Justitie legt zich neer bij vrijspraak NS-fraudezaak
16 nov 2020 12:18
Het Openbaar Ministerie gaat toch niet in hoger beroep in een fraudezaak tegen de NS Groep, vijf voormalige bestuurders van vervoersbedrijven en een directeur van een adviesbureau. Het OM had in deze zaak tot twaalf maanden gevangenisstraf en een hoge boete geëist, maar de rechtbank in Den Bosch sprak de organisaties en verdachten vrij.
OV-concessie Limburg
Het OM werd niet-ontvankelijk verklaard in de vervolging inzake schending bedrijfsgeheimen omdat er geen uitdrukkelijk verzoek tot vervolging was gedaan. Ook tegen betrokken personen eiste het OM forse straffen. De rechter kwam tot een integrale vrijspraak voor de verdenking van valsheid in geschrift en niet-ambtelijke omkoping. Het OM tekende vervolgens hoger beroep aan.
Het OM verdacht de NS Groep, de bestuurder van een adviesbureau en vijf voormalige bestuurders van vervoersbedrijven van fraude bij het binnenhalen van een ov-concessie in Limburg door valsheid in geschrifte en omkoping. En wel omdat de NS een adviseur inhuurde die in het verleden voor concurrent Veolia werkte en zodoende was gebonden aan een non-concurrentiebeding. Deze man zou na het binnenhalen van de concessie een baan krijgen binnen de NS.
Doorzetten niet opportuun
Maar volgens de rechtbank biedt het strafrecht geen mogelijkheid om sancties op te leggen op deze manier van doen. Zodoende kon volgens de rechtbank strafbaar handelen niet bewezen worden. Ook het OM vindt nu dat er geen bewijs kan worden geleverd voor de verdenkingen van de meeste betrokkenen. “Daarnaast is het zo dat betrokkenen, op basis van hun handelen en hun positie, al zodanige gevolgen hebben ondervonden dat het doorzetten van het hoger beroep niet opportuun is”, aldus het OM.
Belangrijke concessie
De NS heeft op grond van eigen onderzoek enkele bestuurders ontslagen of op non-actief gezet. Onder andere topman Timo Huges moest het veld ruimen. NS wilde in 2015 koste wat het kost de ov-concessie Limburg binnenhalen, zodat er op het hoofdrailnet geen concurrentie zou ontstaan. Abellio, een volle dochter van NS, wist de aanbesteding te winnen, maar toen NS bekend maakte vuil spel te hebben gespeeld werd die gunning ingetrokken.
Medewerkers van Qbuzz, destijds ook een dochterbedrijf van NS (tegenwoordig onderdeel van Trenitalia), kregen tegen de regels in vertrouwelijk informatie van de eerder genoemde medewerker van Veolia Transport. Dat was ook in de race voor de concessie. NS erkende in april 2015 dat dochterbedrijf Qbuzz in de strijd om de ov-concessie dat er niet integer gehandeld was.
(c) ANP / Treinreiziger.nl
Dat wordt dokken voor de werkgevers. Onrechtmatig ontslag op dat niveau gaat miljoenen kosten. Ook de gedane schade zal verhaald worden.
De rechtbank heeft geoordeeld dat het handelen niet strafrechtelijk vervolgbaar is. Dat betekent niet dat er per se sprake is van onrechtmatig ontslag.
Het OM lijkt het ontslag zelfs te wegen mee in hun beslissing om niet in hoger beroep te gaan: “Daarnaast is het zo dat betrokkenen, op basis van hun handelen en hun positie, al zodanige gevolgen hebben ondervonden dat het doorzetten van het hoger beroep niet opportuun is.”
Strafrecht is geen burgerlijk (arbeids-) recht en evenmin bestuursrecht. In het strafrecht ligt de bewijsdrempel aanmerkelijk hoger. In het bestuursrechtelijke deel – de concessie – heeft de NS en daarmee de toenmalige bestuurders – al een zeperd gehad. Die bestuurders hoeven niet veel hoop te hoop te hebben.