aan te werken. Ook niet als men arm is.
Ik vermoed dat het toch vooral ook om goederenvervoer zal gaan.
en veevervoer, schapen en kamelen in een dubbeldekker.