NS verwelkomt nieuwe Nightjet in Amsterdam

De eerste nieuwe Nightjet-trein van de Oostenrijkse spoorwegen ÖBB is vandaag officieel in dienst gekomen op Nederlandse bodem. De trein vertrekt voortaan dagelijks vanaf Amsterdam Centraal naar Wenen en Innsbruck, via Duitsland. De nieuwe rijtuigen vervangen de oude lig-, zit- en slaaprijtuigen die sinds de start in 2021 werden ingezet.

De eerste aankomst verliep echter niet vlekkeloos: de trein had bij aankomst in Amsterdam ruim 45 minuten vertraging. Het mocht de pret niet drukken, en een delegatie van NS’ers verwelkomde de ÖBB-trein, met aan boord ook een delegatie van de Oostenrijkse spoorwegen (ÖBB).

750.000 reizigers

De oude rijtuigen waren soms wel meer dan 50 jaar oud. Met de nieuwe treinen willen NS en ÖBB het comfort van de nachttrein naar Oostenrijk verbeteren. Reizigers kunnen voortaan kiezen uit een privé slaapcabine met eigen toilet in het slaaprijtuig, (gedeelde) couchette, of een zogeheten minicabine, een soort capsule voor één persoon. Daarmee willen de spoorwegmaatschappijen meer privacy bieden en de trein tegelijkertijd betaalbaar houden.

Volgens NS hebben sinds de start van de nachttrein in 2021 al zo’n 750.000 reizigers voor deze verbinding gekozen. De trein bestaat vanaf vandaag uit twee treinhelften van elk zeven rijtuigen: twee slaaprijtuigen, drie ligrijtuigen, een multifunctioneel rijtuig en een zitrijtuig. Zeven rijtuigen gaan naar Wenen en zeven naar Innsbruck. De oude trein had per bestemming één slaaprijtuig, twee ligrijtuigen twee zitrijtuigen. De nieuwe treinen bieden per bestemming zo’n 160 plekken in de lig- en slaaprijtuigen.

Overal dezelfde matrassen

Redacteur Hildebrand van Kuijeren van Treinreiziger.nl, die aanwezig was bij de aankomst, noemt zichzelf “gematigd enthousiast”. “De faciliteiten zijn veel beter geworden. Het zijn nu echt moderne treinen,” stelt hij. Toch plaatst hij ook een kanttekening: “Naar mijn persoonlijke mening is het comfort van de bedden in het slaaprijtuig achteruit gegaan. Overal in heel de trein worden nu dezelfde soort matrassen gebruikt. Het slaaprijtuig biedt dus niet langer betere bedden.” Voor de ligrijtuigen zijn de nieuwe matrassen juist een verbetering.

ÖBB-hoofd langeafstandstreinen Kurt Bauer bevestigt dat nu overal dezelfde soort matrassen worden gebruikt. “We gebruiken nu overal dezelfde soort matras. Die zijn niet te dik. Dat doen we omdat de matrassen dagelijks schoongemaakt moeten worden, en voor het personeel moet dat niet te zwaar zijn” aldus Bauer. “Wat comfort betreft: dat is heel persoonlijk. We hebben het vooraf getest en we krijgen geen klachten over de matrassen.” De bedden hebben een lengte van 1,90. Voor de lange Nederlander niet altijd ideaal.

Minicabine

Nieuw in de trein is de zogenoemde minicabine: een compacte cabine met uitsluitend een bed. Zitten kan op het bed zelf of aan de rand van de cabine. De minicabine biedt meer privacy dan een gedeelde couchette en is goedkoper dan een slaapcoupé of couchette. Elke minicabine beschikt over een leeslampje, stopcontact, USB-aansluiting en individuele temperatuurregeling. Er is geen eigen wastafel of toilet; daarvoor moeten reizigers naar de gang. Bij elke minicabine is een kluisje beschikbaar voor handbagage. Volgens ÖBB-directeur Kurt Bauer is dat voor de meeste reizigers voldoende: “Daarnaast houden we in de regel één minicabine vrij voor bagage. Daardoor is er doorgaans voldoende ruimte, maar in de winter kan het lastiger zijn.”

Slaaprijtuig

Een andere belangrijke vernieuwing is dat alle cabines in het slaaprijtuig voortaan beschikken over een eigen toilet. Coupés voor drie personen zijn daarbij verdwenen; reizigers kunnen alleen nog kiezen voor een een- of tweepersoonscabine. In elke trein zijn twee comfort plus-coupés beschikbaar. Deze zijn iets ruimer, hebben een eigen douchecabine en zijn bedoeld voor reizigers die extra comfort wensen. Bagage dient in de slaapcabines onder het bed te worden geplaatst. Boven het gangpad is geen bagageruimte meer aanwezig. In het couchetterijtuig zijn de zespersoons couchettes geschrapt.

Meer capaciteit

ÖBB richt zich voorlopig niet op het openen van nieuwe routes, maar op het uitbreiden van de capaciteit op bestaande verbindingen. De vraag naar nachttreinen groeit, en op sommige trajecten rijdt momenteel slechts een beperkt aantal rijtuigen. Zo bestaat de verbinding Berlijn – Wenen uit slechts drie rijtuigen. Door de inzet van nieuw materieel komen oudere rijtuigen vrij, die elders in het netwerk kunnen worden ingezet, vertelt Bauer: “We zetten niet in op nieuwe lijnen, maar op capaciteitsuitbreiding op bestaande routes. De rijtuigen die we eerst naar Nederland inzetten, zullen we nu gebruiken om op bestaande routes de capaciteit uit te breiden.”

Bauer stelt verder dat er nu meer reservematerieel is. “We hebben vorig jaar issues gehad met onze rijtuigen, maar dit jaar gaat het al beter”. Dit jaar zou het aantal downgrades gedaald zijn. Daarmee wordt bedoeld dat het minder vaak voorkomt dat reizigers een andere accommodatie krijgen dan ze geboekt hebben.

Elke euro omdraaien

De Nightjet Zürich – Barcelona is voorlopig van de baan. Dat komt niet alleen omdat het ingewikkeld is, maar ook omdat het financieel niet haalbaar is. De bedoeling was dat die nachttrein gerealiseerd zou worden met een bijdrage uit het Zwitserse Klimaatfonds, maar daar is geen budget meer.

Want de vraag naar de Nightjet mag dan hoog zijn, de kosten om een trein te laten rijden ook. Bauer: “Er is een business case, anders hadden we de rijtuigen nooit kunnen aanschaffen. Maar het is uitdagend. We moeten elke euro omdraaien” zegt Bauer. Vooral de vele vertragingen in Duitsland maken het ingewikkeld. “Punctualiteit is heel erg belangrijk. Daarvoor hebben we de spoorbeheerder nodig. De vertragingen moeten beperkt blijven tot en met 59 minuten, want vanaf 60 minuten hebben reizigers recht op 25% compensatie.”

Gerelateerde berichten

• 
  Eerste nachttrein uit Wenen en Innsbruck aangekomen in Amsterdam
• 
  In beeld: nachttrein komt aan in Amsterdam (& Vectron)
• 
  Minicabines in de nieuwe Nightjet: compacte privacy voor solo- en duo-reizigers
• 
  Nachttrein Amsterdam – Wenen: van treintickets tot dienstregeling
• 
  ÖBB verdubbelt maximumtarief Nightjet: ‘Mensen zijn bereid hogere prijzen te betalen’