Negen van de tien vrouwen voelen zich onveilig op stations
20 jun 2024 19:08
Vrouwen voelen zich onveilig in het ov en op stations en vermijden deze plekken, blijkt uit onderzoek van Pointer (KRO-NCRV) en AD. Ruim 90% van de vrouwen zegt zich onveilig te voelen op stations, en vier op de vijf zegt ook treinen, metro’s en bussen geen fijne plek te vinden.
Ruim 7400 vrouwen deden mee aan het onderzoek. Daarin konden zij aangeven op welke locaties ze zich het meest onveilig voelen. Bijna alle vrouwen zeggen zich onveilig te voelen op plekken rond het openbaar vervoer, zoals stations en de treinen, metro’s, trams en bussen zelf. Een respondent zegt bijvoorbeeld dat er in metro’s ‘onveilig veel gespuis’ is. In een trein zat diezelfde respondent zelfs ooit naast een man die ging masturberen. “Ik weet nu dat dit kan gebeuren, ik weet ook dat deze types exhibitionist zijn. Die worden daar opgewonden van. Verder zullen ze niet veel doen, behalve mij een onveilig gevoel geven”, zegt zij.
Ov mijden
Voor een derde van de vrouwen zijn dit soort situaties zelfs een reden om het ov helemaal te mijden. Zij pakken de auto, of worden ergens door iemand opgepikt. Voor sommige vrouwen is dat geen optie en zij kiezen dan een langere route. Een respondent slaat haar overstap in Haarlem bijvoorbeeld liever over: “Dat station is zo donker. Er is geen toezicht en je kunt nergens heen.”
‘Geen apart beleid’
Het onderzoek van Pointer en AD komt juist helemaal niet overeen met de Stationsbelevingsmonitor, een onderzoek van NS naar de reizigerswaardering van Nederlandse stations. AD meldt dat NS bij de vragen over veiligheid wel vraagt of ze worden ingevuld door een man, vrouw of non-binair persoon, maar dat er verder geen aparte analyse op wordt losgelaten. De ‘gendervraag’ wordt mogelijk zelfs geschrapt: “We willen dat iedereen zich veilig voelt in onze treinen en op onze stations. Wij maken dus geen apart beleid voor mannen/vrouwen/overige groepen”, laat een woordvoerder van NS weten aan het AD.
Opmerkelijk, graag hoor ik meer van hoe de NS dit uitwerkt. Ik ken een organisatie die wil dat iedereen zich veilig voelt en juist daarom maakt ze bijvoorbeeld wel onderscheid: tussen kinderen en volwassenen. Want iets dat voor een volwassene geen gevaar oplevert, kan voor een kind juist wel een gevaar zijn. Bij ontruimingen wordt er ook onderscheid gemaakt tussen mobiele mensen en minder mobiele mensen. Juist omdat de organisatie wil dat iedereen in noodgevallen veilig EN OP TIJD het pand kan verlaten. Ook heeft de organisatie waar ik het over heb geen taboe op de verschillen tussen man en vrouw. Thema’s als loverboy’s kunnen in de betreffende organisatie besproken worden. Dus ik hoor de komende maanden graag hoe de NS de verschillen tussen in elk geval man en vrouw abstraheert of niet.
NS is nu eenmaal genderneutraal. Vandaar ook geen “dames en heren” maar “beste reizigers”.
Ik reageerde op de NS-stelling met uitleg dat andere organisaties door te differentiëren juist inspelen op verschillende veiligheidsbehoeften van verschillende categorieën mensen. En dat ze daarmee juist mensen insluiten inplaats van uitsluiten. De stellingname van NS kan suggereren dat organisaties zonder genderneutraal beleid mensen uitsluiten, vandaar mijn reactie. Verder wil ik gewoon afwachten hoe de NS hier invulling aan gaat geven zoals ik al zei.
“We willen dat iedereen zich veilig voelt in onze treinen en op onze stations. Wij maken dus geen apart beleid voor mannen/vrouwen/overige groepen”
PS 1 ik breek vooral een lans voor organisaties zonder expliciet genderneutraal beleid, ik ben niet tegen de NS.
PS2 Ook in het onderwijs is differentiatie niet ongebruikelijk. Ook tussen jongens en meisjes waarbij wordt aangegeven dat jongens gemiddeld meer begeleiding nodig hebben.
Een van de vele varianten op het bijbehorende plaatje.
Een eye-opener voor velen wellicht. Vaak is de gedachte dat als OV goedkoop, snel, frequent en betrouwbaar is, de reiziger vanzelf wel komt. Maar het is zoveel meer dan dat.
Ik denk dat bij pointer het gewenste resultaat van het onderzoek al vooraf was vastgesteld. Het idee dat dit soort onderzoeken objectief zouden zijn is erg naïef.
Klopt. Sociale veiligheid is ook enorm belangrijk. Als mensen zich niet veilig voelen – ook is het OV tegen dumpprijzen – komen ze alsnog niet. Ik denk dat menselijk toezicht en bemensing van stations essentieel is om de sociale veiligheid te kunnen garanderen. En dan metname als vrouwen bang zijn om seksueel lastiggevallen te worden.
Er staan wel overal camera’s, maar hoe lang duurt het eer de politie op het station is als de camera’s een sociale onveilige situatie registreert, mensen op de alarm knop drukken of 112 bellen? Overigens kunnen camerabeelden wel dienen als bewijs.
Ik vraag me toch af hoe representatief dit onderzoek is. De vraagstelling in het onderzoek is “Voel jij je op dit soort plekken wel eens onveilig?”. Maar het onderzoek werkt met een open vragenlijst link (https://pointer.kro-ncrv.nl/onveilig?research=5209) die kwaadwillenden eenvoudig meermaals kunnen invullen, en waardoor je geen idee hebt of je wel alle groepen uit de bevolking evenredig mee weegt.
Niet dat ik denk dat het slecht is om stations veiliger te maken hoor, trouwens 🙂
Het probleem bij dit soort onderzoeken is dat er via een wat gemanipuleerde vraagstelling naar de gewenste conclusie wordt toegewerkt.
Het enige wat je hieruit kan concluderen, lijkt me dan dat er een groep vrouwen is die zich onveilig voelt in het ov. Hoe groot die groep is, kan je hieruit inderdaad niet halen, dan heb je echt een meer wetenschappelijk opgezette enquete nodig.
In de trein zou het veiliger kunnen worden wanneer de stoelen vaker achter elkaar geplaatst zouden worden. Dan kan er wat meer uit het zicht gezeten worden. Lastige mannen zijn meestal niet doelbewust op zoek naar een slachtoffer, maar de behoefte komt als de gelegenheid zich toevallig voordoet. Daarom zit ik het liefst een beetje buiten het zicht van de mensen die door de coupé lopen. Helaas komt het in nieuwe treinen weer vaker voor dat de stoelen tegenover elkaar staan.
Propaganda wie gelooft dit?
Vrouwen moeten gewoon met rust gelaten worden! Dat willen de mannen toch ook? Dus doe normaal naar elkaar toe, help elkaar en praat samen tijdens het wachten of onderweg! Zo moeilijk hoeft het ook niet te zijn toch?
De oplossing op het probleem: door middel van variable ticketprijzen er voor zorgen dat de coupees voller zitten. Er zijn meer goede mensen dan slechte mensen. En goede mensen kunnen wat camera’s niet kunnen: direct ingrijpen.
Ik denk dat het mede te maken heeft met gebrek aan hiërarchie. Een nadeel van een zeer egalitaire samenleving is (naar mijn idee) dat normen en waarden een papieren werkelijkheid zijn. Volk dat asociaal gedrag vertoont wordt op geen enkele wijze getemd.
Misschien speelt het mee dat ik in de Randstad woon, in de buurt van Schiedam. In de metrolijn B komt God alleen nog om te huilen. Ik zit zelf in de regenbooggroep en kan me voorstellen dat vrouwen zich onveilig voelen.