fbpx

Twee treinen botsen bijna bij Castricum

16 mrt 2019 14:09

Vrijdagavond is de intercity Maastricht – Alkmaar bij Castricum
bijna gebotst op een stilstaande defecte intercity. Op slechts 15 meter afstand kwam de trein alsnog tot stilstand. Alle 350 reizigers van de trein zijn geëvacueerd. De inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) onderzoekt de zaak.

Rood sein

De oorzaak is nog onbekend, maar het lijkt waarschijnlijk dat de machinist een rood sein gemist heeft. “Dit mag niet gebeuren. Gelukkig werkte het veiligheidsprotocol goed en zijn er geen ongelukken gebeurd”, zegt een NS-woordvoerder tegenover de NOS.

ATB-systeem

Een machinist wordt voor een rood sein altijd gewaarschuwd door een geel sein. Bij een geel sein weet de machinist dat het volgende sein rood kan zijn. Hij moet dan afremmen naar 40 kilometer per uur. Het beveiligingssysteem ATB controleert alleen of de machinist remt, maar niet of hij daadwerkelijk afremt naar 40 kilometer per uur. Als een rood sein wordt gepasseerd bij een snelheid boven de 40 kilometer per uur, grijpt het systeem in en volgt een zogenoemde ATB-remming. Volgens de NOS trad de ATB in werking.

STS-passages met hoge snelheid

Jaarlijks wordt circa 100 keer een stoptonend sein gepasseerd. In de helft van de gevallen gebeurt dit door een NS-machinist. Het komt incidenteel voor dat een machinist bij een geel sein slechts minimaal remt en vervolgens op volle snelheid een rood sein mist. Of dat nu van toepassing is, is onbekend. De inspectie deed in 2014 onderzoek naar dergelijke stoptonend-sein-passages. Toen bleek dat NS het te duur vond om het systeem aan te passen zodat harder remmen bij een geel sein wordt afgedwongen. Wel beloofde NS te onderzoeken of de treinen uitgerust konden worden met ORBIT. ORBIT is een systeem dat de machinist met een akoestisch signaal waarschuwt voor een rood sein nadering. Of de treinen inmiddels met dat systeem zijn uitgerust, is bij onze redactie niet bekend.

Ontwikkeling in de STS-passages met gevaarpunt. De afgelopen 15 jaar is het aantal STS-passages fors gedaald. Bron: ILT
0 0 stemmen
Artikel waardering
21 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Arjan
5 jaren geleden

@Redactie: Het betrof de Intercity uit Maastricht naar Alkmaar, die vanwege de spits naar Den Helder zou gaan, die bijna inreed op de spits-intercity Haarlem – Alkmaar welke langs het perron stond.

Dries Molenaar
5 jaren geleden
Antwoord aan  Arjan

En die trein langs het perron was niet defect?

Arjan
5 jaren geleden
Antwoord aan  Dries Molenaar

Als ik de verhalen goed mag begrijpen had de spits-intercity problemen met zijn deuren waardoor deze langer stil stond langs het perron dan gebruikelijk.

Arjan
5 jaren geleden

Ik denk dat er van heel veel geluk gesproken mag worden bij deze situatie. Het had met een dienstregeling uit het verleden een grote treinramp kunnen worden, ondanks het ingrijpen van ATB.

De trein die langs het perron stond was een kleine DDM-stam, als deze dus maar 1 wagon(= 25 meter) langer was geweest hadden de treinen elkaar geraakt. Tevens was het geluk dat de Intercity uit Maastricht ook moest stoppen in Castricum en waarschijnlijk een lagere snelheid had. (In het verleden werd Castricum door bepaalde treinen uit Amsterdam overgeslagen.)

De situatie ter plekke, voor mensen die de omgeving niet kennen en we inderdaad vanuit mogen gaan van het negeren van een rood sein:
Station Castricum ligt een onoverzichtelijke bocht. Direct hiervoor ligt een drukkere spoorwegovergang en daar direct voor staat het sein. (Dit sein staat dus letterlijk slechts 100 meter voor het perron.) Dit sein is bij het normale baanvaksnelheid (110 km/h) laat te zien vanwege de bocht. Desondanks zou het betekenen dat de machinist ook een oranje sein gemist moet hebben. Deze staat wel langs een lang recht stuk spoor. Maar vanwege dat de machinist aan het afremmen was voor het station, op dat moment ATB niet heeft ingegrepen.

Wat bij Castricum ook nog met enige regelmaat plaats wilt vinden, is doordat de treinen ter plekke heel kort op elkaar zitten de achter opkomende trein het oranje sein passeert terwijl de voorgaande trein het station verlaat. Zodra de achteropkomende trein bij het sein direct voor het station komt, staat deze vervolgens meestal alweer op oranje, waardoor eigenlijk veel machinisten weten dat ze maar beperkt hoeven af te remmen en eigenlijk zo het station in kunnen rijden.

Als ik een advies zou mogen geven aan ProRail, dan zou ik het sein direct voor het station iets verplaatsen naar voor de bocht, dit hoeft tenslotte maar iets van 200 meter te zijn, zodat deze beter te zien is voor machinisten.

Dries Molenaar
5 jaren geleden
Antwoord aan  Arjan

ATB is niet per ongeluk bedacht en geïnstalleerd. Het deed wat het moest doen.

Willem
5 jaren geleden
Antwoord aan  Arjan

Oranje = geel in spoortermen (overigens geldt dat officieel ook voor verkeerslichten, geel of amber). Een oranje seinbeeld bestaat niet.

E. Bart
5 jaren geleden
Antwoord aan  Arjan

Er bestaan geen oranje seinen. In spoorvaktaal is sprake van gele seinen.

Dries Molenaar
5 jaren geleden

En de achteropkomende machinist had niets gezien en niet geremd? Of is daar geen informatie over?

Willem
5 jaren geleden

ATB grijpt niet altijd in bij een rood sein; alleen maar als er ATBvv ligt. Op die locatie is dat niet het geval, want het betreft een automatisch (P)sein.

Over ORBIT; de VIRM-stellen zijn voorzien van ORBIT, echter werkt ook dit alleen bij bediende seinen, niet bij automatische (P)seinen. En zoals eerder genoemd gaat het bij Castricum om zo’n type sein.

Jurgen
5 jaren geleden

Klopt als er geen atbvv ligt kan het sein met <40 km/h gepasseerd worden daarboven grijpt de atb wel gewoon in

Willem
5 jaren geleden

Dat klopt; bij geel, geel 4, geel knipper of groen knipper gaat ATB in de cabine naar ‘geel’ en dient de machinist voldoende te remmen om bij het eerstvolgende sein de opdracht uitgevoerd te hebben. ATB checkt dit d.m.v. het remcriterium. Dit kan bij een VIRM één remstand zijn & garandeert geenzins dat men ook voldoende remt. ATB is een vanvnet, geen volledig dichtgetimmert systeem. ERTMS (HSL, havenlijn, A15, Asd-Ut & Hanzelijn) heeft wèl een volledige remcurve bewaking.

Patrick
5 jaren geleden

Eerste sein was geel, dus het volgende sein voor het perron is rood. ATB in de cabine geeft max 40 aan. Machinist remt zodanig om voor het sein voor het perron tot stilstand te komen. Normaal als het perronspoor vrij is dan is het eerste sein Geel 4 (Geel met een 4), sein voor het perron is geel. Machinist moet zodanig remmen om bij het gele sein voor het perron 40 te rijden). ATB in de cabine geeft ook max 40 aan. Mijn conclusie: Machinist is niet voldoende op de hoogte van de situatie ter plekke of is uitgegaan van een verwachtingspatroon ( eerste sein is altijd geel 4) of wellicht afgeleid door iets of iemand. Met de betreffende trein is het remcriterium als proef verscherpt. Dit rijd niet fijn en een vertraging eruit rijden is moeilijker. Wellicht een herhalingssein ( een sein dat voor het onoverzichtelijk geplaatste sein wordt geplaatst en de stand van dit sein aangeeft) plaatsen

Arjan
5 jaren geleden
Antwoord aan  Patrick

Je hebt gelijk er staat nog een extra sein. Ik heb even via Youtube een cabinerit nagekeken. Na vertrek uit Uitgeest volgt eerst op 1 km een sein met bij de grond geplaatst cijferbord (sein 832); Na weer een kilometer volgt een sein met cijferbord er aan vast (sein 830); na 500 meter volgt wederom een sein met een cijferbord er aan vast (sein 828); 500 meter verder bevind zich een sein zonder cijferbord (sein 826), met direct daarachter de overgang en het station. In alle gevallen zijn dit P-seinen.

Bij een leeg station zijn sein 832 en 830 groen, sein 828 geel met knipperde 4, sein 826 geel.
Indien er wel een trein langs het perron staat is sein 832 groen, 830 en 828 geel en 826 rood.
In het geval de trein geel of geel 4 knippert passeert volgt een belletje in de cabine.

Henny
5 jaren geleden

Uit alle commentaren begrijp ik dat de gevaarlijke situatie is opgelost door het rode sein vóór de bocht te plaatsen (zoals reeds eerder opgemerkt. Niet lullen maar poetsen dus,
kan deze week al opgelost zijn !

Sander
5 jaren geleden

De ATB grijpt NIET in bij passeren van het stoptonend P-sein bij Castricum. Er is door de voorliggende seinen slechts een snelheidbegrenzing naar 40km/h afgedwongen. De ATB blijft een remming afdwingen (remcriterium) tot dat de gewenste 40km/h bereikt is.
Als je door een minimale remming bij het rode sein bijvoorbeeld nog 80 km/h zou rijden, dan volgt er absoluut geen ingreep van de ATB.

Sander
5 jaren geleden

Beste Hildebrand,

ATB is een snelheid bewakingssysteem. In het geval van Castricum heeft de machinist de seinbeelden geel 4 knipper, geel en rood voorgeschoteld gekregen. Vanaf het seinbeeld geel 4 knipper gaat de ATB apparatuur naar een maximum snelheid van 40km/h (= er is geen ATB code en geen code = 40km/h)
Door het inzetten van een remming creëer je remcriterium. Het remcriterium vertelt de ATB apparatuur in de trein dat de machinist de remopdracht uitvoert. De machinist is onderdeel van het systeem in deze: De baan zegt max 40, de trein ATB dwingt dat af, de machinist is verantwoordelijk voor een afdoende remming om voor het rode sein te kunnen stoppen.
Het rode sein zelf dwingt technisch verder niets af: er is nog steeds geen ATB code in het spoor, dus de maximum snelheid van 40km/h geldt ATB technisch nog steeds.
Stel dat de machinist een dusdanig lichte remming heeft gekozen, dat hij bij het rode sein nog harder rijdt dan 40km/h, maar wel remcriterium heeft, dan kun je met die snelheid gewoon het sein passeren.
De enige mogelijkheid dat de ATB ingrijpt is wanneer boven de 40km/h de remming wordt afgebroken en daarmee niet meer voldaan wordt aan het remcriterium. Dan en alleen dan zet de ATB de trein stil.

Ik ga verder niet speculeren over het hoe en waarom het is mis gegaan in dit geval, maar ik acht gezien de situatie en bekende feiten een ATB ingreep nihil en durf met 99,9% zekerheid te zeggen dat de machinist zelf de trein tijdig tot stilstand heeft gebracht.

Andersom geldt overigens wel, dat je vanuit stilstand bij een rood sein (of na een geel variant) de snelheid tot maximaal 40km/h kunt verhogen.

Eea is gebaseerd op de werking van ATB en 17 jaar trein rij ervaring.

Mvg

Sander.