Twee dagen, twee onderzoeken over slechte bereikbaarheid
27 sep 2024 11:08
Versobering van het ov heeft voorzieningen slechter bereikbaar gemaakt. Nadat donderdag het Planbureau voor de Leefomgeving onderzoek presenteerde over de verslechterde bereikbaarheid van voorzieningen, kwam reizigersorganisatie Rover op vrijdag met een onderzoek waaruit blijkt dat veel ziekenhuizen niet goed bereikbaar zijn met het ov. De oplossing: bouw meer in steden of bij ov-knooppunten.
Rover bezocht 24 ziekenhuizen en kwam tot de conclusie dat ziekenhuizen vooral zijn gebouwd op bereikbaarheid met de auto. In Boxmeer, Tiel, Woerden en Zutphen bleken de ziekenhuizen ’s avonds of in het weekend heel slecht en soms zelfs helemaal niet bereikbaar met het openbaar vervoer. Veel ziekenhuizen zijn uit centra vertrokken om zich aan de rand van steden te vestigen waar het ov steeds meer is teruggetrokken. Rover adviseert om nieuwe ziekenhuizen weer in steden te bouwen.
Ook stadsrand slecht bereikbaar
Het onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving toont aan dat voorzieningen als ziekenhuizen, supermarkten, scholen en bedrijven de laatste jaren slechter bereikbaar zijn geworden met het ov. Het gaat daarbij niet alleen om het landelijk gebied maar ook om de stadsranden en dorpen. Dat komt volgens het planbureau door de versobering van het ov en omdat voorzieningen uit de centra zijn getrokken.
Auto altijd sneller
Er is de afgelopen jaren wel geïnvesteerd in openbaar vervoer maar dan vooral in snelle verbindingen tussen de grote steden, aldus onderzoeker Jeroen Bastiaanssen tegen de NOS. Buiten de grote steden is het alleen maar achteruit gegaan met het ov. Het resultaat: je bent nu altijd, ook in de spits, met de auto sneller op je bestemming dan met het openbaar vervoer. Als je al op je bestemming kunt komen met het ov want dat wordt voor meer mensen een probleem.
Bouw bij ov-knooppunt
Het planbureau adviseert om voorzieningen en woningen meer in de buurt van ov-knooppunten te bouwen. Volgens het onderzoek blijkt dat er bij beslissingen over de plek van voorzieningen vooral wordt gekeken naar de bereikbaarheid met de auto en veel minder naar de bereikbaarheid met ov en fiets. En dat moet veranderen, adviseert het onderzoek.
Uit het onderzoek blijkt dat veel mensen eerst op de fiets naar een treinstation of bushalte gaan. Daarom raadt het planbureau aan om het (snel-)fietsnetwerk te verbeteren. De fietspaden moeten beter gaan aansluiten op stations en metro-, tram- en bushaltes. Bij die haltes en stations moeten betere voorzieningen komen voor het parkeren van fietsen.
Naar Tweede Kamer
Voor de bereikbaarheid van ziekenhuizen stapt Rover naar de Tweede Kamer. Dinsdag overhandigt de reizigersorganisatie de resultaten van het onderzoek aan de Kamer. Volgens Rover kan de bereikbaarheid van de ziekenhuizen verbeteren als de bijdrage voor het ov wordt verhoogd. De zorgverzekeraars moeten, wat Rover betreft, ook bijdragen omdat zij verantwoordelijk zijn voor het bereikbaar maken van de zorg voor iedereen.
© Treinreiziger.nl
Dienstregeling bordjes bij de haltes mogen wel wat duidelijker, grotere letters, cijfers, verlichting, anti spiegeling. Fijn als de bus komt of er reeds staat maar bij uitval, kan zomaar tussen Middelburg en Vlissingen laatste tijd, wel raar dat taxi’s dan geen bus app lezen en zich aanbieden bij beginpunt bijv. Of de route even rijden.Altijd wel klanten. Ook wel vreemd dat groep touristen met kinderen geen enketje bus meer kunnen kopen want bankkaart/chipkaart heeft niet ieder en dagkaart ieder is ook weer wat. Een groep op 1 transaktie moet toch kunnen?
Fietsenstallingen bij stations allemaal bemensen (uitkering behouden) en een link fiets/gebruiker invoeren zodat zomaar een fiets meenemen niet meer kan. Voor veel mensen is de fiets zo belangrijk.
Bij GVB kun je gewoon kaartjes kopen in de tram
Langere reistijd komt vooral door afgenoemen frequenties, met name op zon- en feestdagen.
Streekbussen rijden bijna altijd nog maar 1 keer per uur, waar 10 jaar terug nog 1 keer per halfuur de norm was. Verder doen busmaatschappijen zelden moeite om aan te sluiten op de treinen. Zelfs niet als ze van dezelfde maatschappij zijn. De concessieverlener neemt kennelijk niet de moeite goeie afspraken te maken en/of te controleren. Ritten van stadsbussen worden vervangen door streekbussen die alleen nog de randen van wijken aandoen.
Voor wie van buiten de Randstad komt blijkt dat NS de laatste 5 å 6 jaar de ene aansluiting na de andere aansluiting heeft verprutst. Niemand die het op het hoofdkantoor merkt, want ‘dat de dienstregeling komt uit de computer’.
Dienstregelingen worden niet door een computer gegenereerd, de computer is vooral ter ondersteuning. Probleem van de afgelopen paar jaar is vooral dat de dienstregeling ontworpen om reizigers efficiënt te verdelen over 4 of 6 treinen per uur. Denk aan dat een deel van de treinen aansluit op de intercity’s van 00/30 en een ander deel van de treinen sluit juist aan op de intercity’s van 15/45. Dit werkt op zich goed, mits die 4 treinen per uur ook daadwerkelijk rijden. Toen men treinen ging schrappen tijdens de Coronacrisis zijn er op diverse corridors 2 treinen per uur tussenuit gehaald, zonder de aansluitende treinen te verleggen zodat ze op de overgebleven treinen aansloten.
Wat ook mee zal spelen is dat het dienstregelingproces erg traag loopt waardoor men niet goed kan inspelen op de actualiteit, vanwege het afstemmen met verschillende vervoerders en internationale afstemmingen begint het voorbereiden van een nieuwe jaardienstregeling al 1,5 jaar van te voren. Toen de NS in de zomer van 2023 besloot om toch de dienstregeling van dit jaar niet volledig op te schalen was het al veel te laat om treinen weer in een nette 15/15 ligging te leggen waardoor Leiden bijvoorbeeld weer het hele jaar slechte overstappen had.
Je geeft zelf het voorbeeld van corridors waar tijdens corona treinen zijn weggehaald. Hetzelfde gebeurt in het weekend. Als je de computer goed programmeert, moet een signaal afgaan bij een 28-33-minutenaansluiting. Het wemelt er nu van en NS corrigeert niets, ook niet na 2 jaar en zelfs niet na 5 jaar.
Het verleggen van de trein Eindhoven-Den Haag Centraal en het invoeren van tienminutentreinen heeft voor reizigers in het zuiden tot logistieke rampen geleid. Zeker als in het weekend ook nog steevast de verkeerde treinen worden geschrapt en de trein-die-nergens-op-aansluit blijft rijden.
Jammer dat de mobiliteitsketen minder is geworden met aansluiting van bus op trein v.v.
Uit jouw voorbeelden blijkt dat winst maken het belangrijkste is voor de vervoersbedrijven. Daardoor gaat men zelf alternatieven zoeken. Waardoor nog meer verschraling komt. Het is een vicieuze cirkel.
De schuld hiervoor ligt toch grotendeels bij de provincies? Zij zijn de partij die de concessie aanbesteden en dat schijnbaar helemaal niet kunnen en de vervoerder aan afspraken houden lijkt ook al te moeilijk. Beter dat er grotere ov-regio’s komen die krachtdadiger kunnen aanbesteden. Dan kunnen die ook gelijk het hoofdnet van NS aanbesteden met voor hun regio werkende dienstregeling.
Het grote probleem is dat een visie op wat het OV moet bieden totaal ontbreekt. Zelfs de stelling van de deskundige dat er de afgelopen tijd vooral is geïnvesteerd in lange afstandsvervoer ontbeert elke onderbouwing of deze investeringen hebben wel heel slecht uitgepakt. Het lange afstandsvervoer is nog nooit zo slecht en traag geweest. Stel eerst eens vast wat het OV zou moeten bieden en begin dan eens vanaf een blanco situatie een nieuw OV op te stellen. Nu is men alleen maar links en rechts wat aan het veranderen met als uitgangspunt dat het dan goedkoper is. Sommige zaken zullen nu eenmaal nooit rendabel zijn. Ook een ziekenhuis genereert niet de hele dag grote aantal reizigers maar om een ziekenhuis goed te laten functioneren moet er wel een regelmatige bereikbaarheid zijn of men moet de poliklinische afspraken afstemmen op het openbaar vervoer. Visie van wat men wil bereiken is echt noodzakelijk en dat is iets anders dan een oogklacht zoals Rutte placht te zeggen.
Ik pleit voor een Autoriteit voor het Openbaar Vervoer als toezichthouder, vergelijkbaar met de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), de Autoriteit voor de Financiële Markten (AFM), etc.
Stadrand slecht bereikbaar
Auto altijd sneller
Dat OV trager is dan de auto is een feit waar logischer wijs weinig aan te doen is. Je moet altijd met een vervoersmiddel altijd naar een knooppunt om vervolgens verder te reizen, terwijl een auto direct van A naar B rijdt. De grote uitdaging is om de extra reistijd van het OV zo beperkt mogelijk te houden. Soms maken bussen ook slingerende routes om zoveel mogelijk mensen mee te kunnen nemen en dat kost uiteindelijk ook snelheid. Uiteraard moeten bus en trein goed op elkaar aansluiten en daar is de provincie (vervoersregio), stad en ook de landelijke overheid verantwoordelijk voor. Dat het OV trager is dan eigen vervoer zal men na optimalisaties gewoon moeten accepteren.
Stadranden en OV
Sorry dat ik moet zeggen. Ik zie bij mij in de wijk alleen maar bijna lege bussen rondrijden. Deze bus maakt een slingerende route en gaat maar een kant op. Dit is dus een inefficiente en – omdat met de OV Chipkaart / OV iedere km betaalt die je rijdt ook nog eens duur. Dit vervoersproduct is dus totaal niet aantrekkelijk. Fikses zijn bussen, die 2 kanten oprijden (kost weer een boel extra en gaat dus niet gebeuren) en betalen per strekkende afstand ipv gereden km. Inmiddels rijden er ‘s-avonds en zondags belbussen op deze lijn. Deze rijden vaak een stuk directer. Daarbij heeft mijn wijk een sprinter station en een dikkere buslijn naar een groter dorp. Verder heeft de fiets en vooral de e-fiets een enorme opmars gemaakt.
Ik kan uiteraard niet oordelen over andere wijken en de stadsranden van de grote steden.
OV knooppunten
Het is nogal schokkend te lezen dat sommige ziekenhuizen slecht met OV te bereiken is en dat men ‘s-avonds al niet meer weg komt. Het idee van Rover dat zorgverzekeraars moeten lappen vind ik ronduit krom. Dan wordt er nog meer bezuinigd op behandelingen en worden de wachttijden nog langer. Wat de zorg, maar ook andere afspraak gevoelige diensten wel kan doen is mensen, die een mensen zonder auto/rijbewijs afspreken op tijden waar het OV wel goed is. Bijv een aantal OV uren speciaal voor klanten, die niet met de auto kunnen komen.
Het is de taak van de overheid om Nederland redelijk betaalbaar en bereikbaar te houden en te kijken naar makkelijke en toegankelijke maatwerk oplossingen (deeltaxi’s, vraaggebonden vervoer etc) wanneer een gewone bus niet meer rendabel is.
Ziekenhuizen, grotere winkelcentra, stations etc zouden dus OV knooppunten moeten worden, waardoor die plaatsen wel altijd per OV bereikbaar zouden moeten zijn.
Aanvullend zou men beleidsmatig woningen / appartementen in de buurt van een OV knooppunt zo veel mogelijk moeten voorbehouden aan mensen, die geen beschikking hebben over rijbewijs en auto. Zeker bij nieuwbouw zijn er kansen om bijv bij deze woningen voor deze doelgroep aan te passen en te reserveren.
—
Bussen zijn wegbezuinigd omdat ze veelal leeg rondrijden en mensen al kiezen voor andere vervoersmethoden. Het gevolg is wel dat diegene zonder alternatieven zij hiervan duidelijk het slachtoffer en kunnen dus ook niet meer weg. Er zal echt naar deze doelgroepen omgekeken moeten worden en daar passende oplossingen voor komen. Dit wordt wel maatwerk aka vraaggebonden vervoer en niet aanbod gestuurd vervoer. Er moet serieus gekeken worden om het oproepen van vervoer zo makkelijk mogelijk te maken. Helaas is een extra handeling, namelijk het reserveren / oproepen van vervoer niet te voorkomen. Hier zal dus ook veel verbetering in moeten komen, want ook dit is nu nodeloos complex gemaakt.
Beschikbaarheid van horizontaal vervoer is voor rijbewijslozen net zo belangrijk als verticaal vervoer in gebouwen voor mensen met een lichamelijke beperking.
Zorgverzekeraars mogen wat mij betreft wel verantwoordelijk worden gesteld voor het vervoer van en naar het ziekenhuis. Net zoals bij huisartsenpraktijken zijn zij verantwoordelijk voor het bereikbaar houden van dit soort voorzieningen voor iedereen. Niet alles moet bij het WMO-vervoer van de overheid worden gedumpt. De Zorgautoriteit kan ingrijpen als de zorgverzekeraars er een potje van maken.
Versobering van het ov heeft voorzieningen slechter bereikbaar gemaakt.
Bepaald niks nieuws. Het is een neerwaartse spiraal geworden. Lijnbussen die vervangen worden door taxibussen. De mobiliteit keten waar bussen en treinen naadloos aansluiten is minder geworden. Vooral in Noord Nederland en buiten de Randstad is er meer verschraling van OV.
Dat is al vele jaren zo. Uitgangspunt is toch vooral dat de vervoersbedrijven winst moeten/willen maken. Zie in mijn stad in de stadsbussen amper reizigers in de avonduren en daluren.
En er zijn genoeg in de stad genoeg alternatieven zoals diverse soorten fietsen. Waarvan fatbikes de nieuwste rage is.
Richting ziekenhuizen is de infrastructuur ingericht voor automobilisten. Grote parkeerplaatsen zoals in mijn stad.
Ook meer in de buitenwijk gelegen aan een belangrijke weg dat leidt naar een snelweg. Waardoor de ambulances niet dwars door dichtgeslibde verkeer moeten schuren met sirenes aan. Zoals in het verleden.
Het gaat er niet om om bussen winst te willen laten maken (dan kun je beter gelijk stoppen) maar dat men geen bussen meer wil laten rijden met slechts twee of drie passagiers die ieder €40 subsidie vergen.
Wat ook speelt is de steeds slechtere kwaliteit van de bussen voor de reizigers. Vooral de introductie van een volledig lage vloer heeft geleid tot een noodzakelijk onhandige indeling waardoor het aantal zitplaatsen tegenwoordig veel minder is dan vroeger. Veel stadsbussen hebben hebben nog amper 20 zitplaatsen.