fbpx
Foto: (c) Maarten Zeehandelaar / Shutterstock.com

Tweede Kamer niet tevreden met staatssecretaris Jansen van openbaar vervoer – stagnatie spoorprojecten zet kwaad bloed

De Tweede Kamer is niet tevreden met staatssecretaris Chris Jansen (PVV) van openbaar vervoer. Kamerleden voelen zich niet serieus genomen door de staatssecretaris en sommige vragen zich af of de PVV’er de ’klus wel kan klaren’. Vooral het optreden van Jansen rond de projecten Lelylijn en Nedersaksenlijn heeft kwaad bloed gezet, bleek woensdag tijdens het debat van de Kamercommissie spoor.

Onder Jansen is nog geen enkele vooruitgang geboekt met een spoorproject, constateerden vele Kamerleden. Sterker nog, de Lelylijn en Nedersaksenlijn lijken alleen maar verder weg, terwijl het om projecten gaat die in het regeerakkoord zijn opgenomen. Habtamu de Hoop van GroenLinks-PvdA zei zich ’grote zorgen te maken over het spoor’. ’’We zijn het kamerbreed eens dat er iets moet gebeuren, maar die urgentie lijkt niet gedeeld te worden. We worden als Kamer niet serieus genomen.’’ Mpanzu Bamenga van D66 zei zich af te vragen of de staatssecretaris ’deze klus wel kan klaren’.

Coalitiepartij NSC deelt kritiek

De kritiek komt niet alleen uit de oppositie. Ook coalitiepartij NSC is kritisch. Het uitblijven van voortgang in de projecten Lelylijn en Nedersaksenlijn betitelde NSC Kamerlid Olger van Dijk als ’broddelwerk’. ’’Wij willen resultaten zien. Waar een wil is, is een weg.’’

Van Dijk en met hem vele andere Kamerleden zijn vooral gevallen over een actie van Jansen van vlak voor het kerstreces. Hoewel de Tweede Kamer sinds begin vorig jaar meerdere keren kenbaar maakte het gereserveerde geld voor de Lelylijn alleen daarvoor te willen gebruiken, kwam Jansen met het voorstel het geld voor de Lelylijn aan te wenden om de Nedersaksenlijn verder te brengen. De Kamer blokkeerde dit plan door unaniem voor een motie van Van Dijk te stemmen die dit plan verbiedt.

Van Dijk zei woensdag dat hij van de staatssecretaris ’een reflectie’ verwachtte. ’’Ik hoop toch op een inzicht van de staatssecretaris van, dat had ik beter kunnen doen.’’ Maar die reflectie kwam er niet. Jansen zei dat hij de Kamer altijd heeft gezegd dat hij alle opties open wil houden. Jansen: ’’Ik heb ook wel degelijk naar andere opties gekeken maar dit was het enige waarvoor draagvlak was in het hele kabinet.’’

‘Schoffering door kabinet’

Dat het hele kabinet voor een plan wilde gaan waarvan bekend was dat de Kamer dit niet wilde, zette alleen maar meer kwaad bloed. ’’Dit is onbevredigend. Dit neigt naar een schoffering door het kabinet’’, zei Marieke Koekkoek van Volt. ’’Unaniem is een wens van de Kamer genegeerd’’, aldus Eline Vedder van het CDA die zei met ’stijgende verbazing’ het debat te volgen.

Ondertussen lijken de aanleg van de spoorlijnen Lelylijn (Randstad-Groningen) en Nedersaksenlijn (Groningen-Enschede) alleen maar verder weg. Voor beide projecten zijn er miljarden tekort om stappen te zetten. Jansen hoopt in het voorjaar bij de voorjaarsnota van het kabinet met nieuws te kunnen komen, maar hij heeft de Kamer per brief al laten weten dat dit wellicht niet gehaald wordt.

‘Geld Noord/Zuidlijn gebruiken’

Pieter Grinwis van de ChristenUnie droeg een mogelijke oplossing voor de Nedersaksenlijn voor. Er zou geld voor de doortrekking van de Amsterdamse Noord/Zuidlijn naar Schiphol gebruikt kunnen worden voor de Nedersaksenlijn. Grinwis vindt dat de staatssecretaris moet durven te kiezen en hij zei zich ervan bewust te zijn dat deze keuze niet populair is. Maar volgens Grinwis komt er later nooit meer een kans voor de Nedersaksenlijn en zal er voor de Noord/Zuidlijn in de toekomst makkelijker opnieuw geld te vinden zijn. Jansen ging er niet in mee. ’’De doortrekking van de Noord/Zuidlijn is hard nodig.’’

(c) Treinreiziger.nl / Mark Koghee

5 1 stem
Artikel waardering
54 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Frits
23 dagen geleden

Oppositiepartij NSC deelt kritiek
Oppositiepartij NSC ?

Laatst bewerkt op 23 dagen geleden door Frits
Paul Lamote
22 dagen geleden
Antwoord aan  Frits

De facto wel

enzo
23 dagen geleden

Tijd voor nieuwe verkiezingen fuck the pvv

Kees
23 dagen geleden
Antwoord aan  enzo

En dat gaat alles oplossen? Droom lekker verder!

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Kees

Nou die gaan het tenminste niet actief slechter maken. En dat is al een vooruitgang

Annemiek
23 dagen geleden
Antwoord aan  enzo

En waar verwacht je dat mensen dan op gaan stemmen?

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Annemiek

Verwacht jij dat mensen op een partij gaan stemmen die elke verkiezingsbelofte gebroken heeft?

Annemiek
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

Het zou mij niet verbazen als mensen over het algemeen veel rechtser zullen stemmen dan tijdens de laatste verkiezingen.

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Annemiek

Juist want omdat “het meest rechtste kabinet ooit” 0 beloftes heeft waargemaakt gaan mensen rechtser stemmen.

Annemiek
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

Ze zitten er pas net.

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Annemiek

Anderhalf jaar bedoel je?

Annemiek
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

Als 2 juli 2024 anderhalf jaar geleden is… Dan inderdaad.

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Annemiek

De verkiezingen zijn anderhalf jaar geleden. Dat zij zo lang over de formatie deden zegt ook al genoeg.

Annemiek
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

De verkiezingen waren 14 maanden geleden. Het kabinet zit er sinds juli. Effectief zijn ze inclusief recessen zo’n 4 maanden bezig. Veel te vroeg om conclusies te trekken. Ik ben in elk geval niet te overtuigen van de gedachte dat iemand die PVV gestemd heeft ooit het vakje van Frans Timmermans rood kleurt.

Nro
22 dagen geleden
Antwoord aan  Annemiek

Ja omdat uw in de spiegel kijkt naar uw rac… Gezicht

Daan
21 dagen geleden
Antwoord aan  Annemiek

Een en een kwart jaar dan. Maar formatieperiode valt ook onder regeerperiode. De verkiezingen zijn uiterlijk 4 jaar na de vorige. Niet 4 jaar plus formatietijd.

En ze hebben in die tijd al meer kabinetscrisissen gehad dan de vorige regering…

Er zijn meer opties dan de pvda en geert plus aanhang.
De pvv is geen partij, dan moet je meer dan één lid hebben.

Annemiek
21 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

Nee, natuurlijk valt de formatie niet onder de regeerperiode. Tijdens de formatie bestaat de regering uit het demissionaire ministers. Schoof is niet met terugwerkende kracht minister-president tijdens de formatie.

Over educatie gesproken.

Daan
20 dagen geleden
Antwoord aan  Annemiek

Nee natuurlijk is schoof dat niet met terugwerkende kracht, maar dat de formatie zo lang duurde is de partijen wel degelijk aan te rekenen. Het gaat om de tijd tussen de verkiezingen en wanneer er resultaat is, niks anders.

Annemiek
20 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

Nee, natuurlijk gaat het daar niet om. Het gaat om hoe de (potentiële) achterban het beoordeelt. Aangezien zij via hun stem kunnen laten blijken wat ze er van vinden. Dat mensen die toch niet op de partij willen stemmen het onvoldoende vinden, is totaal irrelevant.

Nro
22 dagen geleden
Antwoord aan  Annemiek

Dat zegt meer over de educatie van Nederlanders als dat gebeurt

Kees
23 dagen geleden

De problematiek met infrastructuurprojecten in Nederland is echt niet nieuw. Zolang we in Nederland gesubsidieerde bewegingen talloze vertragende bodemprocedures mogen laten uitventen ten koste van de belastingbetaler, zal er niets worden gebouwd. Geen huizen, geen openbaar vervoer en ook geen wegen.

Het gedoe rond stikstof id hier een mooi voorbeeld van. In Nederland is alles wat men natuur noemt aangelegd. Nederland is een dichtbevolkt land. Als je van de ‘natuur’ moet men niet in Nederland zijn maar bijvoorbeeld in Oost-Europa.

Als die natuurlobbygroepen nu hun geld eens zouden steken in infrastructuurprojecten zoals nieuwe spoorwegen, zijn ze veel constructievere bezig ten dienste van de Nederlandse samenleving.

Steef
23 dagen geleden
Antwoord aan  Kees

Nederland is een dichtbevolkt land, voor landbouw moet men maar naar Oost-Europa.
Nederland is een dichtbevolkt land, voor grote distributiecentra moet men maar naar België.
Nederland is een dichtbevolkt land, voor industrie moet men maar naar Duitsland.

Etc. etc.
Nederland is inderdaad een dichtbevolkt land en je zal inderdaad keuzes moeten maken hoe je het land indeelt, maar dat betekent niet dat je natuur hoeft te slachtofferen. Voor het welzijn/kwaliteit van leven van Nederlanders is het beter om wel voldoende natuurgebied over te houden (kijk maar hoe vol natuurgebieden zijn met mensen op mooie dagen) en geringe economische krimp te accepteren.

Overigens zijn de procedures niet alleen van milieuclubs, maar lijkt het me dat bij een spoorlijn meer zal gaan om omwonenden (Not In My BackYard).

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Kees

“Het gedoe rond stikstof id hier een mooi voorbeeld van.”

Het is inderdaad een mooi voorbeeld van hoe nederland weigert keuzes te maken en zo haar eigen problemen maakt.

Sinds de jaren 80 is al bekend dat de massale uitstoot van stikstof een probleem is, met name voor de natuur, maar ook voor de akkerbouw en de kwaliteit van drinkwater.

In de jaren 90 zijn er europese afspraken gemaakt over stikstofuitstoot, deze heeft nederland zelf mee over onderhandeld en is er zelf mee akkoord gegaan.

Nederland kreeg een uitzonderingspositie, maar met de voorwaarde dat de uitstoot niet verder zou stijgen en dat de kwaliteit van drinkwater aan europese normen zou voldoen.
Aan beide voorwaarden wordt niet voldaan, ondanks het feit dat de eu nederland elk jaar opnieuw vraagt om met een plan van aanpak te komen (om er wel aan te gaan voldoen).

In 2018 was het geduld van de eu op en begon deze te dreigen de uitzondering in te trekken. En ineens was het plotseling een probleem

Ja, duidelijk de natuur die de oorzaak was en niet decennia van bewust de kop in het zand steken.

Laatst bewerkt op 22 dagen geleden door Daan
Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

En om het nog erger te maken, als we 40 veeluitstoters uitkopen is het stijstofprobleem opgelost, maar gedwongen uitkopen mag niet van onze regering.

Michiel
23 dagen geleden

In plaats van populistisch geroep dat de regering maar geld moet vrijmaken kan men zich beter kunnen richten op de vraag waarom dit soort projecten zo enorm duur zijn tegenwoordig. De beste manier om meer van dit soort projecten van de grond te krijgen is het in bedwang houden van de kosten. Geen enkele regering zal zomaar akkoord gaan met een Lelylijn als die bijna 15 miljard gaat kosten.

Kees
23 dagen geleden
Antwoord aan  Michiel

Infrastructurele projecten worden in Nederland gesubsidieerd tegengewerkt met een stapeling aan bezwaarprocedures. Deze vertragende besluitvorming zorgt voor een bestuurlijke verlamming. Aanvullende maatregelen kunnen op deze manier tegen een hogere meerprijs doorgefactureerd worden.

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Michiel

Omdat ze met cijfers hebben lopen rommelen om het duurder te maken. Een onderzoek uit 2023 kwam uit op kosten van 6.7 miljard voor de lelylein, niet 13 miljard.
De hsl was ongeveer evenlang, 75% kunstwerk en ongeveer de helft van het geld.
Hoezo dat? Grond in friesland is goedkoper dan in de randstad, er zijn minder kunstwerken nodig dan bij de hsl.

En hun kostenraming zit vol met onnodige kosten zoals een tunnel onder het ketelmeer. Terwijl je ook gewoon een brug kan bouwen naast de a6, wat veel goedkoper is. Zelfde voor de rest van de route. De lijn kan voor een groot deel gebundeld worden met de a6 en a7, wat de kosten flink doet afnemen, maar dat is niet eens onderzocht (het is wel onderzocht in het onderzoek van 2023).

Johan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

De hsl was ongeveer evenlang, 75% kunstwerk en ongeveer de helft van het geld. Hoezo dat? 

Volgens onbevestigde geruchten is het plan om de viaducten op de Lelylijn extra stevig te maken, zodat er met méér dan 80 km/h overheen gereden kan worden.

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Johan

Dat was ook al het plan in de schatting van 2023, die op 6.7 miljard uitkwam.

Joost2
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

De vergelijking met de HSL gaat wel een beetje mank omdat de aanleg daarvan al weer een hele tijd terug is en je dus inflatie mee moet rekenen. Die 7,4 miljard euro mag je dus gerust vertalen naar 11 à 12 miljoen met het huidige prijspeil.

Joost2
22 dagen geleden
Antwoord aan  Joost2

11 à 12 miljard bedoelde ik uiteraard.

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Joost2

Één zo veel is de inflatie niet nou ook niet toegenomen. Daarnaast de schatting van 2023 zegt 6.7 miljard, is er in één jaar tijd 100% inflatie geweest?

Twee, dezelfde studie zei dat een hsl variant 18 tot 19 miljard zou kosten, een hsl is duurder dan een normale lijn, helemaal over veengrond.
Dus de vergelijking met de hsl zuid, moet gecorrigeerd worden voor inflatie, maar dan moet de vergelijking wel met de hsl versie van de lelylein zijn.

Drie de provincien zelf zijn bereid de mirt verkenning te betalen. Welke andere reden is er om deze verkenning tegen te houden, behalve dat dan naar buiten komt dat je expres de kosten te hoog hebt gemaakt.

Laatst bewerkt op 22 dagen geleden door Daan
Michiel
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

De inflatie is niet voor alle goederen gelijk. Voor staal en beton kunnen de prijzen zich heel anders ontwikkeld hebben dan voor groente en fruit. En wie zegt dat het onderzoek uit 2013 niet juist te laag ingeschat is?

Paul Lamote
22 dagen geleden
Antwoord aan  Michiel

De prijzen voor staal zijn inderdaad explosief gestegen, behalve door inflatie vooral door torenhoge invoerheffingen op staal uit China.

Laatst bewerkt op 22 dagen geleden door Paul Lamote
Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Michiel

2023 niet 2013.
Het feit dat er tig onderzoeken zijn geweest de afgelopen 10 jaar, waarvan deze uit 2023 de meest recentste is, en ze laten allemaal steeds net een iets hogere (maar we vergelijkbare prijs zijn.

Joost2
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

Reken maar na: https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/prijzen-toen-en-nu

53,7% stijging nu t.o.v. 2005. 7,6 miljard*1,537=11,7 miljard

Verder wel met je eens hoor, dat de plotselinge toename van de raming vreemd is.

Nro
22 dagen geleden
Antwoord aan  Michiel

Maar wel voor een 15 miljard kostende snelweg?? Dat zegt meer over uw

Hanzeboog
23 dagen geleden

Een D 66 kamerlid zegt dat de Kamer niet serieus wordt genomen door PVV (staatssecretaris).

Dat is niet zo verassend. PVV wordt aangestuurd door Geert Wilders. En staatssecretaris Jansen als marionet werkt daar aan mee. OV is geen stokpaardje van PVV. Electoraal kan je er niet goed mee scoren. Als de minister van I & W van PVV zegt dat er ergens meer rijstroken kan aanleggen zal hij beter scoren dan de staatssecretaris van I & W met de discussie over Nedersaksenlijn, Lelylijn en de overlast bij Maarheeze.

Overigens niet eens dat het geld voor doortrekking van Noord – Zuid lijn beter gebruikt kan worden voor de Nedersaksenlijn. Dat is verdeeldheid zaaien van de staatssecretaris.

Annemiek
22 dagen geleden
Antwoord aan  Hanzeboog

D66 is onderdeel van het cordon sanitaire rondom de PVV. Waarom zou D66 klagen dat ze niet serieus worden genomen door een partij waar ze toch niet mee willen samenwerken?

toby
21 dagen geleden
Antwoord aan  Hanzeboog

Staatsecretaris zag het verschuiven van geld voor de noord Zuid lijn juist niet zitten. Dat was een voorstel van de cu.

Baardstaart
23 dagen geleden

Overhevelen van potjes voor project A naar project B kan niet zomaar; ook zal dit leiden dat noch Project A noch Project B komt en dit wordt als onbevredigend gezien, omdat dan beide projecten NIET komen. Dat Minister Jansen dit wel overwogen heeft kan ik aan de andere kant prima begrijpen omdat er dan iets komt ipv niets.
Nedersaksenlijn financieren uit de kosten voor het doortrekken van de Noord Zuidlijn naar Schiphol vind ik een dwazer plan dan hiervoor Lelylijn voor te gebruiken. Zeker omdat OV aanleg in de randstad het meeste resultaat biedt. Hiermee maakt CU schuldig aan hetzelfde, waar men de Minsiter verwijt.
Autoverhalen zou je toch echt bij de groenste kabinetten ooit moeten wezen. (VVD-D´66-CDA en CU) Zij hebben in de Coronatijd mensen anmass de auto ingejaagd en de OV niet de gelegenheid gegeven om die tijd te benutten voor investeringen. Gevolg ernstige personeelstekoren en andere problemen toen de zaak weer kon gaan rijden, waardoor mensen in hun auto bleven en het aantal auto’s eerder groeide dan afnam. Er waren zelfs plannen voor bezuinigingen aka structureel inkrimpen van het OV, omdat er heel weinig mensen in die tijd mee reisde.
Er moeten vele miljarden geinvesteerd worden om deze lijnen te realiseren en dat geld is er niet en de vraag is wat het uiteindelijke rendement van beide lijnen (Lelylijn en NSL) zijn. Als geld schaars is zou het beste geinvesteerd moeten worden op plaatsen waar het rendement (auto naar OV) het grootst is. Het vastlopen en vervuiling door vastlopen van autoverkeer is een grootstedelijk probleem en niet een ruraal probleem. De NSL is ergens een rurale lijn.
NOOT: electrische auto’s zorgt voor nieuwe problemen aan bijv. het stroomnet en discontinue energiebronnen als wind en zon. En dan heb ik het nog niet over de accu’s gehad.
Wat bij alle partijen duidelijk afwezig is, is een pragmatische aanpak van de vervoersproblematiek en de vraag: “Welke verbindingen dragen het beste bij om automobilisten uit de auto in het OV te krijgen?” Er wordt alleen gesteggeld over 2 lijnen, die voorlopig beide niet gefinancieerd kan worden. Dat het opplussen van de Maaslijn al bijna een 400 miljoen gaat kosten leert mij dat nieuwe verbindingen enorm duur zijn. Als een bepaalde investering in grootstedelijk gebied veel meer rendement oplevert tov de kosten is dat de plek waar OV investeringsgelden eigenlijk naar toe moeten. Maar dat kan dan niet zomaar uit de potjes van Lelylijn en NSL komen als het gaat om bijv. Europese subsidies.
Regeren is achteruit kijken, maar dat wisten we allang.

S.O. de Mieter
22 dagen geleden

Het is niet raar dat er in ons land geen geld meer beschikbaar is voor een spoorlijn.
In de tijd dat we goedkoop gas tot onze beschikking hadden is de belastingdienst stilletjes uitgehold en is er medio 2000 een idioot belastingstelsel opgetuigd (de ‘boxen’).
Arbeid wordt hierin meer belast dan inkomen uit bezit of speculatie waardoor de overheid ineens veel geld tekort komt nu het Gronings gas niet meer stroomt.

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  S.O. de Mieter

Niet alleen dat, de uitvoerong laat ook te wensen over, wat het nog erger maakt.

https://www.nextens.nl/fiscaal-nieuws/economie-en-politiek/schatkist-loopt-mogelijk-100-miljard-euro-mis/

Peter
22 dagen geleden

Waarom de Noord/Zuidlijn doortrekken? Ze hebben toch al een Airport sprinter om de 7.5 minuut van Amsterdam Centraal naar Schiphol.

Paul Lamote
22 dagen geleden
Antwoord aan  Peter

Wat ik nooit snap is dat de mensen die de NZ-lijn willen doortrekken dezelfde mensen zijn die Schiphol willen inkrimpen .

Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Paul Lamote

Vooral prorail en de regering willen het, in amsterdam is er flink wat weerstand.
Vooral omdat amsterdam mee moet betalen, terwijl de stad zelf er niet veel aan heeft, er zijn al tig treinen van centraal en zuid naar schiphol.
Meeste mensen en de oppostitie in amsterdam wil het geld liever in andere, nuttigere ov projecten stoppen.

Prorail omdat ze dan de hele schipholtunnel kunnen sluiten voor werkzaamheden, en de regering omdat de nu amsterdam een groot deel van de kosten kunnen laten betalen, wat ze niet kunnen als er sporen bijgelegd worden in de schipholtunnel.

Beide partijen willen schiphol niet laten krimpen, alleen de regering zit met wettelijke geluidsnormen, waar schiphol ver boven zit.

Kees
22 dagen geleden
Antwoord aan  Daan

Amsterdam wil het juist WEL maar willen dat de regering meer meebetaalt dus waarom lieg je? Zoek het maar op

Daan
21 dagen geleden
Antwoord aan  Kees

“Kritiek op het doortrekken van de Noord/Zuidlijn is er ook, omdat de gemiddelde Amsterdammer weinig aan een ‘gruwelijk dure’ verlengde Noord/Zuidlijn heeft. Het zou vooral voordelen bieden voor het landelijke spoornetwerk, maar niet zozeer op de route tussen Schiphol en Amsterdam.” Het parool 19 september 2023.

Er is een verschil tussen wat het bedrijfsleven (en hun gekochte politici) willen en wat de gemiddelde amsterdammer wil.

Nro
22 dagen geleden
Antwoord aan  Paul Lamote

Ik WIL JUIST MEER VLIEGTUIGEN

Johan
21 dagen geleden
Antwoord aan  Nro
Daan
22 dagen geleden
Antwoord aan  Peter

Omdat de schipholtunnel overbelast is, en dat is goedkoper is dan de schipholtunnel uitbreiden.

Nadeel is, zoveel goedkoper is het ook niet. Voornamelijk dat metrotunnels wat lager en daarmee goedkoper zijn. Maar daar staat tegever dat het veel minder extra capaciteit oplevert.

(Treinen en metro’s kunnen even dicht op elkaar rijden, maar treinen zijn langer en kan je dubbeldeks maken).

En veel verkeer door de schipholtunnel komt of van verder dan amsterdam, of reist verder naar schiphol (of beide) en die hebben daar niks aan.

Nro
22 dagen geleden

Geld noord Zuid lijn??? Deze mensen zijn gek..

boer
21 dagen geleden

Met name de Lelylijn is dat schandalig terwijl ik het nog steeds voor me ziet dat me de toenmalige Zuiderzeelijn de toezegging gedaan is dat met de aanleg voor 2010 zou zijn begonnen